DÜNYAYA tek bir pencereden bakılırsa, sadece belli bir kısmı görülür. Resmin tamamını görüp, hayatın bütününü kavrayabilmek için ona tek pencereden bakmamak şarttır.
Bunda anlaşılmayacak ne var? Peki, ya o "pencere" kiÅŸinin dışında deÄŸil, içinde yani zihninde ise? O zaman ne kadar farklı pencerelerden bakarsa baksın, kiÅŸi bütünü göremez. Çünkü gözüyle gördüğünü, beyni görmez. BenimsediÄŸi "doÄŸru-yanlış" cetvelini, istese de deÄŸiÅŸtirmez. Ä°ÅŸte bu zihin penceresine "paradigma" deniyor. KiÅŸilerin olduÄŸu kadar toplumların da paradigmaları vardır. Hatta kiÅŸi büyük ihtimalle, içine doÄŸduÄŸu dinin, ideolojinin, milletin, mezhebin, meÅŸrebin, okulun, yörenin, kentin, kasabanın, köyün ve ailesinin paradigmasını benimser. KatılaÅŸmış paradigma ortaklığı "cemaatleÅŸme"dir. BireyleÅŸememiÅŸ kiÅŸileri en mutlu eden ÅŸey, bir cemaate katılıp onun paradigmasını benimsemektir. O zaman "yaÅŸam çevresi" ile "referans çevresi" aynılaşır. Uyum sorunu kalmaz. Ortak paradigma, kiÅŸinin kendi deÄŸer yargılarını ve eylemlerini sorgulama ihtiyacını ortadan kaldırır. KiÅŸi, huzura varır.Â
* * *
Çeşitli paradigmalar var. Ben de milletimin iktisadi paradigmasını belirlemeye çalışıyorum. Gözümün önünden 150 yıllık sahneler geçiyor.
İngilizler, Ruslara karşı savaşmamız için, bazı tavizler karşılığında bize yardım edecekler. Kaç para vereceklermiş?
Almanlar, İngilizlere karşı durmamız için bize arka çıkacaklar. Ne kadar para verecekler?
Bolşevikler, istilacılara karşı mücadele etmemiz için bize destek olmuşlar. Kaç para vermişler?
Başbakan yardımcısı Suudi Arabistan’dan dönmüş. Kaç para almış?
Körfez ülkeleri ile ilişkilerimiz geliştirmemiz gerekir. Kaç para gelir acaba?
Bizi Avrupa Birliğine alacaklarmış. Kaç para verecekler?
NATO bizi çok önemsiyor. Kaç para veriyorlar?
Amerika Kuveyt’ten çıksın diye, Irak’a savaş açacakmış, bizden destek bekliyor. Kaç para isteyelim?
Irak’a karşı yapacağı kara harekátı için topraklarımızdan geçiş hakkı istiyor Amerika. Çok para verecekler mi?
Kara parayı aklayalım. Kaç para gelir mi dersiniz?
Ormanları imara açalım. Kaç para toplanır?
Bey, müjdeler olsun; bizim kıza talip var.
Ne kadar başlık parası veriyorlar?
* IMF heyeti Türkiye’ye geliyor. Sanayici ve iş adamları, bankacılar, bürokratlar, iktisatçılar ve gazetecilerden kurulu büyük koro hep bir ağızdan: