İhlas Grubu da Çinli oto için onay peşinde

Bunu da Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı Sanayi Genel Müdür Yardımcısı Abdullah Altınsoy’dan öğrendim. Altınsoy, şu an için kesinlikle Çinli otomobillere onay vermeyeceklerini belirterek, "Bu otomobillerin ’Tip Onayı’ yok" cevabını verdi. Çinli Chery’nin Türkiye temsilciliğini alan Mermerler Grubu Başkanı Yüksel Mermer ise izni Çin’e ihracat yaparak almaya çalışıyor. Bekleyip göreceğiz. Ancak Altınsoy görüşmemizde başka ilginç bir şey daha söyledi. O da bir dönemler Kia, Citroen gibi otomotiv markalarının Türkiye distribütörü olan İhlas Holding’in yeniden otomotiv işine girmesiyle ilgiliydi. İhlas, Sanayi Genel Müdürlüğü’ne Çinli bir markanın ithalat izni için başvurmuş. Sonuçta, bir şekilde izin çıkarsa, Türkiye’de Çinli otomobil rüzgarı oldukça şiddetli esecek.

İhracatın kare asında neden otomotiv yok

Geçtiğimiz pazar günü Milliyet’te yayınlanan bir haber dikkatimi çekti. Haber, ’İhracatın kare ası’ başlığıyla verilmiş ve resimde Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı, İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Süleyman Orakçıoğlu ve İstanbul Tekstil Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İTKİB) Başkanı İsmail Gülle yer alıyordu. Yani Tüzmen’in dışında kare asta yer alan diğer üç kişi tekstil sektörünün temsilcileriydi.

Şimdi soruyorum, Türkiye’nin en büyük ihracatçısı konumuna yükselen otomotiv sektöründen neden bir temsilci hálá bu kare asa giremiyor veya sokulmuyor. Bildiğiniz gibi bu yılın Mart ayından itibaren otomotiv sektörü tekstilden ihracat birinciliğini devraldı. Ağustos sonu itibariyle 9 milyar doların üzerinde ihracat yapan otomotiv, yıl sonunda 14 milyar dolara koşuyor. Ama ne yazık ki, hükümet tekstile verdiği desteğin 10’da birini otomotive göstermiyor. Zaten gösterse Türkiye hem yeni yatırımların hem de OSD Başkanı Turgay Durak’ın söylediği gibi yılda 25 milyar dolarlık ihracatın kapısını açacak.

Hükümetin otomotive destek vermediği, geçtiğimiz hafta kapılarını açan dünyanın en büyük ticari araç fuarında da apaçık ortadaydı. Türkiye’nin yıldız ülke seçildiği fuarda düzenlenen ’Focus Turkey’ konferansına hükümet adına katılım sadece müsteşar düzeyindeydi. Başbakanlık veya hiç olmazsa bakanlık düzeyinde bir katılım olsaydı, hükümetin Türk otomotiv sektörüne verdiği desteği uluslararası çapta net olarak gösterecektik. Ama tekstil sektörüne baktığımızda, Başbakan ve bakanlar yurtdışındaki mağaza açılışlarını bile kaçırmıyor.

Doğuş Otomotiv, Amerika’da otomobil satmaya hazırlanıyor

Volkswagen, Audi, Seat, Porsche, Skoda ve Bentley’in Türkiye distribütörü olan kısa süre içinde Lamborghini’yi de portföyüne eklemeye hazırlanan Doğuş Otomotiv, temsilcilik görevini yurtdışına taşıyarak büyümeyi hedefliyor. Mısır’da Volkswagen markalı ticari araçların ithalat, dağıtım ve satış yetkisini alan Doğuş Otomotiv şimdi de Amerika’nın bir eyaletinde VW Grubu’na bağlı markaların temsilcisi olmak için görüşmeler yapıyor.

YATIRIM İÇİN BEKLİYOR

Bildiğiniz gibi uzun süredir VW Grubu’nu Türkiye’de yatırıma ikna etmeye çalışan Doğuş Otomotiv, bir taraftan bu konudaki çalışmalarını sürdürürken diğer taraftan otomotivde yeni büyüme yolları arıyordu. Volkswagen markalı ticari araçların Almanya’dan sonraki en büyük pazarının Türkiye olması ve binek markalarda elde edilen satış başarıları, Doğuş Otomotiv’e Türkiye dışında da temsilcilik yollarını açtı. VW Grubu, hem satış ve pazarlamada hem de satış sonrasında önemli başarılar elde eden Doğuş Otomotiv’e olan güvenini yeni ülkelerin temsilciliğini vererek göstermeye başladı.

ŞAHENK SÖYLEMİŞTİ

Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, bundan aylar önce yaptığımız bir görüşmede, "Yatırım için her türlü ortamı hazırladık. Karar VW Grubu’nun. Ama biz yatırım dışında VW Grubu’nun yurtdışında da temsilcisi olmak istiyoruz. Çevre ülkelerde Türkiye’deki başarılı temsilcilik görevimizi devam ettirmek istiyoruz" açıklamasını yapmıştı.

Bu açıklamadan birkaç ay sonra Doğuş Otomotiv 3 milyonluk araç parkına sahip Mısır’da Volkswagen marka ticari araç ithalat, dağıtım ve satış yetkisini aldığını açıkladı. Bu kararın ardından Doğuş Otomotiv CEO’su Aclan Acar, 2007 yılının ilk çeyreğinde faaliyete geçecek Mısır’daki VW ticari araç operasyonlarının başarılı olması halinde bölgeye yayılacaklarını açıkladı. Acar, "Mısır’daki faaliyetlerimiz bizim için çok önemli, buradaki başarıyla diğer Ortadoğu ülkeleri ve Türki Cumhuriyetleri’nde de Volkswagen marka araçların satış ve satış sonrası faaliyetlerini üstlenebiliriz" diye konuştu.

HEMEN ACLAN ACAR’I ARADIM

İşte tam bu açıklamaların ardından gruba yakın kaynaklardan Doğuş Otomotiv’in Mısır’dan sonra temsilcilik görevini Amerika’ya da taşımak istediği haberlerini aldım. Hemen telefona sarılıp Aclan Acar’ı aradım ve sordum. Acar, dünyanın bir çok yerinde fırsatları değerlendireceklerini belirterek, "Bu fırsatlar Avrupa’da da olabilir Amerika’da da" cevabını verdi. Amerika’da temsilcilik için görüşmeler yaptıklarını doğrulayan Acar, şöyle konuştu: "Biz gruba katma değer sağlayacak her fırsatı değerlendiriyoruz. Bu Ortadoğu olur, Avrupa veya Amerika. Şu an görüşmeler yapılıyor ama kesinleşen bir şey yok. Bizim yurtdışında da VW Grubu’nun temsilcisi olmamız, bize duyulan güveni gösteriyor. Amerika’nın bir eyaletinde temsilci olursak, bu sadece VW markası değil grubun diğer markalarını da kapsayacak."

ALINMIŞ KESİN KARAR YOK

Acar, kesin alınmış bir karar olmadığı için Amerika’nın hangi eyaletinde faaliyet göstereceklerini söylemese de, aldığım duyumlar Doğuş Otomotiv’in Los Angeles’ta VW Grubu’na bağlı markaların satış ve pazarlaması için anlaşma yaptığı yönünde. Tabii ki bunlar iddia, ortada henüz alınmış kesin bir karar ve atılmış imza yok. Ama Doğuş Otomotiv’in Mısır’da başladığı temsilcilik görevini başka ülkelerde de sürdüreceği kesin. Bekleyip göreceğiz. Anlaşma olursa ilk kez bir Türk şirketi distribütörü olduğu markaları Amerika’da satmaya başlayacak.

Otomobil distribütörlüğü 1987’de kasadan çıktı

Doğuş Otomotiv’den konu açılmışken, geçtiğimiz gün Volkswagen Ticari Araçlar Genel Müdürü Vedat Uygun ile yaptığımız sohbetten de bahsetmek istiyorum. Uygun, Doğuş Grubu’nun kurucusu merhum Ayhan Şahenk’in otomotiv distribütörlüğünün biraz tesadüfi başladığını belirtiyor. Sebebi açık, ağırlıklı olarak inşaat sektöründe faaliyet gösteren Ayhan Şahenk, 1987 yılında sahip olduğu arazi yüzünden Genoto’yu satın almış. İçerenköy’deki arazinin üzerinde bugün Carrefour’un olduğunu söylemem arazinin değerini daha net ortaya koyması açısından önemli.

Ayhan Şahenk, o zamanın parasıyla 15 milyar liraya aldığı Genoto’nun kasada bulunan şirket defterlerini incelerken ortaya bir hazine çıkmış. Arif Alp’in kurduğu Genoto satılana kadar sadece Bedford kamyonların üreticisi olarak biliniyormuş. Meğer Arif Alp, General Motors’un (GM) ne kadar markası varsa hepsinin Türkiye temsilciliğini almış ve hiç bir şey yapmamış. Ayhan bey, zaten çok sevdiği ’otomobil’ işine hem tesadüfen hem de büyük bir şansla bu şekilde girmiş. Sadece arazisini düşünerek aldığı Genoto, bugün Doğuş Grubu’na otomotivde büyük güç katarak ileride Volkswagen Grubu markalarının temsilcilik yolunu açmış.

Ayhan Şahenk, Genoto’yu alıp kasadan GM markaları çıkınca ilk işi Borusan’dan ayrılan İlhan Çetinkaya’yı transfer etmek olmuş. Doğuş ilk kez Opel ithalatı ile işe başlamış. GM’nin kendisinin Torbalı da Opel fabrika kurması üzerine 1994 yılında bu işi sona ermiş. Ancak Ayhan Şahenk, o hızla Opel’in Avrupa’daki en büyük rakibi Volkswagen ile anlaşıp, daha sonra sırasıyla Audi, Skoda, Seat markalarını Doğuş bünyesine katmış. 1999 yılında da Genoto’nun ismini Doğuş Otomotiv olarak değiştirdi.