Kişi başına milli gelir 2002’de kaç dolardı?

Bu sonuçların en fazla ilgi toplayanı kişi başına milli gelirin 10 bin doların üstüne çıkması oldu. Bundan önce 2008 yılında da kişi başına milli gelir 10 bin 436 dolar olarak hesaplanmıştı. Başbakan “2023 yılında kişi başına milli gelir 25 bin dolar olması hedefi gerçekçidir. 6 yılda 3 katın üstünde artan milli gelir, 12 yılda pekâlâ 3 kat artabilir” dedi. İşte bu yanlıştır. Milli gelir 6 yılda (2002 hariç 2008 dâhil) %40, nüfus artışı düşülürse, kişi başına milli gelir de % 31 artmıştır. Resmi istatistikler bunu söylemektedir.   �

* * *

İddiayı tekrarlayalım. AKP iktidarı döneminde ekonominin çok iyi yönetildiği şeklinde genel bir kanaat vardır. Bunun kanıtı olarak da 2002 yılında, yani AKP’nin iş başına geldiği 2003 yılından önceki yılda, kişi başına milli gelirin sadece 3492 dolar olduğu, 6 yıl gibi kısa bir sürede bunun 10 bin 436 dolara çıktığı diğer bir değişle 3 katına çıktığı söylenir. İşte Başbakanın kullandığı rakamlar bunlardır. Milli gelir yaratılması son tahlilde “fizik” bir olaydır. Sabit fiyatlarla yapılan hesap sadece % 31 dolayında bir artış gösteren kişi başına milli gelir “dolara tercüme edilince” % 200 artmış olamaz. Bu bir çevirim hatasıdır. Bunu anlatmaya çalışıyorum.

* * *

Muhasebe, bir ölçme disiplinidir. Doğru ölçü almak için öncelikle sabit bir ölçü birimine (constant unit of measurement) ihtiyaç vardır. Eğer elde böyle bir ölçü birimi yoksa rakamlar düzeltilir. Muhasebe ilkelerine göre, eski yıllara ait rakamlar “son yılın” TL’sine veya dolarına dönüştürülerek ifade edilir. TÜİK’in yaptığı sabit fiyatlarla milli gelir hesaplaması benim bu makalede anlattığım yanlışlıkla ilgili değildir. Zaten sonuç değişmez. Muhasebenin bir amacı da  “kamuyu aydınlatmaktır”. İnsanlar 8 yıl önceki doların veya TL’nin satın alma gücünü hatırlamaz. Ama yaşanan dönemin fiyatları canlıdır. Eski rakamlar günümüze taşınırsa anlatım gücü artar. Onun için ben 2002 yılının dolarla ifade edilen kişi başına milli gelirini 2010 yılının doları cinsinden hesaplıyorum. Bu 7 bin 600 dolardır. �

* * *

Bu yıl dâhil gelecek 13 yılda geçen 8 yılın yıllık % 4,8’lik mürekkep büyüme oranı sürebilir. Zaten bu Türkiye’nin uzun yıllar ortalamasına eşittir. O zaman 2023 yılında kişi başına milli gelir bugünün fiyatlarıyla 17 bin doları geçer. Benim bu yazıları yazmamım amacı, AKP’nin ekonomi politikasını değerlendirmek değil, doğru hesabı ortaya koymaktır.

Son Söz: Bilerek yanlış sayı vermek ciddiyetsizliktir.