Çin parasını daha değerli yapmak zorunda

Dışsal etkilerden kaynaklandığı düşünülen enflasyon artışıyla merkez bankaları mücadele etmekten kaçınma eğilimindeler. Ama, ortalama enflasyonun yükselmesi ekonomide ücret artışlarını da beraberinde getiriyor. Bir süre sonra, enflasyon artışları dışsal nedenlerle değil, içsel nedenlerle artma eğilimine giriyor.

Merkez bankaları varlık fiyatlarının şişmesine kayıtsız kalarak da aynı hatayı yaptılar. Varlık fiyatları enflasyonu değil, mal ve hizmet fiyatları enflasyonu merkez bankalarının görevidir anlayışı bütün dünyada para politikasına hakim oldu. Sonunda, varlık fiyatları enflasyonu mal ve hizmet fiyatları enflasyonunu tetikler hale geldi.

ENFLASYONLA MÜCADELE

Enflasyonla mücadelede en fazla zorluk çeken ülkelerden biri Çin. Düşük ücret yapısıyla yabancı sermayenin üretim üssü haline gelen Çin’de enflasyon yıllık yüzde 7’yi aştı. Çin ekonomisi yıllık yüzde 11’in üzerinde büyüyor. Ekonomik büyümenin getirdiği işgücü talebindeki artış Çin’de ücretlerin artmasını zaten tetiklemişti.

Enflasyonun artıyor olması Çin’de ücret artışlarını daha da hızlandırdı. Ortalama enflasyon içinde, diğer ülkelerde olduğu gibi, gıda ve enerji fiyatlarındaki artış başı çekiyor. O nedenle de, enflasyon artışına bir süre seyirci kalındı. Şimdi, enflasyonun bir kaygı kaynağı olduğu itiraf ediliyor. Kaldı ki, Çin’deki yabancı sermaye de artık eskisi kadar hayatından memnun değil.

Çin Merkez Bankası ekonomik büyümeyi daha makul düzeylere çekebilmek (ekonomiyi soğutmak) için son bir yıldan fazla bir süredir kısa vadeli faizleri artırıyor. Ama, enflasyonun da artmasıyla, reel faizler Çin’de büyük ölçüde negatif. Faiz artırımları bir yılı aşkın bir süredir ne ekonomiyi soğutuyor ne de enflasyonun dizginlenmesinde etkin bir rol oynayabiliyor.

Çin’de kur rejimi büyük ölçüde dolara endeksli. Son dönemde doların değer kaybı zaten olması gerekenden daha değersiz tutulan Çin parasının dolar dışı paralar karşısında daha da değer kaybetmesini zorluyor. Enflasyon üzerinde kurlar yoluyla da bir baskının oluşması söz konusu. Parasının değerlenmesine karşı çıkan Çin yönetimi bu politikasıyla Merkez Bankası’nın rezervlerini iyice şişirdi. Merkez Bankası aldığı dövizler karşılığında piyasaya çıkardığı paraları bono satarak geri almaya (sterilizasyon) çalışıyor. Bu yolla döviz alımları karşılığında basılan paraların enflasyon yaratma gücü kırılmaya çalışılıyor. Son birkaç yıldır sterilizasyon politikasının da etkisi iyice azaldı.

SON SİLAH

Enflasyonla mücadele için Çin’in elinde son bir silah kaldı. Çin, giderek parasını daha değerli yapmak, "değersiz para" politikasından vazgeçmek durumunda kalıyor. Bu yolda bir kıpırdanma var.

Gelişmiş ülkeler zaten yıllarca Çin’in parasının değerlenmesi konusunda Çin hükümetine baskı yapıyordu. Şimdi, Çin de, parasının değerlenmesinin kendisi için faydalı olabileceğini görmeye başladı.

Çin parasının değerlenmesi elbette bir gecede olmayacaktır. Çin usulü, Çin parası zaman içinde bir değerlenme sürecine girebilecektir. Küresel ticaretin sürdürülebilir dengeleri açısından Çin’in bu yola girmesi herkesin yararına görünüyor.