İnançlar değerler ve hayata bakış

İlki 1990 yılına ait olan çalışmanın ikincisi 2000 yılına yönelik yapıldı. Son çalışmanın bulguları 1990 yılı ile karşılaştırmalı olarak 2004 yılı ortalarında yayınlandı.

Araştırma, içinde Türkiye’nin de bulunduğu 80’in üzerinde ülkede yapıldı. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 85’i kapsandı. 2000 yılı araştırmasında toplam 118 bin 500 kişiyle konuşuldu. Denek içinde gelire, yaş gruplarına ve cinsiyete göre dengeli bir dağılım gözetilmiş.

İki yıla yakın bir süredir bu çalışmanın sonuçlarını bu köşede sizlerle paylaşmak arzusundaydım. Zaman darlığı ve konu bolluğu nedeniyle fırsat olmadı. Bugünden başlayarak önümüzdeki birkaç pazar günü, bu çalışmanın bulgularını yorum katmadan sizlere aktaracağım. Türkiye’deki bulguları karşılaştırmalı olarak yazacağım. Sonuçlar bana, bazen şaşırtıcı, ama çoğunlukla oldukça ilginç geldi. Yorumunu sizler yapın.

TÜRKİYE DİKKAT ÇEKİYOR

Küreselleşme süreci içinde toplumların inanç ve değerleri çok çabuk değişebiliyor. Dünya çok hızlı değişiyor. Bu açıdan, 2000 yılına ait bir çalışma "çok eski" olarak nitelendirilebilir. Yine de, bir çok açıdan bu çalışmayı çok yararlı buluyorum.

Çalışmada çeşitli sorular soruluyor. İstenen cevaplar genellikle verilen bir cümle ile aynı fikirde olunup olunmadığına yönelik. Tabloda, verilen cümlelerle aynı fikirde olanların toplam içindeki payı, yüzde olarak verilmektedir. Örneğin, "Hayatta aile önemlidir" cümlesi ile aynı fikirde olanların yüzdesi, Türkiye’de 1990 yılında 87 iken 2000 yılında 97’ye çıkmış. Aynı konuda bu oranın en düşük olduğu ülke yüzde 61 ile Çin, en yüksek olduğu ülke ise yüzde 99 ile Nijerya olmuş. Çalışma yapılan ülkelerin ortalaması da yüzde 89.

Türkiye’de hayata bakıştaki 1990 yılından 2000 yılına olan değişiklikleri özetlersek:

Türkiye’de aile yaşantısında "iş" daha önemli bir konuma gelmiş;

"Din" daha önemli olmuş, dünya ortalamasının oldukça üzerindeyiz;

Başkalarına hizmet etmeyi düşünen çok yok;

Çocukların daha bağımsız olmasına yönelik çok ciddi bir görüş değişikliği var, ortalamayı geçmişiz;

Uyuşturucu kullananları, çok içenleri, kalabalık aileleri ve Yahudileri komşu olarak çok istemiyoruz, bütün bu kategorilerde dünya ortalamasının oldukça üzerindeyiz;

Yahudilere karşı belli bir çekingenlik var ve artmakta;

İnsanlara güven az, dünya ortalamasının altındayız;

Hayattan tatminimiz azalıyor;

İşimizi önemsiyoruz ve iş güvenliği çok önemli bir hale gelmiş.

Gelecek hafta devam edeceğim.