Sağlık

Gündüz TEZMEN

OKUR MEKTUPLARI

Damarda pıhtı oluştu

Geçirdiği trafik kazasından sonra leğen kemiğimde kırık oluştu. Bacağım traksiyona alınmak suretiyle tedavi edildim. Bu nedenle 8 hafta kadar süreyle hareketsiz yatmak zorunda kaldım. Uzu süre hareketsiz yatmak zorunda kalınca sol bacağımın toplar damarları pıhtı yaptı. Hastaneden taburcu olduktan 3 hafta sonra şiddetli bir omuz ağrısı hissettim. Doktorlar emboli olduğunu olduğunu söylediler. Heparin ve ardından coumadin tedavisi görüyorum. Doktorlar 4 ay süreyle tedavi göreceğimi bundan sonra da hiçbir risk kalmayacağını söylüyorlar. Oysa siz daha önceki bir cevabınızda tekrarlama riskinin bulunduğunu belirtmiştiniz. Böyle bir risk var mı? Varsa ne gibi önlemler alabilirim?

A. Osmanlıoğlu / İSTANBUL

Damarın içinde pıhtı oluşmasına tıp dilinde trombüs adı verilir. Trombüs oluşumunda birçok etken bulunabilir. Ben bugün sadece sizin sorununuza değineceğim. Sizin bacağınızda tıkayıcı pıhtı yani trombüs oluşmasına, 8 hafta gibi uzun bir süre hareketsiz yatmanız yol açmış. Bilindiği gibi vücutta kullanılmış, kirlenmiş olan kan, toplar damarlar aracılığıyla kalbe doğru taşınır. Vücudun alt kısımları yani bacaklardaki kanın yerçekimine karşı bir hareketle yukarı tırmanması için, bunların özel bir yapısı bulunur, içinde kapakçıklar vardır. Yürüyüş gibi bacak kaslarını hareket ettirecek etkenler nedeniyle kaslar sıkışıp gevşerken, aralarından geçen toplardamarlar da bu hareketlere uyar ve kan dolaşımı sağlanır. Eğer uzun süre hareketsiz kalınırsa kan akışı duraklayacağı için kanın damar içinde pıhtı oluşturması ihtimali doğar. Bu olay özellikle varisi ya da varise eğilimi bulunan kişilerde daha da kolay olur. Hatta sizin gibi haftalarca yatmak değil, 10-15 saatlik otobüs ya da uçak yolculukları sırasında bile oluşabilir. Bu pıhtı, bulunduğu yerde toplar damar dolaşımını engelleyerek sorun yaratabileceği gibi yerinden koparak başka organların damarlarını tıkayarak da sorun yaratabilir. Bu olaya tıp dilinde emboli adı verilir. Emboli nedeniyle damarı tıkanan organ, bazen akciğer gibi hayati önemi olan organlar olabilir. Pıhtı akciğere ulaştığında dokuyu beslemekle görevli atardamar tıkanacağı için akciğer infarktüsü oluşabilir.

Özellikle kemik kırığı gibi nedenlerle uzun süre hareketsiz yatmak zorunda kalacaklar için pıhtı oluşmasını engelleyici ilaçlar kullanılmalıdır. Büyük kemiklerin kırığında pıhtı oluşması açısından ayrıca risk bulunur. Sizin kırık olayınız bitip artık yürüyebilir hale geldiğiniz için trombüs oluşması riski ortadan kalkmıştır. Bir süre tedavi ederek eski trombüsün ve buna bağlı olarak gelişen embolinin hasarları ortadan kalktıktan sonra sizin endişe etmemeniz gerekir.

Daha önceki yazımda ele aldığım emboli olayı başka nedenlerle oluştuğu için o okurumda mevcut olan embolinin tekrarlama riski, sizin için söz konusu değildir.

Behçet hastalığı nerede tedavi ediliyor?

Behçet hastalığı ile ilgili tedavi merkezlerini ve hastaneleri açıklarsanız, beni ve hasta olan oğlumu çok sevindirirsiniz.

M. Şayip / İSTANBUL

Behçet hastalığı konusuyla uğraşan birçok uzman ve merkez var. Bunların hepsi birbirinden değerli. Ancak benim size önerim çocuğunuzu tıp fakülteleri gibi tam teşekküllü bir hastaneye muayene ettirmeniz. Behçet hastalığı göz, cilt, damar, eklem gibi bir çok sistemi tutabiliyor. Bu nedenle takibinde de bunlarla ilgili uzmanlık dallarının ekip çalışmasına ihtiyaç var. İstanbul’da Cerrahpaşa ve Çapa’daki tıp fakültelerinin Behçet polikliniklerinin böyle çalıştığını biliyorum. Bu merkezlerden birine bağlanarak sürekli kontrol altında kalmasında yarar var.