Kentsel dönüÅŸüm böyle mi olacaktı?  

Bazı semt ve mahaller hatalı imar uygulamaları ile nefes alamaz hale getirilmiş, yol, park, oyun alanı, spor sahası, okul, sağlık merkezi gibi ihtiyaçlar karşılanamaz olmuştu. 
Çıkmaz, karanlık, ışık ve güneş girmeyen sokaklar, 
Otoparkı olmayan yerleşimler,  
Eskimiş, harabeye dönmüş binalar,  
Plansız, ruhsatsız yapılar,  
Kırsal göçler ve yoksulların konuşlandığı mahalleler,  
Madde bağımlıları ve mekansızların işgal ettiği terkedilmiş yapılar,  
Gasp, darp, şiddetin kol gezdiği, asayiş, güvenlik ve huzur arayan semtler…  
Bu özelliklere sahip semtler sosyal çöküntü alanları olarak tanımlanıyor. 

KENTLERİN YENİLENMESİ 

Bu tip mahalleler kentlerin en sorunlu bölgeleridir. 
Adeta suç üretim yeridirler. 
Kent yöneticileri bu bölgeleri tehlike kaynağı olarak görürler. 
Sorun sadece güvenlik değil elbet. 
Kötü yapı stokları kötünün daha kötüsü… 
Yanma, çökme, yıkılma bir yana depremsellik açısından da bu yapılar yüksek riskli sayılırlar. 
* 
Her neyse çöküntü bölgeleri belediyelerin baş belasıdırlar… 
Kentlerdeki bu riskli yapı stokunu iyileştirmeyi düşünen hükümet dokuz yıl önce işe el attı.  
2012 yılında 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunu çıkarttı.  
* 
Bu kanun doğrultusunda öncelikle riskli alan ve yapılar ile rezerv yapı alanları tespit edilecek, sonra riskli yapılar yıktırılacak.  
Bir plan dahilinde kötü yapı stoku yeni ve modern yapılara dönüştürülecek. 
Bir sürü zırıltısı var, taşınmazların değeri tespit edilecek, hak sahipleriyle anlaşılacak, kira yardımları belirlenecek, gergin toplantılar yapılacak, kararlar alınacak… 
Millet bu uygulamalara ‘Kentsel Dönüşüm’ diyor.  

PARA KANUN DİNLEMEDİ 

Aslında Kentsel Dönüşüm diye bir kanun yok! 
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun var. 
O ya da bu, fark etmiyor!… 
Kanun çıktıktan sonra uygulamaların ‘çöküntü alanları’nda başlayacağı sanıldı. 
Gecekondu ve kaçak yapıların yoğun olduğu, kötü yapı stoku olarak tanımlanan bölgelerden başlanması beklendi. 
Esenevler, Şirinevler, Yavuzselim, Mevlana, Ulus, Yeni mahalle, Arabayatağı, Karapınar, Güllük, 152 evler, Sırmeşeler, Alemdar, Soğanlı gibi eski, gecekondu ve kaçak yapılarla dolu mahalleler olmalıydı…  
Ama nafile… 
Bu mahallelerde para yoktu… 
Mahalle sakinleri orta halli ya da yoksul insanlardı…  
* 
Kentsel dönüşüm parayı sever, nerede yüksek getiri varsa oraya el atar. 
Sahi, kentsel dönüşüm böyle mi olacaktı?.. 

GÖZDE SEMTLER NİLÜFERDE 

Kentsel dönüşümcü müteahhitler Nilüfer ilçesinin gözde semtlerine yöneldiler. 7-8 yıllık binaları bile uyduruk ‘çürük’ raporlarıyla yıktılar. 
Kısa bir süre içerisinde 5 katlı binalar yerlerini 8-10 katlı apartmanlara bıraktılar.  
Nilüfer’de kentsel dönüşüm harikalar yaratıyor… 

DOĞANBEY KENTSEL YENİLEME PROJESİ  

Bursa, Kentsel dönüşümde bir hayli tecrübeli… Ülke genelinde ilk uygulama Bursa’da gerçekleştirildi diyebiliriz.  
2012 yılında çıkartılan kanundan daha önce, 2006 yılında TOKİ, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Osmangazi Belediye Başkanlıkları aralarında anlaşarak ‘Bursa Osmangazi Doğanbey Kentsel Yenileme Projesi Protokolü’ düzenlediler. 
Belediye altı-yediyüz yıllık Doğanbey, Kırcali, Tayakadın ve Kiremitçi mahallerini yıktı. 
Sorunlu süreçler yaşanmasına, bir sürü ali cengiz oyunu dönmesine rağmen 2012 yılında inşaatlar tamamlanarak hak sahiplerine verilmeye başlandı. 
Doğanbey toplu konutları kent mimarisi ve kent estetiği açısından hala tartışılmaya devam ediyor. 
* 
Hükümetin kentsel dönüşüm projelerine sıcak baktığını biliyoruz. Yani idaremiz betonu seviyor … 
Özellikle doğal çevrenin, kent kültürü ve mirasının korunması gerekliliğinde hemfikir olmalıyız. 
* 
Kentin fiziksel değişimleri bilimsel olmalı.  
Sosyal, kültürel, tarihsel ve çevresel değerler tüm yönleriyle korunmalı. 
Meydana çıkan yapı grupların ekonomik boyutlarıyla yaşama değer katması beklenmeli.  
İnsanlar salgınlara karşı nasıl korunuyorsa kent yapıları da değişim ve dönüşümlerde büyük bir hassasiyetle kollanmalıdır.