Dış gebelik anlaşılabilir mi?

Ben de yeni evliyim. Şimdilik bebek istemediğimiz için korunuyoruz, ama çocuk sahibi olmaya karar verdiğimiz zaman için şimdiden korkuyorum. Gebe kaldığım zaman dış gebelik oluşup oluşmadığını nasıl anlayabilirim?

Filiz Y./ANKARA

Normal bir gebelikte cenin, rahim ya da diğer söyleniş şekliyle döl yatağının içine yerleşerek gelişir. Eğer cenin döl yatağının içine değil de başka yerlere yerleşirse, bu duruma dış gebelik adı verilir.

Cinsel birleşme sırasında, vajinaya (döl yoluna) boşalan spermler, hareketli yapıları sayesinde rahim içine, yumurta kanallarına (tüplere) ve yumurtalıklara kadar ulaşır. Eğer bu arada kadın yumurtlamışsa, spermlerden biri bu yumurtayı döller. Bu arada hormonların etkisiyle döl yatağının endometrium adı verilen iç zarı gelişerek cenini besleyecek bir yapı kazanır. Döllenmiş yumurta bu zara yerleşerek, normal bir gebeliği oluşturacak şekilde gelişmeye başlar.

Döllenmiş yumurta, çeşitli nedenlerle rahim içine ulaşamayabilir. Bunun yerine tüplere, yumurtalıklara ya da karın boşluğuna yerleşerek gelişebilir. Dış gebelik oluşmasında cinsel birleşme şeklinin hiç etkisi yok. Daha çok tüpleri daraltan hastalıklar rol oynar. Daha önceden geçirilmiş, tüp ya da yumurtalık iltihapları, kürtajlar bu yönde etkili olabilir.

Normal gebeliklerde cenin geliştikçe rahim de geliştiği için bir sorun olmaz. Oysa tüplerde ya da vücudun başka kısımlarında gelişen cenin, bu bölgelerin yapısı gelişmeye izin vermediği için, organlarda yırtılma gibi sonu ölümle sonuçlanacak bir tabloya neden olabilir. İşte bu nedenle, dış gebelik teşhis edilir edilmez ameliyatla çıkartılması gerekir.

Dış gebeliğin ilk belirtileri, gebelik nedeniyle ádetlerin kesilmesinden kısa bir süre sonra karnın alt kısımlarında bıçak batar gibi, ya da kramplı ağrılar olmasıdır. Şiddetli ağrılardan sonra kanama, genellikle dış gebeliğin yırtılma ile sonlandığını düşündürür ki, çok kısa zamanda cerrahi girişim yapılmazsa tehlikeli olabilen bir durumdur.

Günümüzde teşhis olanaklarının gelişmesiyle, dış gebelikler başlangıçta teşhis edilebildiği için artık eskisi kadar risk taşımamaktadır. Gebelik süresince bebeğin gelişimini takip edebilmek amacıyla yapılan ultrasonografiler sırasında dış gebelik varsa kolayca teşhis edilebilir, kaygılanmayın.

DÜZELTME

Dünkü yazımda Hasta Okulu uygulamalarını belirtirken Çapa'daki uygulamada yanlışlık olmuş. Bugünkü uygulamanın doğru konusu ‘‘Sigara Tiryakileri’’dir. Özür diler düzeltirim.