Avrupa Birliği’nin yeni yüzleri

BU yılın başında Bulgaristan ve Romanya Avrupa Birliği’ne tam üye oldular. İki ülke de hem yüzölçümü bakımından hem de ekonomik büyüklük olarak Türkiye’den küçük.

Slovanya daha önce AB’ye katılan on ülke içindeydi. Bu yılın başında Slovenya Euro Bölgesi’nin on üçüncü ülkesi oldu. İktisadi açıdan bu ülkeleri daha yakından tanımakta fayda var diye düşünüyorum.

Nüfus açısından, Romanya Türkiye’nin üçte birinden daha küçük, Bulgaristan onda birimiz kadar, Slovenya ise otuz beşte birimiz büyüklüğünde. Milli gelir açısından, Romanya Türkiye’nin yaklaşık dörtte biri, Bulgaristan yüzde 8’i, Slovenya ise yüzde onda biri büyüklüğünde. Satın alma paritesiyle kişi başına gelir açısından ise, Slovenya hariç, bu ülkelerin kişi başına gelirleri Türkiye’ninkine çok yakın.

YENİ TAM ÜYELER/images/100/0x0/55eae115f018fbb8f89c88e4

Romanya son yıllarda disiplinli bir kamu finansman politikası izledi
. Genel devlet bütçesindeki açık 2000’in başında milli gelirlerinin yüzde 4’üne yakınken, 2006’da yüzde 1’in altına getirdi. Aynı şekilde, devlet borçları da 2000 yılında milli gelirlerinin yüzde 30’una yakınken, 2006 yılında yüzde 15 civarına geriledi. Romanya’da enflasyon düşüyor, ama hala AB ortalamasının üzerinde. 2000 yılında yüzde 30’ları geçen yıllık enflasyon geçen yıl yüzde 5 civarına geriledi.

Romanya’da ekonomik büyüme 2000’li yıllarda ortalama yüzde 5’in üzerinde gerçekleşti. Ama, cari işlemler açığı da aynı paralelde arttı. 2000’li yılların başında cari işlemler açığının milli gelir içindeki payı yüzde 5’lerdeyken, geçen yıl 10’u geçti.

Bulgaristan’da ekonomik büyüme 1990’lı yıllarda ortalama negatif olmuşken 2000’li yıllarda ortalama yüzde 5 civarında gerçekleşti. Genel devlet bütçesi kronik olarak açık verirken son yıllarda milli gelirin yüzde 3’üne varan fazla vermeye başladı. Bulgaristan’ın 1990’lı yılların ortasında milli gelirlerinin üç katına çıkan devlet borçları geçen yıl yüzde 28’e kadar geriledi.

1990’ların ikinci ayrısında hiperenflasyon yaşayan Bulgaristan’da enflasyon 1998’den sonra hızla düştü. Ama, kalıcı bir fiyat istikrarı yakaladığı söylenemez. Bulgaristan’da enflasyon yüzde 4 ile 6.5 arasında salınmakta. Cari işlemler açığı da son yıllarda hızlanarak milli gelirlerinin yüzde 10’unu aştı.

YENİ EURO ÜYESİ

Slovenya’da ekonomik büyüme son yıllarda hızlanma eğiliminde
. Geçen yılki büyümenin yüzde 5’e geleceği tahmin ediliyor. Slovenya’da enflasyon yok denebilir. Bütçe dengesi bazı yıllar fazla, bazı yıllar açık veriyor. Açık verdiğinde, bütçe açıkları milli gelirin yüzde 0.5’ini geçmiyor. Devlet borcu da milli gelirlerinin yüzde 30’unun altında. Kısacası, birçok kritere göre de, Slovenya Euro Bölgesi’ne girmeyi hak etmiş bir ülke görünümünde.

Bu üç ülkenin de en önemli ortak noktası iktisadi açıdan çok küçük olmaları. Dolayısıyla, AB’nin bu ülkeleri kolayca hazmetmesi söz konusu. Diğer sübjektif etkenler bir tarafa, Türkiye’nin AB’ye üyeliği konusundaki önemli objektif engellerden birinin büyüklük olduğu bu ülkelere bakınca daha iyi anlaşılıyor.
Yazarın Tüm Yazıları