Sağlık

Gündüz TEZMEN

OKUR MEKTUPLARI

Henoch-Schönlein Hastalığı

Yaklaşık 1.5 aydır, 5 yaşındaki kızımın hastalığıyla mücadele eden bir anneyim. Çocuğumu ilk götürdüğüm doktor, Henoch-Schönlein purpurası teşhisini koydu. Kan, idrar ve dışkı testleri yapıldı, sonucunda, korkulacak bir şey olmadığı ve bu hastalığın sindirim sistemine vurduğu anlaşıldı. Çocuk devamlı kusmaya başladı, hatta bir gece kan dahi kustu. Sonra beni bir büyük hematologa yolladılar. O da bu hastalığın bir kan hastalığı olmadığını, bunun kendi çocuk doktorumuz tarafından tedavi edilebileceğini söyledi. Verdiğimiz ilaçlarla çocuk biraz iyileşir gibi olurken, birdenbire eski haline dönüyor, eklem yerleri şişiyor, karın ağrıları başlıyor. Kol ve bacakları halka halka deri altı kanamaları şekline dönüşüyor. Bu durum 2-3 kez tekrarladı. ‘Bu hastalığın iyileşmesi çok zaman alır’ diyorlar. Bu hastalık tamamen geçer mi? Tedavisi için başka bir hastaneye gitmem gerekir mi?

R. B. / İSTANBUL

Tıp dilinde Henoch-Schönlein purpurası olarak adlandırılan hastalık bir anlamda alerjik kökenli bir sağlık sorunudur. Çeşitli etkenlere bağlı olarak gelişen yanlış bağışıklık, damar sistemini etkileyerek deri altı kanamalar tarzında döküntülere yol açabilir. Bu döküntüler, deride olduğu kadar sindirim sisteminde, böbreklerde ve eklemlerde de olabilir.

Sindirim sisteminde olan döküntüler, sindirim kanalı içine kanamalara neden olabilir. Sindirim kanalına olan kanamanın belirtisi dışkının katran gibi siyah çıkması, kusma olduğu takdirde, kahve telvesi görünümünde olmasıdır. Eklemlerdeki döküntüler, eklemlerde romatizma benzeri ağrılar, kızarıklık ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere neden olur. Böbrekleri tuttuğu takdirde idrarda kanama ortaya çıkar. Kanama bazen gözle görülebilecek derecede, bazen de sadece mikroskopla tespit edilecek derecededir. Ayrıca yapılan idrar tahlilinde protein (Albumin) olduğu da belirir. Hastaların yaklaşık yarısında böbrek tutulması görülebilir.

Birkaç haftalık aralarla hastalığın ataklar yaptığı görülür. Hastaların büyük bir kısmında hiçbir belirti kalmaksızın iyileşme elde edilirken, bazılarında böbrekte tahribat ortaya çıkabilir.

Hastalığın bir çeşit alerjik hastalık olduğunu belirtmiştim. Özellikle küçük çocuklarda, ateşle seyreden üst solunum yolu infeksiyonlarından sonra ortaya çıkabilir. Çok sık olmamakla birlikte ilaç alerjisi de hastalığın belirmesinde etken olabilir. Bu nedenle her vakada, etken olabilecek ilaç araştırması yapılmalıdır.

Hastalığın tedavisinde ilk aşama, hastalığa neden olabilecek etkenlerin belirlenerek ortadan kaldırılmasıdır. Bu etken ortadan kaldırıldıktan sonra sadece belirtileri gidermeye yönelik tedavi yeterli olabilir. Eklem tutulması, şişlik, karın ağrısı gibi şikayetleri çok olanlarda kortizon tedavisi etkili olacaktır. Devamlı ataklar sonucu böbreğin etkilenerek kronik bir böbrek hastalığının ortaya çıktığı durumlarda, bağışıklık baskılayıcı ilaçların, örneğin Azothioprin’in yararlı etkileri görülebilir. Size tavsiyem çocuğunuzu tıp fakültelerinden birinin çocuk kliniğine götürmenizdir.

Damarlar görünüyor

C. Kutan / ANKARA

Bazı kişilerde cildin üst tabakaları ince olduğu için kılcal damarlar yüzeye yakın dururlar ve sizde de olduğu gibi karşıdan bakınca görünürler. Eğer makyajla kapatmakta sıkıntı çekiyor ve bu görüntüden rahatsız oluyorsanız, lazer ve benzeri yöntemlerle kurtulmak imkanı olabilir. Plastik cerrahi birimi gelişmiş hastanelerden birine başvurduğunuzda durumunuzu incelerler ve yapılabilecekler konusunda size ayrıntılı bilgi verirler.

Topuğuma basamıyorum

F.Temiz / İSTANBUL

Uzun yürüyüşün ardından bir süre istirahat ettikten sonra ayağa kalktığınızda, topuğunuzun üzerine basamadığınızı, bir süre zorla yürüdükten sonra ağrının hafiflediğini belirtiyorsunuz. Bu durum muhtemelen ‘topuk dikeni’ olarak adlandırılan bir olaya bağlıdır. Topuk kemiğinin alt kısmında bir çıkıntı oluşur. Eklemlerdeki kireçlenmenin bir benzeri olan bu çıkıntı, ayağa kalkıldığında, o bölgedeki yumuşak dokuyu zedelemeye başlar.

Topuk dikeninin kesin teşhisi için ayağın yandan çekilmiş bir röntgeninin incelenmesi gerekir. Doktorunuza bu ihtimali hatırlatarak, belirttiğim röntgenin çekilmesini isteyin. Teşhis kesinleşirse yapılacak en doğru şey, topuğun altına özel olarak yapılmış yastıkçıklar ya da topuk dikeni önlemi de alınmış ortopedik tabanlıkların ayakkabı içine konulmasıdır.