IMF ile ipleri koparmak

Hürriyet’te de yer alan habere göre, Amerikanın önemli iktisat gazetesi Wall Street Journal’da, "Türkiye, IMF’den kopabilir" başlıklı bir analiz yayınlanmış. Ayşe Ferliel tarafından kaleme alınan yazıda, ekonomik büyüme ve güçlü yabancı yatırım akımlarından cesaret alan Türk "yetkililerinin", ekonomiyi IMF’nin kontrolü dışına çıkarmayı düşündükleri yer alıyor.

Burada kastedilen yetkililer kim acaba? En güçlü ihtimal, bunların AKP’nin ekonomik kadrosu olmasıdır. Yorumcuya göre, iş başına gelecek hükümetin, (herhalde burada da AKP kastediliyor) IMF ile bir anlaşma yapıp yapmayacağı kararını çabuk vermesi tavsiye ediliyor. Arkasından da yabancı analistlerin, piyasaları korkutmamak için, hükümetin bu yöndeki adımı çok dikkatli atması (yani atmaması) uyarısı yaptığı, ekleniyor.

Türkiye, IMF’den kopmak istiyor haberi üzerine, Türkiye’de iyi tanınan ve Türkiye’yi iyi tanıyan Mark Mobious’un da görüşü sorulmuş. Dr. Mobious, Türkiye’ye 4 milyar dolardan fazla para yatırmış Templeton Asset Management adlı firmanın patronudur. Mobious, "Türklerin gururlu ve sorumlu insanlar olduğunu biliyorum. Ancak uluslararası inandırıcılık gerek, bunu da dışarıdaki bir kurum (yani IMF) sağlıyor" demiş. IMF’den kopması, Türkiye için iyi olmaz, çünkü "IMF, iç politika üstündedir ve küresel yatırımcılar için objektif bir ölçü sağlıyor" diye ilave etmiş.

* * *

Haber metninin içinde bir de IMF’nin yaptığı denetimi, yurtiçinde kurulacak bir bağımsız kurumun üstlenmesinden bahsediliyor. Benim bildiğim, bir ülke ekonomisini içeriden denetleyen "bağımsız kurum", o ülkenin merkez bankasıdır. Demek ki benim bilmediğim, ekonomiyi içeriden denetleyen bir "denetleme kurumu" türü daha var. Haberde yer aldığına göre, yabancı yatırımcılar, Türkiye, IMF ile ipleri koparmak istiyor haberine "sinirlenmiş". Ancak, son günlerde borsada yaşanan tırmanışa bakılırsa galiba bu sinirlilik hali çabuk geçmiş diyeceğiz.

* * *

Eğer haber doğruysa ki öyle kabul etmek gerek; ekonomi yetkililerinin IMF’den kopma arzusu, ekonomi politikasında, IMF’nin onaylamadığı bir değişiklik yapmayı istiyorlar anlamına gelir. Bu ne olabilir merak ediyorum. IMF’ye ihtiyaç kalmadı diye konuşmak, hava basmak anlamına da gelebilir. Hükümetin bir yandan ekonomide "az zamanda çok işler yaptık" diye övünüp, diğer yandan IMF’den kopmak istemesi tutarsızlıktır.

Çünkü son beş yılda elde edilen iyi sonuçlar, IMF denetimine güvenen yabancı yatırımcıların Türkiye’ye sıcak soğuk demeden para akıtmalarıyla elde edilmiştir. Eğer IMF denetimlerinin, ekonomiye, artık faydadan çok zarar verdiği düşünülüyorsa, yeni rota IMF ile birlikte çizilmelidir. Çünkü IMF, bugünkü tablodan hem iyi hem kötü yönleriyle "müşterek mesuldür". IMF gidiyorum dese, yakasına yapışmak gerek. Nerede kaldı ipi koparmak.

Son söz: Yetkiyi paylaşan, sorumluluğa da katılır.