Covid-19 geri döndü 

Küresel, dünya çapında bir salgın bu... 
Yılbaşından itibaren görmezden geldiğimiz, normal gündelik yaşama döndüğümüz günlerin ‘sonuna mı geldik acaba’ diye düşünmeden edemiyoruz. 
COVID-19 vakalarındaki ciddi artış sebepleri arasında:
* İnsanların moral olarak tükenmesi,
* Maddi olarak kayıplara uğraması,
* Sosyal hayatın felç olması
* Ülkelerin ekonomilerinin daralmasıyla ‘ehh yetti gayri’ anlayışının kabullenilmesi, 
* Kamu kesiminin, Sağlık ve İçişleri Bakanlıklarının denetim ve önlemleri gevşetip, hatta tamamen bırakması, 
* Karantinada olması gereken hastaların ortalıklarda, toplu taşıma araçlarında, AVM’lerde, tapu dairelerinde, çarşıda, pazarda serbestçe dolaşması, 
* HES kontrollerin yapılmaması,  
* Maske, mesafe, temizlik kurallarına riayet edilmemesi,  
* Tıbbi sebepler ise koronavirüsün alt türlerinin sürekli mutasyona uğrayıp yeni saldırılar yapması, dirençli hale gelmesi sayılabilir. 
Bunlar eleştiri değil, tespitler. 
 
5 DOZ AŞI DA ÖNLEMİYOR 

İlginç bir hastalıkla karşı karşıyayız; virüs oldukça inatçı ve yetenekli... 
3. kez hastalığa atlatanlar yeniden yakalanıyorlar. 
5 doz aşı yaptırmış kişiler de hasta olabiliyorlar. 
Şu anda evinde, karantinada olan bir hekim arkadaşım, “5 doz aşı yaptırmamın avantajıyla, hastalığı daha hafif geçiriyorum” diyor.  
Aşılar, hastalığı önleyemezse bile daha hafif geçirilmesini sağlıyor.  
Tüm hastalara şifa diliyorum. 
* 
Hastalığa yakalananların %80-85’i farkında olmadan atlatır. %10-15’i hastanede veya evde tedaviye devam eder, %5’i yoğun bakıma düşer. Yoğun bakımlık olan hastaların bir kısmı normal yaşama döner, bir kısmı kaybedilir. Normal yaşama dönenlerde geçici ve kalıcı sağlık sorunları olabilir. 

RAKAMLARIN DİLİ 

Verilen resmi rakamlar sadece ülkemizde değil, birçok ülkede de tartışılıyor.  
Bağımsız tıp otoriteleri ve meslek örgütlerine göre, ‘gerçek rakamlar’ resmi rakamlardan 3 ila 5 kat daha fazla olduğu doğrultusundadır. 
* 
Resmi COVID-19 istatistikleri gözden geçirelim; 
Günlük vaka sayımız 120 bine dayanmış, vefat sayımız da 30‘u aşmış. 
2020, 2021 yıllarında Türkiye’de, 15 milyon 300 bin hasta, 99 bin 088 ölüm, tüm ülkelerde ise toplam, 565 milyon hasta, 6 milyon 370 bin ölüm olmuş.  
Rakamların dili böyle... 

NE YAPMALIYIZ

* Tekrar maskeli yaşama geri mi döneceğiz? 
* Yeniden HES kontrolleri mi başlayacak? 
* Otobüslerde, AVM’lerde, toplantı ve eğlence mekanlarında denetimler mi arttırılacak? 
* Sorgulu, sualli yeni bir döneme mi başlayacağız? 
Her şey sağlık için... 
* 
Bu gidiş, hayırlı bir gidiş değil. 
Sonbahar-kış döneminde önlemlere ve kontrollere geri döneceğiz. 
Yapılması gerekenler, ihmal edilmeden zamanında yapılırsa eskisi gibi olmaz... 
Neden olmaz?  
Çünkü ne kadar eleştirilse de koronavirüs önlemleri hakkında yapılması gerekenleri öğrenmiş ve uygulamış bir halkımız var. 
*
Aşılar, ilaçlar, testlerimiz var.  
Tıbbi araç, gereç, malzeme üretim ve tedarik olanaklarımız var. 
Aile sağlığı merkezlerinden, devlet hastanelerine, eğitim ve araştırma hastaneleri ile fakültelere kadar, yaygın ve etkili bir gücümüz var. 
Kurumlarımızın yaşadığı deneyimleri ile organizasyon geliştirme yeteneğimiz var. 
Deneyimlerimiz ve kurumlarımız bir yana, iki yıldır çektiğimiz büyük acılarımız var... 
Bir de fedakar ama morali, motivasyonu düşük, tükenmiş bir hekim ve sağlık ordumuz var... 
Bu hastalığın üstesinden gelmenin ön koşulu, bulaşma zincirinin kırılması, hızının yavaşlatılması ve toplumun yaygın bir şekilde enfekte olmasının önüne geçilmesidir. 
Hastalığı önleyecek tedbirler almak çok daha önemlidir. 

BELİRTİLER NEYDİ  

Hastalık belirtilerini hatırlayalım; 
Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, nefes darlığı, solunum sıkıntısı, kas ve eklem ağrıları, halsizlik, baş ağrısı, tat ve koku kayıpları, üşüme ve titreme, mide bulantısı veya kusma, iştahsızlık, ishal, karın ağrısı ve burun akıntısı. 
 *
Bu aşamada vatandaşlarımız da bireysel önlemlerini almaya başlasalar iyi olur.  
* Maskeleriniz yanınızda olsun.  
* Kalabalık yerlere girmekten kaçının.  
* Düğün, dernek ve törenlere katılım sürenizi kısa tutun. 
* Belirti olursa hekiminize başvurun. 
En azından bunlara dikkat edin. 
* 
Bir de aşılarınızı yaptırın.  
18 yaş aşı oranlarımız orta düzeyde; 
1. doz uygulanan 57.868.289 
2. doz uygulanan 53.098.738 
3. doz uygulanan 27.881.570  
Bu tablo yeterli değil, kişilerin ve toplumun korunmasında zorluklar yaratabilir. 
* 
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, “Vatandaşlarımızın bu dönemde, bayram öncesi hatırlattığım gibi, hatırlatıcı güncel dozlarını mutlaka yaptırmalarını, özellikle 50 yaş üstü, kritik, riskli olan vatandaşlarımızın aşıyı hassasiyetle uygulamalarını önemsiyoruz. Bir de yine riskli, 50 yaş üstü, kronik hastalığı, ek hastalığı olan kişilerin de kalabalık ortamlarda maskelerini her zaman olduğu gibi takmalarını ısrarla öneriyoruz” ifadeleri günümüz gerçeklerini yansıtıyor. 
Evet, vaka sayıları 40 kat artmış. 
Aşı yaptırılması gerekliliği hatırlatılmış.