Hindistan izlenimleri

Biz sadece başkent Delhi, Agra (Taç Mahal) ve Jaipur şehirlerinde kaldık. Arabayla 900 km yol yaptık. Böylece kırsalı da görebildik. Hava çok güzeldi ve her yer yemyeşildi.

* * *

Hindistan 1.2 trilyon dolar milli geliri ile dünyanın 11. büyük ekonomisidir. Nüfusu 1 milyarı geçti deniyor. Yerel paranın satın alma gücü hesabına göre ise, milli geliri 3.3 trilyon dolar ve dünyanın 4. büyük ekonomisidir. Hint ekonomisi yılda % 8.5 dolayında büyüyor. İngilizcede; Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’e “BRIC” deniyor. Önümüzdeki 20 yılda BRIC ülkeleri dünya ekonomisine damgasını vuracaktır tezi birkaç yıldır çok moda. Bana göre bunların içinde ciddiye alınacak tek ülke Çin’dir.

* * *

Bir haftada Hindistan uzmanı kesilecek halim yok. Ayrıca Hindistan eskiden nasılmış bilmiyorum. Muhakkak eskiden daha kötüymüş. Ama bugün de gördüklerim beni mutlu etmedi. İzlenimlerim aşağıdadır.

1. “Hindi”stan’da “hindi”ye Hintçe olarak “türki” deniyor. Hoş değil mi?

2. Üst geçit-alt geçit, geniş bulvarlar, bölünmüş yollar, havadan ve yeraltından giden raylı sistemler, apartmanlar, modern fabrikalar beş yıldızlı oteller, büyük kışla-saraylar, tapınaklar, İngilizlerden kalma görkemli devlet binaları ve Dünya harikası Taç Mahal’i gördük. Ama insanın zihninde kalan genel intiba maalesef bu olmuyor.

3. Akılda kalan resimde hâkim unsurlar, sefalet, fakirlik ve ondan öte, pislik ve düzensizliktir. Bu tabloya bakmak insanın canını acıtıyor.

4. Hindistan’da inek sanıldığı gibi kutsal değil. Süt üretimi aksamasın diye kesmiyorlar. Hindular et, balık ve tavuk yemiyor; alkol içmiyor.

5. Gördüğüm kadarıyla Hindistan doğal olarak zengin bir ülke. Göz alabildiğine bereketli toprakları var. Hindu inancına göre ise “fakirlik” iyi bir şey. Nitekim yaşadığı son evi ve müzesini ziyaret ettiğimiz Hindistan’ın bağımsızlık kahramanı Gandi de böyle diyor. Ama gerçek şu ki; hayatın kendisi Hinduizmi gitgide geçersiz kılıyor.

6. Hindistan’da geniş halk kütlelerinin ekonomik faaliyeti “sokakta ve sokak boyunca” cereyan ediyor. Zenginlerin değil ama halkın yaşadığı yolların iki yanı birbirinden berbat binalarla dolu. Bunların zemin katları ve önleri işyeri. Üst katları ise konut olarak kullanılıyor. Ben Türkiye’deki çirkin ve gayri iktisadi yapılara bakmaktan ıstırap çekerken Hindistan’daki inşaat sefaleti içimi daralttı.

7. Hindistan için dünyanın en büyük demokrasisidir denir. Benim bildiğim demokrasi “tüm insanlar eşit yaratılmıştır” önermesi üzerine kuruludur. Hâlbuki Hindistan’da halen “din adamları, askerler, iş adamları ve paryalar” diye insanları sınıflara ayıran kast geçerlidir. Hint demokrasisi “insanlar eşit yaratılmamıştır” inancına dayanıyor.

8. Hindistan’da “gelir dağılımı”nı araştırması yapmak çok kolay. İnsanları tartın yeter. Ne kadar zayıfsa, o kadar fakir; ne kadar şişmansa o kadar zengindir. Kaldığımız 5 yıldızlı otelde iki düğün gördük, herkes semizdi. Sokakta da Allah için tek şişman adama rastlamadık.

Son Söz: Hem yoksul, hem tombul olunamaz.