Enflasyon bildiğiniz gibi
HAZİRAN ayında ortalama tüketici fiyatları yüzde 0.24 düştü. Enflasyon yılın ilk yarısında yüzde 3.9, son on iki ayda ise yüzde 8.6 oldu.
Haziran ayı enflasyon rakamına bakarak enflasyonun hedeflenen doğrultuda gittiğini iddia etmek zor. Aksine, haziran ayı enflasyon verileri hedefe yakınlaşmanın zorluklarını öne çıkaran işaretler de içeriyor.
YÜZDE 7-9 BANDI
Parasal sıkılaşma ve döviz kurlarındaki düşüşlere rağmen, hizmetler sektöründe fiyat katılıklarının devam ettiği görülüyor. Ayın başında uygulamaya geçen gıda ürünlerindeki katma değer vergisi indirimi belli ölçülerde ortalama fiyat endeksine olumlu yansımış. Vergi indiriminin endeks üzerindeki olumlu etkisi geçicidir.
Ayrıntıda, işlenmemiş gıda ürünlerindeki fiyat hareketleri ile enerji fiyatlarındaki dinamikler enflasyon üzerinde risk oluşturmaya devam ediyor. Seçimler nedeniyle ertelenen kamu kesimi fiyat ayarlamaları da ileriye dönük enflasyon görünümünü bozabilecek nitelikte.
![/images/100/0x0/55ead024f018fbb8f89852e4]()
Sekiz adet özel kapsamlı tüketici fiyat endeksinden sadece üçü düşüş gösteriyor. Bunlar da, enerji hariç olan (C) endeksi, enerji ve alkol-tütün mamulleri fiyatlarını dışarıda bırakan (E) endeksi ve (E) endeksinde dolaylı vergileri dışarıda bırakan (F) endeksi. (F) endeksinde işlenmemiş gıda maddeleri fiyatlarını hariç tutan (G) endeksindeki haziran ayındaki artış yüzde 0.94. Bu endeksteki değişme dikkat çekicidir. Son üç aydır (G) endeksindeki artışlar yüzde 1-1.5 arasında salınmaktadır.
Enflasyon konusunda daha genel bakıldığında, ekonomide fiyatlama davranışlarının hedeflenen enflasyon düzeyini hálá destekler nitelikte olmadığı gözlenmektedir. Bu yılın ilk altı ayında enflasyon geçen yılın aynı döneminin altındadır ama, 2004 ve 2005 yıllarının ilk altı ayına göre daha yüksektir. Yıllık bazda enflasyon yeniden yüzde 7-9 bandına geri gelmiştir. Grafik bu eğilimi açıkça göstermektedir.
Önümüzdeki dönemde, özellikle yaz aylarında, yıllık bazda enflasyonun yüzde 7’lere yaklaşabileceği olasılığı oldukça yüksektir. Ama, sonbahar aylarıyla beraber yeniden yüzde 7-9 bandı içinde enflasyonun salınabileceği olasılığı da yüksektir.
TEHDİTLER
İleriye dönük olarak enflasyondaki en önemli risk ekonomide fiyatlandırma alışkanlıklarının hedeflenen enflasyonu destekler nitelikte değişmemiş olmasıdır. Döviz kurlarında istikrarın bozulabileceği olasılığı (hatta beklentisi) enflasyonu tehdit eden bir diğer önemli unsurdur. Bütün bunlar iç talep büyümesinin düşmeye devam edeceği izlenimini vermektedir
Kamu sektöründe yapılabilecek zamlar geçici de olsa enflasyon görünümünü bozabilecek, enflasyon beklentilerini olumsuz etkileyecek bir gelişme olacaktır. Dolayısıyla, enflasyon hedefiyle uyumlu fiyatlandırma davranışına geçişin ertelenmesi yeniden söz konusu olabilecektir. Geçen yılın ortasında yaşanan kur dalgalanması böyle bir işlev görmüştü.
Kısacası, enflasyon bildiğiniz gibi. Olumlu yönde de, olumsuz yönde de bir eğilimin oluştuğu konusunda şimdilik bir işaret yok.
YÜZDE 7-9 BANDI
Parasal sıkılaşma ve döviz kurlarındaki düşüşlere rağmen, hizmetler sektöründe fiyat katılıklarının devam ettiği görülüyor. Ayın başında uygulamaya geçen gıda ürünlerindeki katma değer vergisi indirimi belli ölçülerde ortalama fiyat endeksine olumlu yansımış. Vergi indiriminin endeks üzerindeki olumlu etkisi geçicidir.
Ayrıntıda, işlenmemiş gıda ürünlerindeki fiyat hareketleri ile enerji fiyatlarındaki dinamikler enflasyon üzerinde risk oluşturmaya devam ediyor. Seçimler nedeniyle ertelenen kamu kesimi fiyat ayarlamaları da ileriye dönük enflasyon görünümünü bozabilecek nitelikte.
Sekiz adet özel kapsamlı tüketici fiyat endeksinden sadece üçü düşüş gösteriyor. Bunlar da, enerji hariç olan (C) endeksi, enerji ve alkol-tütün mamulleri fiyatlarını dışarıda bırakan (E) endeksi ve (E) endeksinde dolaylı vergileri dışarıda bırakan (F) endeksi. (F) endeksinde işlenmemiş gıda maddeleri fiyatlarını hariç tutan (G) endeksindeki haziran ayındaki artış yüzde 0.94. Bu endeksteki değişme dikkat çekicidir. Son üç aydır (G) endeksindeki artışlar yüzde 1-1.5 arasında salınmaktadır.
Enflasyon konusunda daha genel bakıldığında, ekonomide fiyatlama davranışlarının hedeflenen enflasyon düzeyini hálá destekler nitelikte olmadığı gözlenmektedir. Bu yılın ilk altı ayında enflasyon geçen yılın aynı döneminin altındadır ama, 2004 ve 2005 yıllarının ilk altı ayına göre daha yüksektir. Yıllık bazda enflasyon yeniden yüzde 7-9 bandına geri gelmiştir. Grafik bu eğilimi açıkça göstermektedir.
Önümüzdeki dönemde, özellikle yaz aylarında, yıllık bazda enflasyonun yüzde 7’lere yaklaşabileceği olasılığı oldukça yüksektir. Ama, sonbahar aylarıyla beraber yeniden yüzde 7-9 bandı içinde enflasyonun salınabileceği olasılığı da yüksektir.
TEHDİTLER
İleriye dönük olarak enflasyondaki en önemli risk ekonomide fiyatlandırma alışkanlıklarının hedeflenen enflasyonu destekler nitelikte değişmemiş olmasıdır. Döviz kurlarında istikrarın bozulabileceği olasılığı (hatta beklentisi) enflasyonu tehdit eden bir diğer önemli unsurdur. Bütün bunlar iç talep büyümesinin düşmeye devam edeceği izlenimini vermektedir
Kamu sektöründe yapılabilecek zamlar geçici de olsa enflasyon görünümünü bozabilecek, enflasyon beklentilerini olumsuz etkileyecek bir gelişme olacaktır. Dolayısıyla, enflasyon hedefiyle uyumlu fiyatlandırma davranışına geçişin ertelenmesi yeniden söz konusu olabilecektir. Geçen yılın ortasında yaşanan kur dalgalanması böyle bir işlev görmüştü.
Kısacası, enflasyon bildiğiniz gibi. Olumlu yönde de, olumsuz yönde de bir eğilimin oluştuğu konusunda şimdilik bir işaret yok.
