Pandeminin ‘gözde’ vitamin ve mineralleri

DOĞAL YOLLARDAN ALMAK ÇOK BASİT

D vitamini bağışıklık sistemimizi güçlendirerek hastalıklara yakalanma riskimizi azaltır. Hastalığa yakalanırsak da hafif geçirmemizi sağlar. D vitamini pandemi döneminin en gözde iki vitamininden biri. Ancak bu konuda tehlikeli hatalar yapıldığı da oluyor. Bazı kişiler önerilen günlük miktarın yaklaşık 300 katına denk gelen ampül formlarını kırıp içmek istiyor. Üstelik kan tahlili yaptırmadan, doktoruna danışmadan buna düzenli olarak devam etmek istiyor. Bu hata başta böbrekler olmak üzere kişinin vücudunda telafisi zor hasarlara yol açıyor. D vitamininin vücutta biriken bir vitamin olduğunu ve kullanmanız gereken günlük dozun tahlil sonucunuza göre belirlenmesi gerektiğini unutmayın. D vitaminini doğal yollardan almak isteyenler için en basit yöntem günde en az 15 dakika güneş ışığına maruz kalmak. Ayrıca somon gibi yağlı balıklar, balıkyağı, portobello mantarı, yumurta sarısı, karaciğer, peynir, süt ve süt ürünleri de yararlanabileceğiniz doğal D vitamini kaynakları... 

TETKİKLER YANLIŞ SONUÇ VEREBİLİR

COVID-19 salgınının ikinci gözdesi C vitamini oldu. Öyle ki yoğun tüketim nedeniyle C vitamini bulamadığımız günleri bile hatırlıyorum. Açıkçası C vitaminine yönelik talep hâlâ düşmedi. Vücudun mikroplara karşı direncini arttıran, kolajen yapımını destekleyen ve kuvvetli bir antioksidan olan C vitamini kalp hastalıklarına karşı da koruyucu...

Sigara, stres, alkol, viral hastalıklar ve doğum kontrol hapları vücudunuzdaki C vitamini düzeyini azaltıyor. Aspirin de C vitamininin idrarla atılmasını arttırdığından eksiklik yaratabiliyor.

Bu vitamin ayrıca demir ilaçlarının emilimini arttırdığından birlikte alınması faydalı. Günde 1000 mg’dan fazla C vitamini alındığındaysa bulantı, midede kramp, ishal görülebiliyor ve böbrek taşı riski artıyor. Ayrıca yüksek dozda C vitamini alındığında kanınızda yapılan bazı tetkikler yanlış sonuç verebiliyor.

Doğal gıdalarla C vitamini almak isteyenler sofralarında siyah üzüm, yeşilbiber, mango, karnabahar, lahana, brokoli, portakal, mandalina, greyfurt, böğürtlen, üzüm suyu, patates, domates, bezelye, pırasa, muz, çilek, şalgam ve yeşil yapraklı sebzelere daha çok yer açmalı.

DOKTORUNUZ ÖNERMİYORSA...

Vücudumuzdaki birçok enzimin yapısında var olan çinko kuvvetli bir antioksidan. Savunma sistemimizi güçlendirdiği için
o da son yıllarda gözde... Hapları, suda eriyen formları ve hatta pastilleri bile çıktı. Ancak doktorunuz önermediği sürece çinkonun günlük 15 mg’dan fazla alınmaması gerekiyor. Fazla aldığınızda bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı yapabiliyor. Ayrıca kafamıza göre uzun süre de kullanmamalıyız. Dozun ve sürenin doğru belirlenebilmesi için çinko eksikliğimiz olup olmadığını ölçtürmek lazım. Arpa, peynir, sığır eti, kepekli ekmek, tavuk, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri, balık, patates, ceviz, badem, tam tahıl, kuru fasulye, lahana, ayçekirdeği, karaciğer, kuzu eti ve tahıllar çinko içeren doğal kaynaklar. Hayvansal gıdalardaki çinko daha kolay emiliyor.

Vücut hayvansal gıdalardaki çinkoyu daha kolay emiyor.

ISPANAK, İNCİR, ÜZÜM, CEVİZ...

Magnezyum kan şekerimizin, kan basıncımızın düzenlenmesinde ve kaslarımızın çalışmasında görev alan, bağışıklık sistemimizi destekleyen ve kemiklerimizin kuvvetli olmasını sağlayan önemli bir mineral. Ispanak gibi koyu yeşil ve yapraklı sebzeler iyi birer magnezyum kaynağı. Yerfıstığı, kepekli ekmek, peynir, tavuk, biftek, patates, portakal, domates, soğan, incir, üzüm, hurma, ceviz, badem, tohumlar, tam tahıllar, çavdar, yoğurt, patates, havuç, kereviz, fındık, marul ve pırasaya menülerinizde yer açarak magnezyum düzeyinizi arttırabilirsiniz. Günlük magnezyum ihtiyacı ortalama 320-420 miligram kadardır.

BİR DİLİM TAM BUĞDAY EKMEĞİNDE...

Selenyum bağışıklık sistemini güçlendiren, antioksidan özelliği ve virüs üremesini engelleyici etkileri olan bir mineral. Erkeklerin günlük 75 mikrogram, kadınlarınsa 60 mikrogram alması öneriliyor. Bir dilim tam buğday ekmeğinde 10 mikrogram selenyum bulunuyor. Ceviz, et, sakatat, balık ve kabuklu deniz ürünleri, kepekli unlar, süt ürünleri, sebze ve meyvelerle yumurta gibi besinler iyi ve doğal selenyum kaynaklarıdır. Selenyumun günlük 400 mikrogramdan fazla alınmasıysa zararlı.

HANGİ VİTAMİNİ NE ZAMAN ALMALI?

- Kahvaltıdan hemen sonra D vitamini

- Kahvaltıdan 2 saat sonra C vitamini

- Kahvaltıdan 2 saat sonra magnezyum (malat formu içeren)

- Öğle yemeğinden 2 saat sonra çinko ve selenyum

- Yatmadan 1-2 saat önce magnezyum (malat formu içermeyen)