Enis Berberoğlu: Mayın tarlası

Enis BERBEROĞLU

IMF ile varılan anlaşma piyasalara moral ve yön verdi. Daha ilk günden faiz ve kurda aşağı doğru hareket yaşandı. Ne var ki Fon'la anlaşma ne kadar zorsa devamını getirmenin de o denli çetin yol olduğu ortada.

Koalisyon ortağı üç liderin imzasını taşıyan niyet mektubunun ekindeki Tablo-2, 2001 yılına ilişkin yapısal politikalar başlığını taşıyor.

Bu tablo IMF ve Dünya Bankası'ndan kaynak akışının sürmesi için Türkiye'nin verdiği sözleri hangi sürede yerine getireceğini gösteren takvim içeriyor... Detaylarını muhtemelen haber sayfalarında okuyacağınız bu takvimin kritik başlıklarını dikkatinize sunmak istedik.

* * *

1. Bankacılık sektörü reformu

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve kamu bankalarının Merkez Bankası ile repo stoklarının 7 katrilyon lirayı aşmaması sözü mayıs sonuna kadar yerine getirilecek.

Emlak Bankası'nın kapatılması ve Ziraat Bankası'na devri yine mayıs ayı sonuna kadar tamamlanacak.

Teklif gelmeyen Fon'daki dört batık bankanın ikinci bir geçiş bankası (Sümerbank gibi) çatısında birleşmesi veya tasfiyesi için mayıs ayı sonuna kadar süre tanınıyor.

Fon'da kalan tüm bankaların satışı, tasfiyesi veya başka çözüme kavuşturulması için 2001 yılı sonuna kadar süre bulunuyor.

İştirakler ve grup kredilerine dönük düzenleme Bankalar Yasası değişikliğinin onaylanmasından en geç bir ay sonra yürürlüğe girecek. (Benchmark=Uygunluk göstergesi, yani yerine getirilmezse IMF anlaşmayı bozabilir.)

* * *

2. Mali şeffaflık yönetimi

15 bütçe içi (DFİF hariç) ve 2 bütçe dışı fonun kapatılması haziran 2001 sonuna yetişecek (uygunluk göstergesi).

Döner sermayelerin sayısının en az yarıya indirilmesi 2001 yılı sonuna kadar tamamlanacak (uygunluk göstergesi).

Kamu Borçlanma Yasası'nın Meclis'e sunulması sözü haziran 2001 sonuna kadar yerine getirilecek (uygunluk göstergesi).

Birleşmiş Milletler standartlarıyla uyumlu Kamu İhale Kanunu en geç 15 Ekim 2001'de Meclis'e sunulmuş olacak (uygunluk göstergesi).

* * *

3. Yerli-yabancı sermaye

Türk Telekom için yeni bir profesyonel Yönetim Kurulu ile yönetimin atanması IMF'nin muhtemelen haziran ayına rastlayan 8'inci gözden geçirmesinin tamamlanmasına koşul sayılacak.

Tütün Kanunu'nun mayıs ayı içinde Meclis'ten geçmesi gerekecek.

Uluslararası tahkime ilişkin anayasal değişikliğin tamamen uygulanmasına imkán veren yasa Meclis'in yaz tatilinden önce geçecek (uygunluk göstergesi).

* * *

4. Maliye ve borç yönetimi

Ek bütçenin kabulü IMF'nin 8'inci gözden geçirmenin tamamlanması için aradığı koşul olacak.

Vergi kimlik numarası kullanımını yaygınlaştıran düzenleme mayıs ayı sonuna kadar yürürlüğe girecek.

Milli gelirin yüzde 2'sine ulaşan özel sektör vergi borç stokunun 2001 sonuna kadar azaltılması zorunlu tutuluyor (uygunluk göstergesi).

* * *

2000 başında yürürlüğe giren stand by öncesinde taahhütlerin önemli bölümü yerine getirilmişti. Yani anlaşmada ‘‘cek-cak’’ değil, ‘‘yapıldı-edildi’’ diye biten cümleler fazlaydı. Yine de duvara tosladık.

Zaten bu yazıyı da o korkuyla kaleme aldık.

Geçeceğimiz mayın tarlası aslında aşılmaz değil.

Ancak rehavete ve politik radikalliğe izin vermez.

Yukarıya aktardığımız sözlerin her birinin altında sadece Kemal Derviş'in değil koalisyon ortağı üç liderin de imzaları var.

O yüzden işler rayından çıkarsa yakalarına yapışmak hakkımız.

Bu anlaşma tabii ki Türkiye'nin son şansı sayılmaz.

Ama kaçırmaması gereken önemli imkándır. Kıymetini bilelim, nushla uslanmayandan hak ettiği muameleyi esirgemeyelim.