Plaka sınırlaması

Bir defa şunu söyleyeyim: Başbakan, İstanbul’daki trafik sıkışıklığına çare olarak, araç sayının sınırlandırılmasını önermekle çok iyi etmiştir.

Bu suretle, İstanbul’daki trafik sıkışıklığının çözümü için "radikal" kararlar alınması gerektiğini, hem kendisi kabul etmiş, hem de herkesin kafasına çakmıştır. Aslında Ankara’nın trafik sıkışıklığı da, herhalde İstanbul’u aratmayacak düzeydedir. Bu listeyi kolaylıkla uzatabiliriz. Zaten bu kafayla gidersek, en küçük şehirlerde bile trafiği tıkayacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın. Gelelim başbakanın önerisinin irdelenmesine.

1. İstanbul’da özel otomobiller için plaka sayısının 2,5 milyonda dondurulması ve hatta 2 milyona düşürülmesi önerisi, trafik sıkışıklığını gidermek bakımından ne gerekli ne de yeterlidir. Bu öneri, hiç bir bakımdan uygulanamaz.

2. Ancak, başbakanın önerisine "vatandaş işine nasıl gitsin, toplu taşıma sistemi yetersiz diye itiraz edenler" tam anlamıyla şımarıklık yapmaktadırlar. İstanbul’da bir yerden bir yere giden insanların yüzde 70’i, halen o yetersiz denilen toplu taşıma sistemini kullanmakta ve kısa mesafeleri de yürümektedir.

3. Özel otomobillerin şehir içi ulaşımda kullanılması "FARAZA" yasaklansa, şimdiki toplu taşıma sisteminin yolcu taşıma kapasitesi en az bir misli artar. Hiç kimse de işe gitmek için vasıta sıkıntısı çekmez. Pek tabii cici beylerin ve hanımların biraz da yürümesi gerekecektir. Ancak, ben bunu önermiyorum.

4. Şimdiki toplu taşıma sisteminin yetersizliği araç noksanından değil, özel araçların yolları doldurmasından ve özellikle park yeri olarak, (tam bir egoist ruh haleti içinde ve utanmazca) işgal etmesinden kaynaklanmaktadır. İstanbul’da taşıma aracı sıkıntısı değil, fazlası meselesi vardır. Başbakan, çok isabetle buraya parmak basmıştır.

5. Toplu taşıma sisteminin : a) belediye ve özel halk otobüsleri, b) servis otobüsleri ve minibüsleri, c) hatlı minibüsler ve midibüsler, d) banliyo trenleri, tramvaylar ve metro, e) şehir içi deniz taşıması yapan vapurlar, deniz otobüsleri ve motorlar ile f) taksilerin toplamı olduğunu hatırlamakta fayda var. Üstelik bu kapasite, kamu kesesinden dan beş kuruş bile harcanmadan kolaylıkla arttırılabilir.

6. Başbakanın, özel araç sayısını kısıtlama teklifi, halen İstanbul’da uygulanmakta olan ulaşım yatırımları stratejisiyle, taban tabana zıttır. İstanbul belediyesi, birbirinden fantezi ve pahallı projelerle, özel otomobil kullanımını esas alan altyapı yatırımları yapmaktadır. Bu öneri Boğaziçi üstüne üçüncü köprü, Boğaziçi altına araç tuneli, 7 tepeye - 7 tunel, 101 kavşak inşaatı gibi yatırımlarla da çelişiktir.

7. İstanbul trafiğini iyileştirmek için harcanacak tek bir kuruş kalsa, onun da "metro" yatımına tahsis edilmesi gerekir.
8. Bu, gayri iktisadi ve gayri hukuki fikirlerin esas kaynağı, trafikte "kanun hakimiyetini" tesis etmeye kimsenin gücünün yetmemesidir. Sıkıysa "park yasağı" uygulansın bir görelim. Bakın trafik nasıl rahatlıyor.

Son Söz: Park yeri olmayan, aracını şehre sokamaz.
Yazarın Tüm Yazıları