Sağlığına özen göstermeye çalışan herkesin yakından tanıdığı bir madde kolesterol. Geçtiğimiz hafta açıklanan iki yeni araştırma kolesterol hakkında bilmediğimiz gerçekleri su yüzüne çıkardı.
KOLESTEROLÜN yararlı (HDL) ve zararlı (LDL) olmak üzere iki tipi var. Aslında kolesterol bazı vücut fonksiyonları için ihtiyaç duyulan, kan ile taşınan mum kıvamında yağımsı bir madde. Kandaki zararlı kolesterolün (LDL) yükselmesi, bazı damarların iç yüzeylerinde birikerek damarların yavaş yavaş tıkanmasına neden oluyor. Kolesterol miktarının artması, damarları tıkayarak kalp krizi riskin i önemli ölçüde artırıyor. Bu nedenle her yetişkin insanın belli aralıklarla kolesterol seviyisine baktırması gerek. Kolesterol konusundaki son iki çalışma ve sonuçları şöyle:
İRİ TANELİ KOLESTEROL
Kolesterol taneciklerinin büyüklüklerinde rol oynayan bir genin insan ömrünün uzunluğunu etkileyebileceği açıklandı. Amerikan Tıp Birliği Dergisi'nde yayımlanan çalışma, Dr. Nir Barzilai ve arkadaşlarına ait. Uzun yaşayan insanlarda yaşa bağlı hastalıkların oluşumunun geciktiği gerçeğinden yola çıkan araştırmacılar, bunu etkileyen biyolojik faktörleri incelemeye aldılar. Yaş ortalaması 98.2 olan 213 kişi ve bunların yaş ortalaması 68.3 olan 216 çocuğu üzerinde inceleme yapıldı. Araştırma sonunra uzun yaşayan grubun çocuklarındaki yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) ve düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) taneciklerinin boyutları diğer iki kontrol grubuna oranla çok daha büyüktü. Lipoproteinlerin boyutları genlerle bir sonraki nesle geçiyordu ve tanecikler ne kadar iri olursa insan ömrü o kadar uzuyordu.
KRİZ İÇİN APO-B TESTİ
Kolesterol konulu ikinci araştırmanın konusu ise kolesterol seviyesini ölçen testlere odaklandı. Kalp krizi riskini anlamak için şimdiye kadar damarlara yapışarak onları daraltan ve kalp krizine yol açan kötü kolesterola (LDL) bakılması gerektiğini biliyorduk.
Oysa yeni yapılan bir araştırma kolesterolün parçası olan apoB'un (apoliproprotein B) LDL'den daha önemli bir belirleyici olduğunu ortaya koydu. Teksas Sağlık Bilim Merkezi Üniversitesi profesörlerinden Dr. Steve Haffner, bu araştırmayı etnik çeşitliliği olan 1522 kişi üzerinde yaptı. LDL düzeyleri normal, apoB düzeyi yüksek olan hastaların karın bölgesinde obezite, yüksek insülin seviyesi ve pıhtı riskleri, yüksek LDL ve normal apoB seviyesine sahip olanlara göre daha çok. Görünen o ki bu son çalışmanın ardından kolesterolü ölçmek için yapılan LDL testleri çok daha detaylandırılarak hastaların apoB düzeylerine de bakılmaya başlayacak. Şu anda Amerikan Kalp Birliği apoB testini mutlaka bakılması gereken testler arasında önermese de, bu yeni araştırmanın ışığı altında yakında bir değişiklik yapılacağı tahmin ediliyor. Kanada, bundan iki yıl önce apoB testini ulusal programına dahil etmişti.