Sorsanız ‘‘Tasarruf sahiplerinin hak ve çıkarlarını korumak için çalışıyoruz...’’ diyeceklerdir, ama palavra.
En azından bugüne kadar, sadece bankasını batırana hayırları dokundu, İmar Bankası rezaletine en hafif deyimiyle çanak tutuldu.
Çünkü bankalar batarken, sahipleri servetleriyle birlikte aradan sıyrıldı, mudilerin alacakları da -sistem riski doğmasın korkusuyla- hepimizin ödediği vergilerden karşılandı. Yani ne banka batırmanın, ne de batakçıya aldanıp yüksek faize tamahın cezası yoktu...
Ama tekrar ediyoruz bugüne kadar!
İmar Bankası her yanıyla farklı vakadır.
Daha önceki örneklerde en azından bankadan hortumlanan paranın alacaklısı belliydi, gerçekti... Bu kez sadece borçlular değil mudiler de şaibeli! Aynı isme hesaplar, kara para aklama kuşkusu...
Ne yapmalı, nasıl yapmalı?
Sonunda test günü geldi çattı
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu hakikaten firma unvanında yazdığı gibi sigortacı mı, yoksa basit gişe memuru mu, şimdi anlaşılacak.
* * *
Baştan söyleyelim, önereceğimiz toptancı çözüm yok. Hatta tam aksine kestirme yolların çok riskli olacağına eminiz. Örneğin;
‘‘Bankada karşılığı olmayan hiçbir hesap ödenmemeli’’ yaklaşımını sigortacı mantığına aykırı bulmuyoruz.
Diyelim ki özel otomobiliniz için kaza sigortası yaptırdınız. Elinizde poliçe var, ama yetkili acente primini sigorta şirketine yatırmamış. Şirketin sizden haberi dahi yok. Başınıza kaza geldi, sigorta şirketi acentesinin kusuru yüzünden sizin hasarınızı ödememezlik edemez. Benzer şekilde Uzanlar'a bankacılık lisansı veren devlet de sonucuna katlanır!
Ama bu demek değil ki, uyduruk belgelerle Fon'a hortum dayasın.
Sigorta şirketiniz siz ‘‘kaza yaptım’’ diye başvurunca hemen ‘‘hay hay efendim, alın işte paranız’’ demiyor. Eksper yolluyor, araştırıyor, ikna olursa paranızı ödüyor.
Zaten hatırlayın, 1994 krizinde batan üç küçük bankanın mudilerine bile ödeme ancak dört ay sonra yapılabildi.
O yüzden İmar Bankası'nın gerçek mudileri TMSF'yi zaman yönünden zorlamasın, kurunun yanında yaş da yanmasın!
Son olarak diyelim ki; Fon önüne konulan belgeleri inceledi ve bankadaki gerçek mevduatın resmi rakamın üzerinde olmasına rağmen tamamının ödenmesine karar verdi... Verdi ama para nerede?
Her sigorta şirketi gibi TMSF'nin de finansal kısıtları vardır. Parayı ne zaman bulursa, o zaman ödeme yapar, bu gerçek de unutulmamalı.
* * *
Önerilerimiz sigortanızı attırmış olabilir ama sigorta böyle çalışır.
Unutmayın, 1994'te sistemin sigortası atmak üzereydi, mevduata tam güvence hatası yaşandı. 2000'de bankalara operasyon düzenlendi, herkes rakibini ihbar edince bankaların dış borçlarına da devlet garantisi geldi.
İmar Bankası rezaletini hafife alırsak, korkarız ki işin sonunda tüm bankacılık sistemi devletin kucağında kalır, bizden söylemesi!