Paylaş
Dünya coğrafyasını bilirdik mesela, nehirlerin isimlerini, uzunluklarını, nereden doğup nerede battığını, debisini, balık çeşitlerini, okyanusları, denizleri, gölleri, dağları, tepeleri, ovaları, ormanları bilir, başkentleri, bayrakları da öğrenirdik.
*
Saygı ile andığımız o ‘eski öğretmenler’ öğretirdi tüm bunları...
Ve dahi nicelerini...
Şimdiki gibi cep telefonu da yoktu üstelik. İnternet, Google ne gezer, Büyük Atlas neyimize yetmezdi...
DAĞ, NEHİR, ŞEHİR
Evlerde kardeşler arasında ama zaman zaman aile bireylerinin de dahil olduğu; Dağ, Nehir, Şehir, İsim Bitki, Hayvan, Artist oyunları oynanırdı.
Bilince puan alınan, bir çeşit bilgi yarışmaydı bu...
Aslında oynayarak, yarışarak öğrenir, birbirimizi eğitirdik, eğitimin dibiydi bu...
*
Şimdi üniversite öğrencilerine ‘Yaşadığın şehrin komşu illeri nelerdir?’ diye sorun bakalım, kaç tanesi eksiksiz olarak, bir çırpıda cevap verebiliyor?..
*
Piranhalar hep dikkatimizi çekerdi!..
Nehir ve havzasında ki diğer tatlı sularda yaşayan, suya düşen inekleri ve insanları bir çırpıda iskelete dönüştüren canavar balıklar nasıl da merakımızı çekerdi; Amazon dehşet bir yerdi...
*
En büyük nehirleri bilirdik mesela;
Nil, 6.825 kilometre, Afrika
Amazon, 6.437 kilometre, Güney Amerika
Yangtze, 6.380 kilometre Güney
Asya
Missisipi, 5.971 kilometre, Kuzey Amerika
Yenisey, 5.536 kilometre, Orta Asya’daydı...
*
Dünyanın en büyük yağmur ormanlarıyla beslenen, nerdeyse bilinen tüm nehirler kadar su taşıyan Amazon özeldi, biyolojik çeşitliliğiyle de müthişti.
ORMANLAR YOK EDİLİYOR
Konuya dönelim, günümüze gelelim...
Çiftlik arazisi, tarla, mera, yerleşim yeri, maden sahası açmak için yaşama güç veren ormanlar hunharca kesiliyor, oksijen ve su kaynakları vahşice yok ediliyor.
*
‘Dünyanın akciğerleri neresidir?’ sorusuna karşı hep bir ağızdan ‘Amazon ormanları’ diye cevap veririz.
Sadece akciğerleri değil, ecza ve şifa deposudur diye de ilave ederiz.
O kadar yani...
İlginçtir, ormanın derinliklerinde hala yeni insan kabileleri bulunuyor.
Ve hala keşfedilmeyi bekleyen hayvan ve bitki türlerinin olduğu da biliniyor.
*
Fakat Amazon ormanları yok ediliyor!..
*
Sivil toplum kuruluşları feryat ediyor;
“Sürekli çıkartılan af kanunları ile orman tahribatı teşvik ediliyor. Bugün ormana zarar verirsem, gelecekte bir şekilde affedilirim, zarar görmem düşüncesi kuvvet kazanıyor” diyorlar.
Orman demek yağış demek, biyolojik çeşitlilik demek, yaşam kalitesi, sağlık ve zenginlik demek; yok etmemeli...
AMAZONDAN BANA NE!
Amazon ormanları nerde?
- Brezilya’da, Güney Amerika kıtasında.
- Eee tamam da kardeşim bana ne!
Böyle diyebilir miyiz?
- Hayır.
*
Bu ormanın esas adı ‘Amazon Yağmur Ormanları’...
5.500 bin kilometre kare, yani iki Arjantin büyüklüğünde,
Her yıl İstanbul kadar orman yok ediliyor, son elli yılda ise Amazon yağmur ormanlarının % 20 ‘sinin tahrip edildiği bilgisi geliyor.
Endişe verici bir durum bu, çünkü ormanların yok edilmesiyle, küresel ısınmayla iklim değişiyor.
*
Ağaç, toprak, su insanlık için, yaşam için ortak değer.
Sadece ülkemizde değil dünyanın neresinde olursa olsun doğa
ve çevre sorunlarına karşı duyarsız kalınamaz, bana ne, bizi ilgilendirmiyor ki denilemez!..
Ormanlar yok olursa, bundan tüm dünya zarar görür...
ÜNİVERSİTE ORMANLARI
Şimdi ki Bursa Uludağ Üniversitesi
yerleşkesinde bulunan ormanlar 1970’lerden itibaren öğretim üyeleri, öğrenciler, personeller tarafından tek tek fideler dikilerek oluşturuldu.
Yıllarca büyümeleri, yetişmeleri beklenildi. Benim de birkaç ağacım var orada...
Hesapsız kitapsız bir şekilde kesilmelerine, tahrip edilmelerine asla gönlüm razı olmaz...
Bugüne kattığı zenginlik bir yana eğer kesilirse oksijenimiz, suyumuz, biyolojik çeşitliliğimiz azalır, yaşam kalitemiz ve geçmişe ait hikayelerimiz zarar görür, geleceğe umutla bakamayız!...
*
Ankara’da, Ortadoğu Teknik Üniversitesi orman bölgesinde de bir sorun var. Kesmeyin arkadaş, bina için yer mi kalmadı koca şehirde!..
Bina yapmak için orman mı kesilir?
Hem, mademki Osmanlı torunuyuz, Padişahımıza kulak vermeliyiz!
Ne demiş Fatih Sultan Mehmet
Han; ‘Ormanlarımdan dal kesinin başını keserim!..’ O kadar...
*
‘Amazon nehrinin balık çeşitlerini öğreterek Türk gençliğini, yıllarca gereksiz yere meşgul ettiniz!’ diyenler ülkenin ağacına, ormanına daha çok sahip çıkmalı...
Paylaş