Ekonomik verilerin kalitesi yükseltilmeli

SON yayınlanan aylık sanayi üretimi endeksi verilerine göre, sanayi üretimi bu yılın ocak ayında yeniden hızlı bir çıkışa geçti. Ocak ayında sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14.8 artmış görünüyor.

Artışın arkasında bu yıl ocak ayındaki çalışılan gün sayısındaki fark ve 2006 yılı ocak ayındaki sanayi üretimindeki düşüş nedeniyle baz etkisi olabilir. Ama, yine de artış önemli boyuttadır. Genel eğilimler göz önüne alındığında, dış ticaret istatistikleri sanayi üretiminde böyle bir artışı doğrulamamaktadır.

TUİK’İN İŞİ

Son aylarda, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verileri şaşırtıcı olmaktadır. Verilerin şaşırtıcılığı, verilerin aldığı mutlak değerlerden çok, makro ekonomik veriler arasındaki ilişkilerde geçmiş eğilimlerden kopmalardan kaynaklanmaktadır. Üretim de bu çeşit verilerdendir.

"TUİK gerçeği yansıtmayan verileri yayınlıyor" ya da "düzmece veriler yayınlanıyor" gibi bir iddiada bulunmak zordur. Ama, yayınlanan verilerin kalitesinin çok önemli olduğu vurgulanmalıdır. Kalite düştüğünde, elde olmadan yanlış verilerin yayınlanması, geriye dönük radikal revizyonların yapılması kaçınılmaz olmaktadır. Son yayınlanan sanayi üretimi istatistiklerinde de 2006 yılına yönelik yapılan önemli revizyonlar da verilerin kalitesi yönünde şüpheler uyandırmaktadır.

Verilerin kalite düzeyinin düşüklüğü yalnızca TUİK’ten kaynaklanmıyor olabilir. Örnekleme içine alınan şirketlerin raporlamaları yanlış olup geriye doğru düzeltmeye tutuluyor olabilir. Yine de, örnekleme içindeki şirketlerin doğruya yakın raporlama yapmalarını sağlamaya çalışmak TUİK’in görevleri arasına girer.

TUİK BİLİR OLMAMALI

Bundan önce yayınlanan sanayi üretim endeksine göre, 2006 yılının tümünde imalat sanayi üretimi artışının ortalama yüzde 5.8 olduğu açılanmıştı. Bir ay sonra aynı veri yüzde 5.5 olarak değiştirildi. Değişimin önemli bir bölümü 2006 yılının ilk altı ayındaki üretim endekslerinin revizyonundan kaynaklanıyor.

Geçen ay yayınlanan verilere göre, 2006 yılının ilk altı ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre, imalat sanayi endeksi yüzde 6.2 artmışken, bu ay yayınlanan veriler aslında artışın yüzde 5.5 olduğunu söylemektedir. Bu döneme ait milli gelir rakamları çok daha önceden açıklandığı halde, üretim endeksinde revizyon daha yeni yapılabilmiştir. Geriye dönük milli gelir istatistiklerinde de aşağı doğru bir revizyon yapılması söz konusu olabilecektir.

İmalat sanayi endeksinin alt kalemlerinde yapılan değişiklikler oransal olarak çok daha büyük olabilmektedir. Örneğin, mobilya hariç ağaç ürünleri üretiminin 2006 yılının ilk yarısında yüzde 15 arttığını sanırken, şimdi bu sektördeki üretim artışının aynı dönemde yalnızca yüzde 0.7 olduğunu öğrendik. Bunun tersi olan durumlar da var. Kağıt ve kağıt ürünleri imalarının 2006 yılının ilk yarısında yüzde 10’a yakın düştüğünü sanırken, aslında bu sektördeki üretimin aynı dönemde yüzde 2’ye yakın arttığını öğrenmiş bulunuyoruz.

Bu revizyonlar tüm tahminleri alt-üst edecek niteliktedir. Kaldı ki, revizyon ihtiyacı olsa dahi, çok geç revizyon yapılmaktadır. Bir anlamda, ileriye dönük tahmin yapmayı anlamsızlaştırmaktadır. Bu konuda TUİK çok daha dikkatli olmalıdır. TUİK açısından yaratılacak en kötü ortam ekonomik birimlerin TUİK verilerine bakarak tahmin yapmayı bırakıp "TUİK bilir" demeleridir.
Yazarın Tüm Yazıları