Sadece 7 marka 81 ilde oto satıyor

Yılın ilk 4 ayında toplam otomobil ve hafif ticari araç satışları 2018’e göre yüzde 50’ye yakın daralırken, mayıs ayında da adeta yaprak kıpırdamıyor. Sektör yetkilileri kurlardaki hareket ve yüksek kredi faizleri nedeniyle mayıs ayında toplam satışların 30 bin adedin bile altında kalabileceği uyarısını yapıyor. Bu da 2018 yılı aynı döneme göre yüzde 60’ya yakın bir daralma anlamına geliyor.

Haziran ayına ilişkin beklentiler de yüksek değil, çünkü önce bayram tatili ardından da tekrarlanacak İstanbul seçimleri var. Temmuz ve ağustos ise tatil dönemi, yani mevsimsel olarak satışların en düşük olduğu 2 ay.

Sonuç olarak sektörün tüm beklentisi son 4 aya yani ‘Eylül-Aralık’a sıkışmış durumda. İlk 4 ayda 119 bin aracın satıldığı, 2’inci 4 ayda ise 100-120 bin adet civarında bir satış beklentisiyle birlikte son 4 aya 220-250 bin adet arasında bir pazarla girilecek gibi gözüküyor. Bu tablo aksi bir durum olmazsa yıl sonu beklentilerini maksimum 350-400 bin adet arasında sınırlıyor ki bu da yüzde 35 düşen 2018 yılı toplamına göre yüzde 50’ye yakın daralma anlamına geliyor.

SIFIR ÇEKEN MARKALAR

İşte otomotiv sektörü için böylesine güç bir süreçte iller bazında sonuçlar da pek parlak değil. EBS Danışmanlık’ın iller bazında yaptığı araştırmaya göre 2019 yılının ilk çeyreğinde Türkiye’de 81 ilde otomobil satan marka sayısı 7 ile sınırlı. Bu sayı 2018’de 9 marka idi. Yani bu yıl sadece Dacia, Fiat, Volkswagen, Renault, Honda, Nissan ve Skoda 81 ilde otomobil satabilmiş. 26 marka ise bazı illerde hiç satış yapamamış. Bu sayı 2018’de 24’müş. Yani sıfır çeken marka sayısı ilk 3 ayda yükselmiş. Sıfır çektiği il sayısı en çok artan markaların başında Mazda yer alıyor. 2018’de 35 ilde sıfır satış yapan Mazda, 2019’un ilk çeyreğinde 60 ilde sıfır çekmiş. Yani sıfır çektiği il sayısını 25 artırmış. Mazda’yı 21 il artışıyla Mercedes, 17 ille Citroen ve 13 ille Seat takip ediyor. 

HER SIFIR OTOMOBİLE KARŞI 13 İKİNCİ EL

TÜRKİYE’de sıfır otomobil satışları ilk 3 ayda yüzde 44 düşerken aynı dönemde 2. el otomobil talebindeki daralma ise yüzde 11 ile sınırlı kaldı. Yani tüketiciler bu dönemde ihtiyacını daha çok ikinci el otomobillerle karşıladı. Ama bu da çarpan oranında rekor kırılmasını sağladı. EBS Danışmanlık’ın trafik tescil rakamlarından çıkardığı sonuçlara göre 2015 yılı toplamında her satılan sıfır otomobile karşı 6 adet 2. el araç satılırken, bu oran 2016’de 6.24’e, 2017’de 7.18’e, 2018’de ise 11.19’a yükseldi. 2019 yılı ilk çeyreğinde ise her sıfır otomobile karşı satılan 2’inci el otomobil sayısı ise 12.77 kata yükseldi. Yani Türkiye’de 1 adet sıfır otomobil satılırken, 13 adet ikinci el araç el değiştirdi. Bu da önümüzdeki günlerde Türkiye’de 2. el operasyonlarının ne kadar önemli olacağını ortaya koydu. 

BAKANLIK DEVREYE GİRDİ

GEÇEN hafta ‘Türk şirketlerin Fransa isyanı’ başlığıyla yazdığım yazı sonrası hafta içinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın harekete geçtiğini öğrendim. Fransız Renault ile 100’den fazla Türk yan sanayi şirketi arasında yaşanan ve mahkemelere taşınan maliyet sorununu çözmek için Türk şirketlerden bilgi alan bakanlık yetkililerinin, yaşanan sıkıntıyı çözmek için iki tarafla da görüştüğü söyleniyor. Yazıyı okumayanlar için hatırlatmak gerekirse Fransız Renault ile 100’den fazla Türk yan sanayi şirketi arasında mahkemeye taşınan büyük bir sıkıntı yaşanıyor. Sıkıntının sebebi Fransa merkezin Türk şirketlerine kur ve enflasyon farkı ödemeye yanaşma-masından kaynaklanırken, Türk şirketler, Renault’un kendilerini zararına çalıştırdığını, bu sürecin sonunda bir çok şirketin zor duruma düşeceğini belirtiyor.