Sağlık

Gündüz TEZMEN

OKUR MEKTUPLARI

Meme kistine hormon etkisi

Meme kanseriyle ilgili yazılar sık sık çıkıyor ama, meme kistleriyle ilgili bilgi yok. Benim her iki mememde çok sayıda kist varmış. Tedaviye gerek görmeyip her yıl kontrola gelmemi önerdiler. Korkum bir yıl içinde bu kistlerin büyüyüp bana sorun yaratacağı, bunu kim garanti edebilir?

Bu arada, 4 yıldan beri kullanmakta olduğum östrojen ve Gestagen’e ara verdim. Ben kistlerin oluşumunda bunların etkisinin olacağını düşündüm, nisaiye doktorum da bu karar uymak zorunda kaldı.

Yaşım 57, doğum yapmadım, evli de değilim. Kan tahlilinde östrojen çok düşük çıkmış ve ilaçla düzelmişti. Yapılan kontrolda kemik yoğunluğum yüzde 120 çıktı, doktor bile hayret etti. Benim hormon kullanmam şart mı? Benim bütün korkum kistlerin daha da büyümesi.

K.Leman/ALMANYA

Memede kistlerin bulunması çok seyrek bir durum değil. Tehlikeli bir sorun olmadığı için çok sık gündeme gelmiyor olmalı. Ancak normal meme dokusuna oranlandığında, bu dokunun kanserleşmesi oranı daha yüksektir. Bu nedenle kistlerin takip altında tutulması istenir.

Nitekim doktorunuz da size aynı öneriyi yapmış. Bu açıdan bir yıllık zaman uzun değil. Bir yıllık aralarla, mamografi ve ultrasonografi konterolları yapacaklar, ancak bu aralarda tüm kadınlar gibi sizin de her ay kendi memelerinizi kontrol etmeniz gerekir. Bu köşede ve yazılı basında bunun yöntemi zaman zaman anlatılıyor ama siz bunun şemalarını doktorunuzdan da elde edebilirsiniz.

Öte yandan hormon tamamlayıcı tedavi ile bu kistlerin oluşması veya kanserleşmesinin bir ilişkisini olup olmadığı konusuna girmek istemiyorum. Ancak bu konu sizde bir fobi halinde olduğuna göre, hormonu kesmenin en azından sizin psikolojik yapınızı iyileştirme yönünde etki edeceğini düşünüyorum, bu nedenle de hormon kullanmanız için israrcı değilim. Kemik yoğunluğunuz yaş grubunuzun üstünde olduğuna göre, bu yönden de hormon kullanmanız için bir neden yok. Eğer olsaydı bile, osteoporozun tedavisinde tek yöntem hormon olmadığı için başka yöntemler de kullanılabilirdi. Ancak kalsiyum ve hareket ile kemiklerinizin bu güçlü yapısını korumayı ihmal etmeyin. Size bir başka önerim de menapozda hızlanan damar sertliği ve öncelikle yüksek tansiyon olmak üzere kalp-damar sisteminin diğer hastalıkları açısından da koruyucu önlemler almanızdır. Bunu da bir iç hastalıkları uzmanının denetiminde sürdürebilirsiniz.

Akdeniz ateşi ve gebelik

Akdeniz Ateşi hastası bir yakınım var. Ailede bir kişide daha aynı hastalık var. Şiddetli karın ağrıları çekiyor ve ağrı nöbetlerini seyrekleştirmek için devamli bir ilaç kullanıyor. İleride hamilelik döneminde, bebeğe zarar vermemesi açısından bu ilacı kullanamayacağını düşünüyoruz. Ancak bu kez da ağrı nöbetleri artacak, bunun bebeğe bir zararı olur mu? Bu hastalığın, nöbetleri seyrekleştirmek dışında kökten bir tedavisi yok mu? Hasta anneden doğacak çocuklara da hastalık geçebilir mi?

Cemalettin Yıldırım / ANKARA

Akdeniz Ateşi hastalığı konusunda, geçtiğimiz günlerde çıkan yazıdan sonra, çok sayıda başvuru aldım. Yazıda yer almayan bilgilere yönelik bazı mektupları sıcağı sıcağına yanıtlayarak konunun bütünlüğüyle aydınlığa çıkmasının yararlı olacağını düşünüyorum.

Ailevi Akdeniz Humması adı da verilen bu hastalığın bazı ailelerde daha sık görüldüğü bir gerçek. Nitekim hasta olan yakınınızın bir akrabasında da aynı hastalık varmış. Bu özelliği nedeniyle, hasta olan kişilerin çocuklarının da hasta olması şart olmamakla beraber, olasılığı yüksekdir. Bunu göze alarak gebe kalacak kişilerin göze almaları gereken bir başka konu da gebelik süresince karşılaşacakları nöbetlerdir. Hastalığın kesin bir tedavisi olmadığı için,bir süre ilaç kullanıp kesmek söz konusu değildir. Nöbetlerin engellenmesi ya da en azından şiddeti ve sıklığının azaltılması için sürekli olarak kullanılması gereken ilaçlar bebeğe zarar verebilir. Bu nedenle hamile kalma kararıyla, çok önceden kesilmeli ve hamilelik süresince kullanılmamalıdır. İlacın kesilmesi nedeniyle de nöbetler tekrar başlayacaktır. İşte bu nedenlerle hamilelik çok iyi düşünülmesi ve hastayı sürekli olarak takip eden doktorla ayrıntılı olarak tartışılıp karar verilmesi gereken bir konudur.

Döl yolu kisti tehlikeli mi?

36 yaşında, bir bayanım. Bir süre önce, cinsel organımda bir şişlik oluştu. Doktora göründüğümde, Bartholin kisti olduğunu söyledi. Tedavisinin yalnızca ameliyat olduğunu, bana bir zararının dokunmayacağını da vurguladı. Acaba bu tehlikeli midir? Acilen ameliyat gerekir mi? Ameliyat dışında çare yok mu? K.MERTCAN

Bilindiği gibi vajina, kadının cinsel birleşme yapması ve çocuk doğurması için gerekli olan bir organıdır. Özellikle cinsel birleşme sırasında birleşmenin kolay olması için, tıp dilinde vajina, halk arasında döl yolu olarak bilinen bu kanalın içinde bazı salgı bezleri vardır. Cinsel heyecanlanma anında bu bezler salgı yaparak vajinanın içini kaygan hale getirir. İşte bu bezler zaman zaman iltihaplanarak sorunlara yol açabilir. Bartholin bezleri de vajinanın başlangıç kısmında yer alır.Eğer bu bezlerin salgı kanalları kapanırsa, salgı kanal içine olacağı için, bezde kistleşme görülür. Benzer şekilde, bez iltihaplandığı zaman ağrılı sert ve sıcak bir hal alır. İltihaplanma iyileştikten sonra, sert bir yara tamir dokusu olan, bağ dokusu yerleşir. İnsanın cildinde de olabilen ve halk arasında çıban olarak adlandırılan oluşumlar da iyileştikten sonra yerinde sert bağ dokusu bırakırlar.

Bartholin kistinin önemli bir sorun yaratmayacağını hemen söyleyebilirim. Halkımızın kist deyince hemen hatırına gelen kanser, söz konusu değildir. Durmakla da kanserleşmez. Ancak kistin zaman zaman iltihaplanması ihtimali vardır. İltihaplandığı zaman ağrı, ateş gibi belirtiler ortaya çıkacaktır. Vajina, duyarlılık açısından önemli organlardan olduğu için, bu bölgedeki iltihaplanmalar daha çok ağrı verecektir. Buraya mikrop yerleşirse, üreme sisteminin daha yukarılarına yayılma ihtimali bulunduğu için, tehlike yaratabilir.Ayrıca vajinanın giriş kısmında bulunan bu kist, kist haliyle de kalsa, abseleşse de, cinsel birleşmede zorluğa ve ağrıya neden olabilir.

Bartolin kisti eğer abseleşmiş halde ise, antibiyotik tedavisi uygulanacaktır. Antibiyotik tedavisi ile geçmezse ya da tedaviye cevap vermeyeceği baştan anlaşılırsa, yarılarak cerahat akıtılır. Abseleşmenin iyileşmesinden sonra, kistin küçük bir ameliyatla alınması gerekir.

Sizde halen bir sorun olmamasına rağmen, sorun oluşmasını beklemeden ameliyat olmanızı tavsiye ederim.

FAKS: (0 212) 677 01 39

E-MAİL: gtezmen@hurriyet.com.tr