Kıbrıs’ı çıkar birleştirecek

1) TURİZM: Güney Kıbrıs’a giden 2.6 milyon yabancı turistten bir bölümü bugünden itibaren sadece gecelemek üzere bile olsa KKTC’ye geçecek. (Eskiden yasaktı!) Yunanistan, Türkiye’de Kapadokya-Mersin-Antakya ve Kıbrıs’ın Türk-Rum kesimlerini tek pakette toplayan yeni turlar koyacak. Kuzey’deki 10 bin yatak kapasitesi muhtemelen yetmeyecek, yeni tesisler için Türk veya Avrupalı yatırımcılar KKTC’ye gelecek, inşaat ve turizmde ek iş kapısı açılacak.

2) İHRACAT: Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Avrupa Gümrük Birliği ortağı haline geldi. Güney Kıbrıs’ın parası, TL’nin yaklaşık üç katı değerli. Rumlar üçte bir ucuz Türk malına hücum edecek. Başta Mersin Limanı olmak üzere Ada’ya en yakın anakara olan Türkiye’den -ve muhtemelen KKTC’li işadamları aracılığıyla- ihracat başlayacak. Kuzey Kıbrıs İşadamları Derneği Başkanı Ünsal Özbilenler bile Lefkoşa’nın güneyinde şirket kurdu.

3) GEZİ: Eğer ABD KKTC’ye doğrudan uçuşları başlatmakta gecikirse, her gün daha fazla sayıda KKTC vatandaşı Güney Kıbrıs pasaportunu kullanarak Larnaka’dan yurtdışına uçacak. Çünkü bu sayede daha ucuz ve vize sorunu olmadan dış dünyaya açılacak. Özetle, Kıbrıs’ta bugün gelinen nokta mükemmel olmasa bile eski günlerden çok daha fazla fırsat sunuyor. Kıbrıs’ı siyasiler ayırsa bile ortak çıkar yani para birleştirecek.

Ortodoks çemberi kuruluyor

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin KKTC’ye siyasi temsil tanımayan kararını, oylamaya katılan Türk heyetinden AKP Genel Başkan Yardımcısı Murat Mercan’a sorduk:

Karşınızda bir ittifak mı vardı?

- Evet kesinlikle Ortodoks ve Sırp ittifakı.

Neden katılım azdı?

- Avrupalı dostlarımız da arkamızda tam durmadı.

Ne yapılabilir?

- Başkan Peter Schider’e mektup yazacağım, ilk oturumda KKTC Başbakanı Mehmet Ali Talat’ın dinlenmesini isteyeceğim.

Faiz ve kurda ‘evet-hayır’ hesabı

Piyasadaki dalga hareketini tek neden-sonuç ilişkisiyle izah zor.

Ancak diğerleri arasında öne çıkan Kıbrıs senaryosu önemli. İş Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Emre İyibilir’e soruyoruz:

Geçen iki haftada ne oldu?

- KKTC’deki seçim (15 Aralık) sonrasında giren yabancı para çıkıyor...

Miktarı ne kadardı?

- 3.5 katrilyon TL veya 2-2.5 milyar dolar diyebiliriz.

Çıkış ne zaman başladı?

- Referandumdan hemen önce, iki haftadır da sürüyor.

Referandumda ‘evet-hayır’ sonucu kesinleşince satış başladı öyleyse?

- Evet, önceki haftaki net çıkış 500 milyon dolar, geçen hafta da bir o kadar çıktı diye düşünüyoruz. Yani kalan 1-1.5 milyar dolar.

Cuma günü piyasa biraz duruldu gibi...

- Kur ve faiz hesabıyla ilgili... Aralık sonundan bugüne bonodaki kazanç yüzde 7. Bonolarını satıp döviz aldıkça kur yükseliyor. Bizim hesabımıza göre kur 1 milyon 450 bini aşınca bono kárları eriyor. O yüzden çıkışlar zayıfladı.

Peki Türkler ne yapıyor?

- Şubelerden gelen talimatlara göre dolar satıp bono alıyor.