Yeni model yerine yönetici inceledik

Bildiğiniz gibi geçtiğimiz hafta Cenevre Otomobil Fuarı 76’ıncı kez kapılarını açtı. Bizde fuarı sizler için yakında takip etmek için Türkiye’den kalabalık bir basın ordusuyla Cenevre’ye gittik. Gittik gittik ama fuarda en beğendiğiniz araç hangisiydi diye soracak olsanız, açıkçası benden yanıt alamazsınız. Bunun yerine ben size uluslararası otomobil firmalarının yöneticilerinin Türkiye hakkındaki görüşlerini uzun uzun anlatabilirim.

GÖRÜŞMELER İLK GÜNE SIĞDI

Cenevre fuarının basın günleri olan 28 Şubat-1 Mart tarihlerinde başlıkta da belirttiğim gibi 11 yöneticiyle de tek tek görüşüp haber hazırladım. İkinci basın gününde yaklaşık 3 saat fuar alanında olduğumuzdan (sabah 11’de fuardan ayrıldık) tüm bu görüşmeleri ilk güne sığdırmak zorunda kaldım. 11 yöneticinin her biriyle yarım saat konuştuğumu düşünürseniz, fuarda geçirdiğimiz 10 saatin yaklaşık 6 saatini bu görüşme trafiğine ayırmışım.

Tabi bu görüşmeler için fuarın bir noktasında diğer bir noktasına gitmeyi de hesaplarsanız, görüşmeler için ayrılan sürenin 7 saati aştığını görürsünüz. ’Geriye 3 saatin kaldı onda da fuarı gezmişsindir’ diye düşünenlere ise cevabım yine hayır. O süre zarfın da günlük gazete olduğumuzdan haberleri yazıp, gazeteye geçmekle uğraştık. Benim en büyük şansın yanımda diz üstü bilgisayarımın olmasıydı. Çünkü yapılan görüşmeleri F klavye (gazeteciler için önemli) olan bilgisayarımında rahatlıkla yazıp, gazeteme kısa sürede geçtim. Bir kaç gazeteci bu şansa sahipti. Bir çoğu ise haberleri kağıda yazıp, faksla gazetelerine geçmeye çalıştılar. Bende bir kaç yıl öncesine kadar bu metodla haber geçtiğim için zorluğunu biliyorum. Umarım bu arkadışlarımın çalıştıkları müesseselerde f klavyeli bilgisayar imkanını sağlarlar.

AĞZIMIZA BİR LOKMA KOYMADIK

Tabi tüm bu yoğun görüşme traği sırasında ağzımıza bir lokma yemek koymadan çalıştığımızı da belirtmekte fayda var. Diğer taraftan bu yoğunluk sadece bana özel değil, diğer tüm günlük gazetelerde çalışan arkadaşlarım içinde geçerliydi. 7 saati bulan bu görüşme maratonunda, yaptıklarımızın dışında görüşme talep edip yapamadıklarımız da işin cabası. Sonuçta, fuarlar biz gazeteciler açısından her yıl daha zor olmaya ve kapsamının dışına çıkmaya başladı.

ANCAK FUARDA YAKALIYORUZ

Tüm bu görüşme trafiğinin sebepleri aslında çok açık. Türkiye son dönemde otomotiv üretiminde önemli bir yol katetti. Bir çok uluslararası firma Türkiye’de üretip yapıp, ürettiklerini dünyaya satıyor. Biz gazetecilerde Türkiye’deki bu gelişmeyle ilgili uluslararası firma yöneticilerini fuarlarda yakalama şansı buluyoruz. Örneğin Volkswagen Başkanı Dr. Bern Pischetsrieder. Bu kişiyi başka yerde yakalama şansımız yok. Türkiye’de Doğuş Grubu’nun yatırım isteğine cevap verebilecek en yetkili kişi. Haliyle modellere bakmak yerine bu kişiyle görüşmeyi tercih ediyoruz. Bir başka örnek Hyundai yöneticileri. Türkiye’nin kaçırdığı 1.2 milyar Euro’luk yatırım hakkında soru sormamız gerekiyor. Diğer taraftan Mazda’nın Türkiye’de durumu. Bu konuda en net cevabı verecek kişi Mazda yöneticileri. Bulacağımız yer yine fuar.

Anlayacağınız Türkiye’nin otomotivdeki gücü arttıkça bizim için fuarlar sadece birer röportaj alanları olacak. Son dönemde günlük gazetelerin editörleri olarak bu soruna bir çare bulmamamız gerektiğini konuştuk ama uzun bir süre daha bu trafiği yaşamak zorunda olduğumuzu anladık.

Cenevre’de 10 saatte 11 yöneticiyle görüştük

YABANCI YÖNETİCİLER

1- Mazda Motor Avrupa Başkanı ve CEO’su James Muir

2- Toyota Avrupa Başkanı Tadashi Arashima

3- Ford Avrupa Başkan Yardımcısı Ingvar Sviggum

4- Hyundai Motors Avrupa Başkan Yardımcısı Gerry Dorizas,

5- Renault Euromed Başkanı Luc Alexander Menard

6- Volkswagen Grubu Başkanı Dr. Bern Pischetsrieder

7- Peugeot Başkanı Frederic Saint Geours

TÜRK YÖNETİCİLER

8- Hyundai Assan Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar

9- Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon

10- Doğuş Otomotiv CEO’su Aclan Acar

11- Chrysler Jeep Genel Müdürü Uğur İrfanoğlu

Aclan Acar: VW Türkiye’de üretim kararı verirse, bu yeni bir model olur

Cenevre fuarında, Türkiye adına en dikkat çeken görüşmeler Volkswagen kanadında yaşandı. Biliyorsunuz, Ferit Şahenk başkanlığındaki Doğuş Grubu, son dönemde bir çok iştirakini tamamen satarak veya ortak alarak önemli bir sermaye girdisi sağladı. Bu sermayenin bir kısmının otomotiv alanında kullanılacağı yazıp çizildi. Türkiye’de Volkswagen, Audi, Seat, Skoda ve Porshe’nin temsilcilini yapan grubun en büyük amacı Volkswagen’i Türkiye’de yatırıma ikna etmekti. Bir otomotiv tutkunu olan Ferit Şahenk bu isteğini her görüşmemizde iletiyor, bu konuda her türlü altyapıyı sağladıklarını diye getiriyordu.

Bizde bir grup gazeteci olarak fuarda Volkswagen’in Başkanı yakalayarak, Şahenk’in bu isteğini sorduk. Dr. Bern Pischetsrieder bize Doğuş Grubu’nun bu talebinin kendilerini iletildiğini belirterek, "Bu konuda görüştük ama şu an için ana gündem maddelerimiz arasında Türkiye’de yatırım yapmak yok" açıklamasını yaptı. Bir anlamda şimdilik noktayı koydu. Biz Pischetsrieder ile görüşürken bir başka Türk gazeteci grubu ise Doğuş Otomotiv’in yeni CEO’su Aclan Acar’a aynı soruyu sordu. Acar’ın yanıtı ise 5 yıllık süre içinde yatırım olacağı şeklindeydi. Sonuçta bazı gazeteler yatırımı 5 yılda yapılacağını yazarken, biz en tepediki kişinin söylediklerini dikkate aldık.

YATIRIM İÇİN BEKLİYORUZ

Aclan Acar’la bu açıklamaların ardından görüşme fırsatı buldum ve Pischetsrieder’in söylediklerini hatırlattım. Bunun üzerine Acar, "Ben de farklı bir şey söylemedim. Şu an böyle bir yatırım düşünmüyorlar. Zaten bu plan yapılsa bile 2-3 yıldan önce hayata geçmez. Biz yatırım isteğimizi kendilerine aktardık. Eğer ileride böyle bir ortam oluşursa hazır olduğumuz söyledik" yorumunu yaptı.

Acar, Volkswagen’in mevcut modellerinden birinin Türkiye’ye kaydırmayacağını belirterek, "Türkiye’ye bir yatırım yapılacaksa bu yepyeni bir modelin üretimi olur. Bunun içinde hazırlıklarımızı yapıp beklememiz gerekiyor" diye konuştu.

Olası bir yatırımın Hyundai’nin 1.2 milyar Euro’luk yatırımı gibi büyük olmayacağını da söyleyen Acar, "Başlangıç olarak 100-150 milyon Euro’luk bir fabrika yatırımı olacaktır. Bu yatırım 50-60 bin adetlik bir üretimi kapsar. Daha sonra bu kademe kademe büyür" yorumunu yaptı.

Kısa vadede üretilecek tek model Matrix olacak

Otomotiv Sanayi Derneği Başkanı Turgay Durak, 1 Mart’ta yayınlanan ’Yükselen Türkiye’ ekimiz için, ’Türkiye’nin büyük çaplı yatırım çekme performasında düşüş yaşanıyor. Son iki yılda önemli iki fabrikayı kaptırdık., Bu nedenle 2006 yılı için büyük bir sıçrama olmayacaktır" açıklamasını yapmıştı. Bu açıklamanın resmi fuarda net bir şekilde çizildi. Fuarda yaşadığımız görüşme trafiğini biraz özetlemem gerekirse, kısa vadede Türkiye’ye özel yeni yatırım haberi yok. Mevcut yatırımlar ve modeller devam edecek, sadece Hyundai Türkiye’nin gönlünü almak için Matrix modelinin Kore’den Türkiye’ye kaydıracak.

YENİ MODEL PLANI YOK

Büyük yatırımları kaçıran Türkiye’deki mevcut yatırımlara ilişkin yeni model planı da yok. Örnek vermem gerekirse Ford’un Türkiye’de hafif ticari araç üretimi dışında, binek bir model üretimini düşünmüyor. Biliyorsunuz bir dönem Fiesta’nın Türkiye’de üretilebileceği konuşuluyordu. Ancak fuarda böyle bir planın olmadığı Ford Avrupa Başkan Yardımcısı Ingvar Sviggum tarafınan net bir şekilde ifade edildi. Diğer taraftan Türkiye’de üretim yapan Toyota’nın Avrupa Başkanı Tadashi Arashima ek bir yatırım ve yeni bir model üretimini düşünmediklerini belirtti. Yani yine Türkiye’de konuşulan Corolla Hatcback veya başka bir modelinin üretimi kısa vadede gündem dışında. Her ne kadar Doğuş Grubu diretsede Volkswagen’in de Türkiye’ye ilişkin bir yatırım planı yok.

Fuarda Türkiye’ye ilişkin tek yeni model açıklaması Hyundai’den geldi. Hyunda Assan 100 milyon dolarlık yatırımla Matrix modelini de Türkiye’de üretecek. Ancak bu karar Çek Cumhuriyeti’ne kaçan 1.2 milyar Euro’luk yatırım için Hyunda’nin Türkiye’den gönül alması olarak yorumlandı. Türkiye yeni yatırımlara kapısını açacak düzenlemeleri yapmalı, aksi takdirde mevcut yatırımlarla ihracat gelirleri ancak bu seviyelerde kalır.

Mazda’nın durumu Japonya’ya soruldu

Mazda Avrupa Başkanı’nın Türkiye’de yeniden yapılanma açıklamaları büyük ses getirdi. Türkiye’de 21 yıllık ortakları Mermerler Grubu ile sözleşmelerinin Mart 2007’de biteceğini ve yeni bir distrübütör arayışında olduklarını söyleyen Mazda Motor Avrupa Başkanı ve CEO’su James Muir’in sözlerine Türkiye’den tepki geldi. Mazda Türkiye’nin şu anki temsilcileri, Muir’in bu açıklamaya yetkisi olmadığını belirterek konuyu Japonya’ya danıştıklarını kaydettiler. Yetkililer, kendilerine ulaşan resmi bir açıklamanın olmadığını belirterek, "Sözleşmeler belli dönemlerde biter ve yeniden yapılır. Gelişmeler hakkında bizim haberimiz yok" yorumunda bulundular.