OSD’de Koç geleneği devam edecek mi

1974 yılında kurulan ve 14 Haziran’da 35’inci yılını kutlamaya hazırlanan OSD, Türk otomotiv sanayini hem yurtiçinde hem de yurtdışında yıllardır başarıyla temsil ediyor. Kurulduğunda 11 firmayla, bugün ise 15 firmayla temsil edilen OSD, bir taraftan üretim ve sanayinin gelişmesi için büyük çaba harcarken diğer taraftan üretimde kullanılan her türlü parça ve aksam ile bunları yapacak araç ve gereçlerin Türkiye içinden sağlanması için çalışıyor.

35 YILDA 5 BAŞKAN

OSD’nin 35 yıllık tarihinde 5 başkanı oldu. Hatırlayamayanlar için derneğin ilk başkanı Mustafa Yalman’dı. Yalman o dönem şimdi Askam ismini alan Chrysler Kamyon’u yönetiyordu. Yalman’dan görevi Otosan’ın Genel Müdürü Ahmet Binbir devralırken, Binbir’in ardından ise Uzel Makine’nin Genel Müdürü Ziya Özkan OSD’nin üçüncü başkanı oldu. 1989 yılına gelindiğinde derneğin 15’nci Genel Kurulu’nda başkanlığa Otosan’ın Genel Müdürü Ali İhsan İlkbahar seçildi. Söktörün duayenlerinden İlkbahar 15 yıllık görev süresiyle adeta rekor kırdı. 2004 yılında 15 yıllık başkanlığını tamamlayan İlkbahar görevini o dönem yine Ford Otosan’ın Genel Müdürü olan Turgay Durak’a bıraktı.

Bunları anlatmamın sebebi, Turgay Durak yıl sonunda Koç Holding’in CEO’su olacağı için OSD başkanlığını muhtemelen bırakacak. Bu da yeni başkan seçimini gündeme getirecek. Bu değişim şimdiden sektörde konuşulmaya başlanırken, tartışılan konu ise OSD başkanının yine Koç Holding bünyesindeki şirketlerden mi seçileceği yönünde. Çünkü OSD’nin 35 yıllık tarihine baktığımızda 25 yılında başkanlar Koç Holding bünyesinden seçilmiş. Ahmet Binbir, Ali İhsan İlkbahar ve Turgay Durak’ın ortak özelliği üçünün de Koç Holding’in bünyesindeki Ford Otosan’ın başında olmaları.

4 ŞİRKETİN PAYI YÜZDE 50

Bunun sebepleri de rakamlara bakıldığında çok açık ortada. Koç Holding’in OSD’ye üye şirket sayısı 4. Bu şirketler Tofaş, Ford Otosan, Otokar ve Türk Traktör. 4 şirketin 2008 yılı sonu itibariyle toplam araç üretimi 588 bin 535. Türkiye’de geçtiğimiz yıl toplam otomotiv üretimi ise 1 milyon 171 bin adet. Böyle olunca Koç Holding şirketlerinin toplam üretimdeki payı yüzde 50’yi aşıyor. Bu ihracat rakamlarında da aynı oranda. Yani OSD’ye üye 15 şirketin 11’ü toplam üretimin yüzde 50’sini sahipken 4 Koç şirketi geri kalan yüzde 50’yi üretiyor. Bu da OSD’de Koç ağırlığının artmasına sebep oluyor.

Tabi yeni başkan seçilirken, sadece üretim adetleri belirleyici olmayacak. Seçimde üyelerin oylarını kime vereceği önemli. Baktığımızda Koç Holding dışında OSD’de birden fazla şirketi temsil eden başka grup yok. Koç’un en büyük rakibi Sabancı’yı temsil eden bir tek Temsa bulunuyor. Ama geçmişte Sabancı bünyesinde yer alan Toyota’nın yönetim kademesinde Sabancı kökenli kişilerden oluşması, seçimde etkili olabilir. Ama diğer taraftan yine OSD’ye üye Karsan’ın da Koç Holding kökenli olduğunu unutmamak lazım. Yani Toyota’nın Sabancı, Karsan’ın da Koç Holding bünyesinden bir başkan seçilmesini isteyeceğini farzetsek bile oylar 5’e 2 oluyor.

RENAULT ODD’NİN BAŞINDA

Bu noktada geriye kalan 8 şirketin ne yapacağı çok önemli. Şöyle bir diğer şirketlere baktığımda Koç’un dışında başkan çıkartabilecek en büyük şirket olarak Oyak Renault gözüküyor. Ancak Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) Başkanı Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar olduğu için, bir diğer derneğin başkanlığı Renault için olasılık gözükmüyor. Diğer OSD üyesi şirketler ise Hyundai Assan, Honda, Anadolu Isuzu, Mercedes, MAN, BMC, Hattat. Açıkçası bu şirketlerin vereceği oylar yeni başkanı seçecek.

Bu noktada dernek yine çoğunluğu temsil eden bir gruptan mı başkan çıkaracak yoksa, ’Koç 25 yıldır derneğin başında, biraz da başkası olsun’ mantığıyla mı hareket edecek. Eğer Koç Grubu içinden başkan seçilecekse en büyük adaylar Tofaş CEO’su Ali Pandır ve Ford Otosan’ın seçim dönemi Genel Müdürü olacak kişi olarak öne çıkıyor. (Ford Otosan’da Mike Flewit’in yerine o dönem Baş Genel Müdür yardımcısı Nuri Otay’ın Genel Müdür olma olasılığı çok yüksek). Ama eğer Sabancı Grubu bastırırsa tek adayları kuşkusuz Temsa CEO’su Mehmet Buldurgan olacaktır.

TEZER DEVAM EDECEK Mİ

Açıkçası OSD’nin yeni başkan seçimi çok çetin mücadelelere sahne olacak gibi gözüküyor. Ya bir dönem kapanacak ya da aynı yapı devam edecek. Tabi kim başkan olursa olsun, OSD’nin temel direği, otomotiv sektörünün duayeni olan Ercan Tezer’in durumu bana göre çok daha kritik. Tezer yeni dönemde kalırsa, başkan kim olursa olsun herşey aynı çizgide yüreyecektir. Eğer Tezer, ’Benden bu kadar biraz dinlenmek istiyorum’ deyip ayrılırsa, o zaman yeni Genel Sekreter’in kim olacağı başkandan bile daha büyük önem kazanabilir.