Dani Rodrik ve Mehmet Şimşek

1990’dan beri Harvard Üniversitesi’nde iktisat profesörü olarak çalışmaktadır. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 1967 Batman doğumlu bir Türk’tür. Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunudur. İngiltere’nin Exeter Üniversitesi’nden Master derecesi vardır. Yurt dışında uzun yıllar piyasa uzmanı olarak çalışmıştır. İkisi de kendi alanlarında başarılı ve değerli şahsiyettir.

TÜRK EKONOMİSİ YÜZDE KAÇ BÜYÜDÜ

2009 krizinde gerileyen ekonomimiz 2010 yılında sabit fiyatla %8,9 (düzeltilmişi 9,2) büyümüş ve 2008 düzeyine geri gelmişti. Bu sonuçtan gururlanan Başbakan 2011’in Nisan ayı başında yaptığı bir konuşmada şunları söylemişti: “Cumhuriyetin 100’üncü yılında yani 2023’de kişi başına milli gelir 25 bin dolar olacaktır. Bu hedef gerçekçidir. 2002-2008 arasındaki 6 yılda 3 katın üstünde artan milli gelir 12 yılda pekâlâ 3 kat artabilir ve 2 trilyon dolara ulaşabilir.” 2011-2023 yılları arasında milli gelirin ne kadar artacağı, netice itibariyle bir tahmin veya temenni idi. Ama 6 yılda (2002-2008) milli gelir üç kat değil toplamda % 40, kişi başına % 31 arttığı gerçekti. Kullanılan “cari kurdan dolarla ölçme” yöntemi tam bir felaketti. 6 Nisan 2011’de bunu düzelten ilk yazıyı yazdım. Sonuncusu da 8 Haziran 2013’de, bu köşede yayınlandı.

PROFESÖR RODRİK BAKAN ŞİMŞEK KAPIŞMASI

Geçen hafta Profesör Rodrik, sanal ortamda Maliye Bakanı Şimşek’e milli gelir atış oranı hesabı nasıl yapılır gösterdi. Rodrik, TÜİK tarafından “sabit TL’li” hesaplarda ilan edildiği üzere 10 yıllık (2002-2012) artışın toplamda % 63 kişi başına da ise % 43 olduğunu açıkladı. Kısaca benim yıllardır söylediğimi teyit etti. Memnun oldum. Bakan Şimşek de cari dolarlı çevirileri esas alarak kişi başına gelir % 260 artmıştır propagandasını yineledi. Hata etti.

ÖLÇÜ BİRİMİ DEĞİŞİNCE SAYI DEĞİŞİR ORAN DEĞİŞMEZ

Milli gelir hesapları, “fiziksel sonuçların, parasal ifadesidir”. Milli gelir, öncelikle enerji üretimidir. Demir, çelik, çimento, buzdolabı, buğday, patates, domates, bira v.s. üretimidir. Diş çekimi veya ameliyat sayıdır. Uçakla taşınan yolcusu adedidir. Otelde kalınan gece sayısıdır. Yenilen köfte miktarıdır. Tutulan hamsidir. Metrekare inşaattır. Yani gelir oluşumu, fizikseldir. Dolarla, Avroyla ölçünce parasal/sayısal ifade değişir ama “artış oranı” değişmez. Bunu anlamak için Profesör Rodrik olmak gerekmez. Mehmet Şimşek olmak yeter.�
Son Söz: Fizikle çelişen, iktisadi ölçüm yanlıştır.