Türkiye’de fabrika olması bize ayrıcalık sağlamıyor

Orhon’la yemekte Türkiye otomotiv pazarının durumu, Toyota satışları ve hedefleri hakkında uzun uzun görüştük. İbrahim Orhon, Türkiye’de emin adımlarla ilerlediklerini ve tüm hedeflerini tutturduklarını belirterek, "2006 yılı hedefimiz ise 400 binlik bir pazarda satışlarımızı yüzde 10 artırmak" şeklinde konuştu.

Türkiye’de öncelikli hedeflerinin otomobil satışlarında ilk üç marka arasında yer almak olduğunu belirten Orhon, 2010’lu yıllarda ise Türkiye’nin bir numaralı markası olma hedefiyle çalıştıklarını söyledi. Orhon, Toyota’nın Avrupa’daki büyümesine paralel olarak Türkiye’de ilerlediklerini hatırlatarak, "Biz emin adımlarla zirveye çıkıyoruz. Bütün hedeflerimiz bu doğrultuda" açıklamasını yaptı.

LOJİSTİK AVANTAJIMIZ VAR

Bu açıklamaların üzerine ben hemen araya girip, "Peki Türkiye’de Toyota’nın fabrikası olması sizin için avantaj mı" diye sordum. Çünkü Türkiye’de üretim yapan diğer firmaların iç pazarda bu avantajı kullandığını görüyoruz. Orhon’un bu soruya verdiği cevap ilginç: "Toyota’nın Türkiye’de üretim yapmasının bize en büyük avantajı lojistik. Ancak gerek aldığımız adetler gerekse fiyatlandırma Avrupa’nın herhangi bir ülkesinden farklı değil. Bu konuda özel bir ayrıcalığımız yok. Toyota’nın sisteminde hiçbir zaman stok bulunmaz. Toyota belirlenen hedeflerde üretim yapar ve atıl stok biriktirmez. Üretilen her aracın sahibi vardır. Bu yüzden yıl içinde ürettiği araçların hangi ülkelere gideceği çok önceden bellidir. ’İç pazarda çok talep var bize biraz daha araç verin’ gibi bir lüksümüz yok. Tabii ki Türkiye için belirli esneklikler var ama diğer üreticiler gibi büyük ayrıcalıklarımız yok."

ORTADOĞU BÖLGESİNDE ZAYIFTIK

Toyota’nın Avrupa pazarında satışlarını artırdığını ve 2005 yılında 1 milyonun üzerinde araç sattığını kaydeden Orhon, bu 1 milyonluk satışın içinde Türkiye’nin de katkısı olduğunu söyledi. Orhon bunu şöyle açtı: "Biz Ekim 2005’ten itibaren Avrupa bölgesine bağlandık. Avrupa bölgesinin bir pazarı olarak, bizim satışlarımız da onlarınkine dahil edildi. Daha önce Ortadoğu’ya bağlıydık. O bölgede yer alan ülkelerin çoğunda Toyota ya bir ya 2 numaradır. Biz burada pazar payı ve adetler olarak biraz zayıf kalıyorduk. Şimdi Avrupa pazarına bağlıyız ve pazar payı olarak tüm Avrupa ülkelerinin önündeyiz."

Japonlar CDV için Türkiye’yi inceliyor

Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon, kısa bir süre önce yaptığı ’70 bin hafif ticari araç binek otomobil yerine satıldı’ açıklamasını hatırlatmam üzerine, "Evet doğru. Bugün ’minivan’ segmentindeki hafif ticari araçların yüzde 60’ı binek olarak kullanılıyor. Bu segmentteki araçlar ilk kez otomobil sahibi olmayı ve ekonomik bir araç satın almayı düşünenler için oldukça avantajlı oluyor. Binek otomobile uygulanan ÖTV oranları yüzde 37’den başlayınca, talep ticari araca kayıyor. Arada yüzde 27 gibi bir fark olunca da 70 bin civarındaki hafif ticari araç binek olarak satılıyor" cevabını verdi.

Buna rağmen Türkiye’deki ticari araç üretimini desteklediklerini de kaydeden Orhon, sadece vergi sisiteminin arkasında bir konsept olması gerektiğini söylüyor. Toyota’nın hafif ticari araç sınıfında Türkiye’de sadece pick-up modelleri Hilux ile yer aldığını kaydeden Orhon, 2 yıl içerisinde 2-3 yeni ticari modeli Türkiye pazarına sunacaklarını kaydetti. Orhon, "Bu modellerden birini bu yıl sonuna kadar sunmak istiyoruz" diye açıklamasını genişletti.

Toyota’nın CDV (ticariye dönüşen binek otomobil) sınıfında bir araç üretmeyi düşündüğünü de kaydeden Orhon bu konuda şunları söyledi: "Bu konuda Japonlar pazarı izliyor. Kısa zamanda bir şey olacağını tahmin etmiyorum ancak orta vadede bu sınıf aynı hızda büyümeye devam ederse Toyota CDV sınıfında bir model üretecektir. Bu sınıf başka hiçbir ülkede bu kadar büyük değil. Bizde böyle olmasının en önemli nedeni ise vergiler. Dolayısıyla insanlarımız bu sınıfa yönleniyor. Toyotada bu nedenle Türkiye’de bu konuda incelemeler yapıyor."

Türk basını Toyota’ya dünya kadar yer vermiyor

Yemeğin sonunda İbrahim Orhon’un şikayeti ilginçti: "Türk basını Toyota haberlerine dünyadaki kadar yer vermiyor." Bunun üzerine "Anlayamadım nasıl yer vermiyor" diye hemen atıldım. Orhon da, "Bugün Toyota dünyanın en büyük otomotiv şirketi durumunda. Hemen hemen her gün uluslararası gazetelerde haberi çıkıyor. Ancak Türkiye’de gazeteler bu haberlere fazla yer vermiyor" cevabını verdi. Bunun üzerine benim yanıtım gecikmedi: "Toyota’nın dünyadaki başarılarına paralel gelişmelerin Türkiye’de olması halinde emin olun her gün haberi yer alır."