Sağlık

Dr. Gündüz TEZMEN

Rahim kanserinde erken teşhis: Pap test -2-

Öncelikle siğil virüsü olmak üzere birçok etken, rahim ağzı kanseri oluşmasında etken olabiliyor. Ancak bu kanser de bir gecede ortaya çıkmıyor. Kanser oluşacaksa bile, displazi adı verilen hücre yozlaşması safhasından kansere ulaşması 5-15 yıl kadar bir zaman alıyor. İşte Pap test bu nedenle kullanılıyor. Belirli aralıklarla yapılan testlerde kanser oluşmaya başladığı ortaya çıkarsa, çok küçük bir cerrahi girişimle bu sorun çözümleniyor.

Hangi aralıklarla yapılmalı?

Pap testin hangi sıklıkla yapılması gerektiği yolunda tespit edilmiş ideal bir süre yok. Ne zamanlar yapılması gerektiğine bir doktor karar vermeli. Genel eğilim, her yıl yapılması ise de son yapılan araştırmalar, daha önce yapılan Pap testleri normal bulunmuş kadınların iki yılda bir kontrolünün da yeterli olabileceğini gösterdi. Ancak displazi tespit edilmiş olanlar bu gruba girmiyor. Onların takibine doktorları karar vermeli. Bu konuda da bazı değişik görüşler var. Bu kişiler hemen tedaviye mi alınmalı yoksa çok yakından takip edip kanserleşme riski belirdiğinde ameliyat mı edilmeli? Son görüşler, ’displazi olanlar virüs da bulunduğu için tedavi edilmelidir, böylece displazi de gerileyecektir’ şeklinde. Bunun başarılması için HPV adı verilen virüsün bulunup bulunmadığının da tespit edilmesi gereklidir. Bu amaçla ViraPap Test adıyla bir tetkik yöntemi geliştirildi. Böylece HPV adlı virüsün varlığı da tespit edilmiş oluyor.

Ne zaman yapılmalı?

Dünkü yazımda da belirttiğim gibi rahim ağzına ucu pamuklu çubuk ya da fırça sürülmesi ile alınan hücre ve salgılar, özel bir cam üzerine yayılıyor ve boyandıktan sonra inceleniyor.

Testin sağlıklı sonuç vermesi için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar var, bu hususları şöyle sıralayabiliriz;

- Testin yapılacağı zamandan 12 saat öncesine kadar olan süre içinde cinsel birleşmede bulunmamak gerekir.

- İki adet kanaması arasında geçen sürenin ortalarına doğru yapılması daha uygundur. Böylece adet kanının hücre görüntüsünü engellemesi ihtimali azalır.

- Vajinadan akıntı ile kendini gösteren, mantar hastalığı gibi bir sorun varsa, iyileşinceye kadar tetkik ertelenmelidir.

- Vajina içini yıkamak ya da tampon koymak gibi işlemlerden, en az 72 saat geçmeden tetkik yapılmamalıdır. Bu işlemler hücreleri uzaklaştıracağı için iyi bir sonuç alınamaz.

- Tetkik yapan laboratuvarın, sitoloji konusunda uzmanlaşmış bir merkez olmasına dikkat edin.

- Tahlil sonuçlarını gösteren raporları mutlaka saklayın.

- Eğer tetkik sonucunda, yeterli hücre görülemediği için, tahlilin tekrar yapılması isteniyorsa, en az 6 hafta geçmeden tahlili yenilemeyin. Çünkü rahim ağzında eğer varsa anormal hücreler kazınmış olacağı için kısa bir süre sonra yapılan tekrarlarda anormal hücreleri görmek mümkün olamayacak ve sonuç, yanıltıcı bir şekilde, normal bulunacaktır.

Bitti

---