EYLÜL ayı itibariyle son on iki ayda tüketici fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 7.1 oldu. Enflasyon yılın başında çift haneliydi. Yılbaşına göre, enflasyon düştü.
Eylül ayında tüketici fiyatlarındaki ortalama artış ağustos ayına göre yüzde 1.03 oldu. Yaz aylarına göre, eylül ayında aylık enflasyondaki artışın mevsimsel nedenlerden kaynaklanan tarafı var.
Genel eğilimlere bakıldığında, yıllık enflasyon hala yüzde 7 civarında direncini sürdürüyor. Fiyatları mevsimsel dalgalanmalar gösteren ürünler dışarıda bırakıldığında (A-endeksi) bu yılki eylül ayı tüketici fiyatları enflasyonu 2005’den de, 2006’dan da daha yüksek çıktı. Ramazan ayının önemli bir bölümünün bu yıl eylül ayına gelmesi etkenlerden biri olabilir.
FAİZ İNDİRİMİNE DEVAM
İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış bu yılın eylül ayında geçen iki yılki yaklaşık düzeylerinde gerçekleşti. Merkez Bankası’nın para politikasının doğrudan etkilediğini düşündüğü mal fiyatlarından oluşan endeks, H-endeksi, bu yıl eylül ayında ağustos ayına göre yüzde 0.87 arttı. 2005 yılı hariç, bu endeksin hesaplandığı 2003 yılından bu yana eylül ayı H-enflasyonu en düşük bu yıl gerçekleşti.
Grafikte, aylık bazda son üç aylık ortalama H-endeksinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde değişmesi gösterilmektedir. Geçen mayıs ayından bu yana, üç aylık ortalama H-endeksindeki artış düşüş eğilimi göstermektedir. Ama geçmiş yılların eylül ayları ile karşılaştırıldığında, bu yılın eylül ayında gelinen nokta geçen yıllardan o denli düşük değildir. Bu rakam bu yıl yüzde 6.8 olurken, geçen yıl döviz kurlarındaki artışa rağmen yüzde 7.9, 2005 yılında yüzde 7.7, 2004 yılında yüzde 8.4 oldu. Eğilim düşüş yönündedir.
Bu yıl sonunda H-enflasyonunun yüzde 5.5 ile yüzde 6 arasında gerçekleşmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Diğer makro riskler dışarıda bırakıldığında, bu görünüm Merkez Bankası’nın kısa vadeli faizleri indirmeye devam edebileceğine işaret etmektedir. Ama, kısa dönemde, ortalama tüketici enflasyonunun hedeflenin üzerinde kalacağı açıktır. Zaten, Merkez Bankası da belirlenen hedefe kısa vadede değil, orta dönemde (1.5-2 yıl sonra) ulaşmayı düşündüğü yönünde görüş beyan etmektedir.
ÜRETİCİ FİYATLARI
Üretici fiyatları endeksi verileri bazı mikro risklere işaret etmektedir. Döviz kurlarının nominal olarak düştüğü, Türk parasının reel olarak küçümsenmeyecek ölçüde değer kazandığı son iki ayda ortalama üretici fiyatları yüzde 1 civarında artmaktadır. Döviz kurlarına oldukça duyarlı olan imalat sanayi fiyat endeksi bu dönemde ayda yüzde yarımın üzerinde arttı. Bu açıdan, rakamlar şaşırtıcıdır.
Tarım fiyatları eylül ayında yüzde 3 arttı. Bu artış, 2003 yılından bu yana, 2004 yılının nisan ve mayıs ayları hariç, aylık en yüksek artıştır. Yıllık bazda tarım fiyatlarındaki artış eylül ayında yüzde 11’i aştı. 2004 yılının ilk yarısı ve geçen yılın yaz ayları hariç, eylül ayında yıllık bazda tarımda en yüksek fiyat artışı gerçekleşti. Bu rakamlar işlenmemiş gıda fiyatlarının ortalama enflasyon için mikro düzeyde risk olmaya devam ettiğine işaret ediyor.