YARIN üç gün sürecek Şeker Bayramı başlıyor. Bu ve gelecek hafta sonlarını da eklerseniz, perşembe ve cuma günleri tatil ilan edilseydi, dokuz günlük tatil yaratılacaktı. Hükümet, geçmiş alışkanlıklardan farklı olarak, bu kez iki günü tatil ilan etmedi. Bravo.
Verimlilikten söz ediyoruz. Sürdürülebilir büyümenin yakalanabilmesi için verimlilik artışının şart olduğunu vurguluyoruz. Ardından da, ilk fırsatta uzun bayram tatillerini daha da uzatarak, halka şirin görünme gayretleriyle, çalışmamayı teşvik ediyoruz. Hükümeti, seçimlere bir yıl kala böyle bir tuzağa düşmemesinden dolayı kutlamak gerekiyor.
İYİ YÖNETİŞİM
Hükümetin tatilleri uzatma ya da yeni tatiller yaratma yetkisi olduğu sayılı ülkelerden biriyiz herhalde. Aynı zamanda, en çok tatil yapan ülkelerden de biri olduğumuzu sanıyorum. Bu kadar tatil yapan bir ülkenin verimliliği de doğal olarak aynı paralelde oluyor. Tatilleri uzatmak eğilimindeyiz, ama aynı zamanda Çin ile de rekabet edemediğimizden şikayetçiyiz! İlk fırsatta yan gelip yatmayı tercih ediyoruz.
İyi yönetişimin önemli bir ayağı iyi tanımlanmış ve önceden bilinen kurallar çerçevesinde yönetimdir. Bu çerçevede, zorunlu nedenler olmadıkça, hükümetlerin tatilleri uzatmak bir yetkisi olmamalıdır. Resmi tatil günleri yasalarla belirlenir. Hükümet yasaları uygular. Geçmişte yapıldığı gibi, "idari izin" ya da "idari tatil" gibi gelişigüzel uygulamalar kamu yönetiminde iyi değil, kötü yönetişimin örnekleridir.
İyi yönetişimin bir diğer unsuru kuralların zamandan, mekandan, kişi ve gruplardan bağımsız olarak uygulanması ilkesidir. Bu ilkeye yalnızca merkezi hükümet değil, yerel otoriteler de uymak zorundadırlar.
Yarın bayram. Üç gün boyunca belediyeye ait toplu taşıma ücretsiz olacak. Oto yol ve Boğaz köprülerinden bedava geçeceğiz. Belediyeler borç batağı içindeler. Merkezi idareye olan borçlarının silinmesi için büyük çaba harcıyorlar. Ardından da, toplu taşıma araçlarını ücretsiz yapıyorlar. Bu bir çelişkidir. Har vurup harman savurmaktır. Kamu kaynaklarının gelişigüzel istismar edilmesidir.
Karayolları İdaresi otoyol ve köprülerin bakım maliyetlerinin arttığını bahane ederek geçiş ücretlerini daha yeni yüzde 30 civarında artırmıştır. Şimdi, aynı otoyol ve köprülerin kullanımını bayram süresince ücretsiz yapacaktır. Kamu yönetiminde, yetkisiz para harcanmayacağı gibi, gelişigüzel kararlarla gelirlerden feragat etmek de hiçbir ilkeye uygun değildir. Otoyol ve köprüleri kullananlara ayrıcalık tanınmaktadır. Bu çeşit gelişigüzel kararlarla kamu kaynaklarının kullanılmasına izin veren sayılı ülkelerden biriyiz herhalde.
ÇARPIK BEKLENTİLER
Kamu idaresinde idari ve mali disiplinin önemli ilkelerinden biri kuralların gelişigüzel uygulanmaması ve gelişigüzel uygulamaya izin verilmemesidir. Bu ilkeye sadık kalmak, yalnızca kamu kaynaklarının çarçur edilmesini önlemek için değil, kamuoyunda çarpık beklentiler oluşturmamak için de önemlidir.
Örneğin, küçücük çocuklar, geçmişten edindikleri deneyimle, bayramdan sonraki iki iş gününde oluların tatil olacağını beklediler. Hükümet çok doğru kararla bu günleri tatil ilan etmedi. Çocuklar bozuldular. Daha çocukluk dönemlerinde insanlarımızda hakları olmadıkları bir takım avantajlara sahip olabilecekleri beklentisini yaratıyoruz. Kamu yönetiminde gelişigüzel uygulamaların en kötü tarafı da bu oluyor.