ABD ile Irak'ta komşu oluyoruz

‘‘Nasıl ve nerede savaşılacak?’’ senaryoları aldı yürüdü...

Peki ‘‘Savaş çıkınca ne olacak?’’ derseniz işte tahminimiz:

ABD ilk Körfez Savaşı'nda (1991) Irak'ı Kuveyt'ten çıkartmak, eski sınırlarına çekmek için savaştı. Ama bu savaşta sınırlar değişecek.

Irak fiilen ikiye bölünecek. Lozan öncesi tarihi Osmanlı-İngiliz ateşkes hattı, biri küresel -ki ABD- diğeri yerel -ki Türkiye Cumhuriyeti- arasındaki yeni sınırı çizecek.

Irak'taki Türkiye-ABD sınırı, Musul-Kerkük tartışmasına nokta koyacak. Türkiye Musul-Kerkük'e girmeyecek ama ABD'den başkasını da sokmayacak.

Irak'ın kuzeyi tamamen Türkiye'nin kontrolüne bırakılacağı için ‘‘Acaba Kürdistan kurulacak mı?’’ paranoyası tarihe karışacak.

* * *

Irak'ta yeni paylaşımın haritası geçen hafta Ankara tarafından Washington'a iletildi. Musul-Kerkük'ün Kürtlere ve/veya İngilizlere terk edilemeyeceği ültimatomuna tek satırlık öneri eklendi:

- Lozan öncesi Osmanlı-İngiliz ateşkes hattı uygulansın.

Murat Bardakçı'nın yardımıyla bu tarihi hattı haritaya dönüştürdük. Gördük ki Birinci Dünya Savaşı'nda Irak cephesinde varılan ateşkeste bugünkü Kürt bölgesi Osmanlı'ya bırakılmış, buna karşılık Musul-Kerkük dahil Arap toprakları da İngilizlerde kalmış.

Bugün aynı hattın (sınırın?) tartışmaya açılmasının anlamı açık.

Savaştan sonraki yeni sınırda Osmanlı'nın yerini Türkiye Cumhuriyeti'nin alması, İngiltere'nin topraklarına da ABD'nin yerleşmesi çok muhtemel... Çünkü;

Ankara hep dağların arasından, eteklerinden, hatta tepelerinden dolaşan Irak sınırında güvenlik sağlamanın zorluğundan yakınır. Bugünküne göre daha güneyden ve düz coğrafyadan geçen yeni sınır Türkiye'nin çok işine yarar. Kuzey Irak'taki fiili askeri varlığımız haklılık kazanır.

En az beş yıl sürecek askeri işgalin ardından iktidarı Bağdat'ta kuracağı demokratik yönetime bırakmayı tasarlayan ABD açısından kuzey komşusunun Kürt aşiretleri değil Türkiye olması daha güvenli sayılacak.

Türkiye ve Irak'taki Kürt nüfus arasındaki sınır kalkacak. Barzani ve Talabani'nin rakipleri Türkiye Cumhuriyeti topraklarında ve demokrasi kültüründe yetişecek.

* * *

Irak'taki savaş aslında doğrudan Türkiye'nin meselesi değil.

Ama madem ki çıkmasını engelleyemiyoruz, o zaman sadece bugünü düşünmek yerine yarını da planlayarak politika üretmeliyiz.