Ekonomik büyüme hızlanma eğiliminde
BAYRAM tatilinden hemen önce kasım ayına yönelik sanayi üretim endeksi açıklandı.
2005 yılının kasım ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, toplam sanayi üretimi yüzde 10.7, imalat sanayi üretimi yüzde 10.5 arttı. Geçen yılın ikinci yarısından itibaren sanayi üretiminde belirgin bir sıçrama yaşanıyor.
Geçen yılın üçüncü çeyreğine yönelik milli gelir istatistikleri toplam ekonomik büyümenin yılın ikinci yarısında hızlandığına işaret ediyordu. Ama, milli gelir büyümesinin büyük bir bölümü sanayi üretimi artışından değil, başta inşaat ve iç ticaret olmak üzere hizmetler sektöründen geliyordu.
Son aylara yönelik sanayi üretimi verileri bundan böyle milli gelir büyümesine sanayi sektörünün de önemli bir katkı yapacağını gösteriyor.![/images/100/0x0/55eb3f87f018fbb8f8b4e0c4]()
YILDIZ SEKTÖRLER
Sanayi üretimindeki eğilimleri ölçebilmek için endeksteki üçer aylık ortalama değişmeler oldukça iyi fikir vermektedir. Bu bazda, geçen yılın haziran ayında yüzde 3’e kadar düşen sanayi üretimi endeksi artışı kasım ayı itibariyle yüzde 8.6 oldu. Aynı dönemde, imalat sanayi üretimindeki artış yüzde 2.2’den yüzde 8.6’ya fırladı. Grafikte, her ay üçer aylık ortalamalar bazında sanayi üretiminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde artışları gösteriliyor.
Sanayi üretimindeki artış elbette alt sektörler itibariyle yeknesak değil. Örneğin, geleneksel ihracatçı sektörlerimizden tekstil ve giyim eşyasında üretim azalmaya devam ediyor. Özellikle giyim eşyası üretimindeki düşüş artarak devam ediyor.
Buna karşılık, kimyasal maddeler ve plastik gibi alanlardaki üretim tüm 2005 yılı boyunca güçlü büyümesini sürdürdü. Göreli olarak yeni ihracatçı sektörlerimizde ise üretim artarak büyümesine devam ediyor. Geçen yıl ortasında üçer aylık büyümesi eksiye dönen radyo-TV gibi elektrikli eşyalar üretimi eylül-kasım döneminde bir önceki yıla göre yüzde 20’nin üzerinde büyüdü. Aynı şekilde, taşıt araçları üretimi artışı üç aylık bazda yıl ortasında yüzde 10’un altına düşmüşken, son üç ayda yüzde 25’in üzerinde seyrediyor.
Toplam milli gelir büyümesi de, sanayi üretimi büyümesi de bir yapı değişikliği içinde. Toplam üretimde yapı değişirken, geleneksel sektörler büyüme sorunu yaşıyorlar. Sanayi kesiminde yeni "yıldız sektörler" oluşuyor.
YÜZDE 10 BÜYÜME
Sanayi üretimi verilerinde yılın son ayında radikal bir revizyon yapılmayacağı (son zamanlardaki veri revizyonları göz önüne alınırsa, bunun olasılığı yok değil!) varsayımı altında, yılın son çeyreğinde sanayi üretimi büyümesi yüzde 8’ler dolayında olacaktır. Aynı bazda, geçen yılın son çeyreğinde sanayi sektörü büyümesi yüzde 4 olmuştu. Bu yılın üçüncü çeyreğinde ise sanayi sektörü büyümesi yüzde 5.6’ydı.
Bu veriler ışığında ve hizmetler sektöründeki eğilimlerin devam ettiği varsayımı altında 2005 yılının son üç ayında milli gelir büyümesinin yüzde 10 civarında olması şaşırtıcı olmayacaktır. Tarım sektörü büyük bir sürpriz yapmadığı taktirde, bu rakamlar 2005 yılının tümünde ekonomik büyümenin yüzde 6’yı aşabileceğini göstermektedir.
Kısacası, 2005 yılının ortalarına doğru yavaşlayan ekonomik büyüme yılın ikinci yarısından itibaren yeniden hızlanma eğilimine girmiştir. Dolayısıyla, cari işlemler açığı ve açığın yarattığı kırılganlık gündemdeki yerini bu yıl da koruyacaktır.
Geçen yılın üçüncü çeyreğine yönelik milli gelir istatistikleri toplam ekonomik büyümenin yılın ikinci yarısında hızlandığına işaret ediyordu. Ama, milli gelir büyümesinin büyük bir bölümü sanayi üretimi artışından değil, başta inşaat ve iç ticaret olmak üzere hizmetler sektöründen geliyordu.
Son aylara yönelik sanayi üretimi verileri bundan böyle milli gelir büyümesine sanayi sektörünün de önemli bir katkı yapacağını gösteriyor.
YILDIZ SEKTÖRLER
Sanayi üretimindeki eğilimleri ölçebilmek için endeksteki üçer aylık ortalama değişmeler oldukça iyi fikir vermektedir. Bu bazda, geçen yılın haziran ayında yüzde 3’e kadar düşen sanayi üretimi endeksi artışı kasım ayı itibariyle yüzde 8.6 oldu. Aynı dönemde, imalat sanayi üretimindeki artış yüzde 2.2’den yüzde 8.6’ya fırladı. Grafikte, her ay üçer aylık ortalamalar bazında sanayi üretiminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde artışları gösteriliyor.
Sanayi üretimindeki artış elbette alt sektörler itibariyle yeknesak değil. Örneğin, geleneksel ihracatçı sektörlerimizden tekstil ve giyim eşyasında üretim azalmaya devam ediyor. Özellikle giyim eşyası üretimindeki düşüş artarak devam ediyor.
Buna karşılık, kimyasal maddeler ve plastik gibi alanlardaki üretim tüm 2005 yılı boyunca güçlü büyümesini sürdürdü. Göreli olarak yeni ihracatçı sektörlerimizde ise üretim artarak büyümesine devam ediyor. Geçen yıl ortasında üçer aylık büyümesi eksiye dönen radyo-TV gibi elektrikli eşyalar üretimi eylül-kasım döneminde bir önceki yıla göre yüzde 20’nin üzerinde büyüdü. Aynı şekilde, taşıt araçları üretimi artışı üç aylık bazda yıl ortasında yüzde 10’un altına düşmüşken, son üç ayda yüzde 25’in üzerinde seyrediyor.
Toplam milli gelir büyümesi de, sanayi üretimi büyümesi de bir yapı değişikliği içinde. Toplam üretimde yapı değişirken, geleneksel sektörler büyüme sorunu yaşıyorlar. Sanayi kesiminde yeni "yıldız sektörler" oluşuyor.
YÜZDE 10 BÜYÜME
Sanayi üretimi verilerinde yılın son ayında radikal bir revizyon yapılmayacağı (son zamanlardaki veri revizyonları göz önüne alınırsa, bunun olasılığı yok değil!) varsayımı altında, yılın son çeyreğinde sanayi üretimi büyümesi yüzde 8’ler dolayında olacaktır. Aynı bazda, geçen yılın son çeyreğinde sanayi sektörü büyümesi yüzde 4 olmuştu. Bu yılın üçüncü çeyreğinde ise sanayi sektörü büyümesi yüzde 5.6’ydı.
Bu veriler ışığında ve hizmetler sektöründeki eğilimlerin devam ettiği varsayımı altında 2005 yılının son üç ayında milli gelir büyümesinin yüzde 10 civarında olması şaşırtıcı olmayacaktır. Tarım sektörü büyük bir sürpriz yapmadığı taktirde, bu rakamlar 2005 yılının tümünde ekonomik büyümenin yüzde 6’yı aşabileceğini göstermektedir.
Kısacası, 2005 yılının ortalarına doğru yavaşlayan ekonomik büyüme yılın ikinci yarısından itibaren yeniden hızlanma eğilimine girmiştir. Dolayısıyla, cari işlemler açığı ve açığın yarattığı kırılganlık gündemdeki yerini bu yıl da koruyacaktır.
