2014’te Türkiye daha mutlu olabilecek mi?

Dolayısıyla, yeni yılın heyecanıyla kendimizi daha mutlu etmek için listeler hazırlarken “Peki Türkiye mutlu bir ülke olabilecek mi?” sorusu ister istemez akla takılıyor.

Yeni yıl, yeni yıl, yeni yıl, yeni yıl bizlere kutlu olsun...
Yeni yıl, yeni yıl, yeni yıl, yeni yıl bizlere mutlu olsun...
Siz de daha mutlu bir yaşam için yeni bir defter açıp ilk sayfaya “Yeni yılda spora başlayacağım, diyet yapacağım, sigarayı bırakacağım, istemediğim insanlarla görüşmeyeceğim” şeklinde bir liste yazmayı planlıyor musunuz?
Yoksa son günlerde ülkemizde gelişen olayları izlerken “mutluluk” konusunda ciddi kaygılarınız mı oluştu? Eğer oluştuysa hiç şaşırmayın, çünkü mutluluk kişisel bir duygu olmakla beraber, sosyal süreçlerden direkt olarak etkileniyor.
Dolayısıyla, yeni yılın heyecanı ile kendimizi daha mutlu etmek için listeler hazırlarken ‘Peki Türkiye mutlu bir ülke olabilecek mi?’ şeklinde bir soru ister istemez insanın aklına geliyor.

MUTLULUK LİSTESİNDE TÜRKİYE 77’NCİ SIRADA

Mutlu bir ülke olmak istiyorsak neler yapmalıyız? Mutluluğu sağlayan faktörler neler? Hangi ülkeler daha mutlu? Bu soruların cevabını ilk defa 2012’de Birleşmiş Milletler Örgütü araştırdı. Mutlu bir yaşamın standartları belirlenerek, ülkelerin mutluluğu karşılaştırıldı. Amaç, insanların mutluluğunu, yaşam kalitesini artırabilecek standartları, politikaları belirlemek.
2013’te dünyaca ünlü üç ekonomi profesörü, yeni bir araştırma yaparak mutlu ülkeleri daha da detaylı bir şekilde araştırdı. Mutluluğun tek kaynağının zenginlik olmadığı, özgürlük, güçlü sosyal bağlar, rüşvetin ve yolsuzluğun olmaması gibi faktörlerin milletlerin mutluluğunda önemli bir etkiye sahip olduğu ortaya çıktı.
Kişisel mutluluk için ise akıl sağlığı, iş güvenliği, istikrarlı aile yapısı gibi faktörler öne çıktı. Danimarka en mutlu ülke olarak 1’inci sıraya yerleşti. Türkiye ise 77’nci sırada...
1- Danimarka
2- Norveç
3- İsviçre
4- Hollanda
5- İsveç
6- Kanada
7- Finlandiya
8- Avusturya
9- İzlanda
10- Avustralya
11- İsrail
12- Kosta Rika
13- Yeni Zelanda
14- Birleşik Arap Emirlikleri
15- Panama
16- Meksika
17- Amerika Birleşik Devletleri
18- İrlanda
19- Lüksemburg
20- Venezuela
21- Belçika
22- İngiltere
23- Umman
24- Brezilya
25- Fransa
26- Almanya
27- Katar
28- Şili
29- Arjantin
30- Singapur
Bu listeye sığmayan ama merak edilen başka ülkeler olabilir: Japonya (43), Rusya (68), Çin (93), Irak (105), sonuncu sırada Batı Afrika’da yer alan Togo Cumhuriyeti (156) geliyor.

İNSANLARIN MUTLU OLMASINI SAĞLAYAN KRİTERLER NELER

2013 yılında yayınlanan raporda, insanların mutlu olmalarını sağlayan kriterler şu şekilde belirlendi:
1- Kişi başına düşen gayrisafi milli hasıla
2- Ortalama sağlıklı yaşam süresi
3- Zor zamanlarda destek alabilecek, güvenebilecek birinin olması
4- Yönetimlerde yolsuzluk, rüşvet, dolandırıcılık olmaması
5- Cömertliğin yaygınlığı
6- Yaşama dair seçeneklerin özgürce yapılabilmesi
Raporu yazan profesörlerden John Helliwell, ilk sıralarda gelen ülkelerin, 6 kriterin 6’sına da en üst seviyede sahip olduklarını açıklıyor.
Danimarka, bu kriterlerin hepsinde birinci sırada.
OECD’nin geçen yıl yaptığı başka bir araştırmaya göre de Danimarkalılar en mutlu millet; “Bu gün nasıl hissediyorsun?” sorusuna, ülkenin yüzde 88’i olumlu cevap vermiş.
Yani 10 kişiden yaklaşık 9’u hayatından memnun olduğunu, tatmin olduğunu belirtmiş.
Bu oranın yüksekliği bizi şaşırtırken, bu kadar zengin, güçlü, güneşli ülke arasında Danimarka nasıl oluyor da ilk sırada geliyor insan merak ediyor. Huffington Post yazarları ve Danimarka’nın resmi turizm sitesi bu sorunun cevabını şu şekilde açıklıyor:

DANİMARKALILAR NEDEN BU KADAR MUTLU

Danimarka’da iş hayatı ve özel hayat dengeli. Haftalık çalışma süresi 37 saat! Bu hesapla, sabah 9’da işe giden biri yaklaşık olarak 4’te çıkabiliyor. Kendine ve ailesine ayıracağı bolca zaman kalıyor. İşten vakitlice çıkıp çocuğunu okuldan alabilmek, beraber zaman geçirmek, ailece keyifli bir akşam yemeği yemek Danimarkalı ailelere mutluluk veriyor.
Tüm dünyada çocuklara ve yaşlılara en çok fon ayıran ülke. Ücretli doğum izni anneler için 18 hafta, babalar için 2 hafta. Çocuklar için ücretsiz çocuk bakımı ve eğitimi var, dolayısıyla anneler istedikleri zaman işe dönebiliyor ve aile ekonomisine katkıda bulunabiliyorlar. Okullar, üniversiteler ücretsiz.
Güven olgusu, Danimarkalılar’ın mutluluğu için en önemli faktör. Hükümete güven, işyerine ve okullara güven, emniyette olduğuna, yolsuzluklara ve suçlara karşı korunduğuna güven duyuyor olmak mutluluk getiriyor. Rüşvetle karşılaşma oranı mutlu ülkelerde yüzde 33’lerde kalırken, mutsuz ülkelerde bu oran yüzde 85’lere kadar çıkıyor.
Sağlık hizmeti almak temel hakları. Aile hekimleriyle sürekli ilişki içindeler ve yılda ortalama 7 kere aile hekimlerini görerek sağlıkla ilgili ihtiyaçlarını yakın takipte tutabiliyorlar. Koruyucu sağlık hizmetleri, kişilerin uzun sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olmakla kalmıyor, zorlu, komplike, ilerlemiş sağlık problemlerinin önüne geçildiği için sağlık giderlerinin düşmesine de önemli bir katkıda bulunuyor.

KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ ÖNCELİKLİ BİR KONU

Kadın-erkek eşitliği öncelikli bir konu. Danimarka, dünyada kadın-erkek eşitliğini sağlayan ülkeler arasında sürekli olarak ilk 10 sırada yer alıyor. 1970’lerde siyasette kadın sayısını artırmak için kota konmuş, bugün böyle bir kotaya gerek bile kalmamış.
Danimarka’nın en kalabalık ve en büyük şehri Kopenhag’da ulaşımın yüzde 50’si bisikletle yapılıyor. İnsanlar okula veya işyerlerine bisikletleriyle gidiyorlar. Araba alamadıkları için değil, öyle tercih ettikleri için. Bu insanların fit olmasını, sürekli egzersiz yaparak endorfin salgılamasını, daha sağlıklı olmasını sağlamakla kalmıyor, hava kirliliğini, kazaları, trafik sıkışmalarını, gürültüyü de engelliyor. Ayrıca şehrin yılda 34 milyon dolar tasarruf yapması mümkün oluyor.
Sadeliği seviyorlar. Bu onların yaşam tarzlarına, beklentilerine, ev dekorasyonlarına da yansıyor. Hırslı olmadığı için veya kariyeri yüksek olmadığı için kimse kimseyi eleştirmiyor, kimse kimseden daha iyi değil. “İnsanlar nasıl mutluysa öyle yaşayabilmeli” şeklinde bir inançları var.
Sosyalleşmek, beraber kaliteli zaman geçirmek, beraber yiyip içmek, birbirine destek olmak, iyi hissettirecek aktiviteleri beraber yapmak kültürlerinin bir parçası. Araştırmalara göre güneş, doğa, muhteşem sahiller tek başına mutluluk getirmiyor. Genellikle balayı için seçilen “cennet köşe”lerden Mauritius adası 69, Karayipler’de bulunan Jamaika 75’inci sırada geliyor. Diğer yandan, kış günlerinde sadece 7 saat aydınlık olan Danimarka’da, insanların kaynaşması, birbirine destek olmaları, beraber keyifli vakit geçirmeleri depresif hissetmelerine engel olurken olumlu duyguları besliyor.

MUTLU ÜLKELERDE YÜZDE 94 KENDİNİ ÖZGÜR HİSSEDİYOR

Gönüllülük kavramı çok gelişmiş, insanlar birbirine karşı sorumlu hissediyorlar. Danimarkalılar’ın yüzde 40’tan fazlası, sosyal, kültürel, politik, sportif organizasyonlarda gönüllü olarak görev alıyor. 2006’da 101 bin tane organizasyon olduğu belirtilmiş. Gönüllülük, insanların iyi hissetmesinde önemli bir faktör. Bunun yanında gönüllü esasıyla çalışan organizasyonların sağladığı maddi değerin ülke ekonomisinde katkısı çok büyük.
Danimarkalılar, yaşamın içinde seçimlerini yapabilme özgürlüğünün tadını çıkarıyorlar ve demokratik süreçte yer almaktan gurur duyuyorlar. Mutlu ülkelerde yüzde 94 kendisini özgür hissederken, mutsuz ülkelerde bu oran yüzde 63’e düşüyor. 2011 yılında yapılan seçimlerde ülkenin yüzde 87.7’si oy kullanmış. Zürih Üniversitesi ve Berlin Sosyal Bilimler Araştırma Merkezi, 30 istikrarlı ve oturmuş demokratik ülke arasından Danimarka’ya, demokrasi açısından en yüksek dereceyi vermiş.
Danimarkalılar’ı mutluluğa götüren yaşam felsefelerini, prensiplerini öğrendik. Acaba bunları uygulayabilir miyiz? Acaba biz de bir gün mutlu bir ülke olabilir miyiz? Yeni yıl, yeni umutlar getiriyor. En azından kendi yaşamımız, kendi ailemiz için Danimarkalılar’ı örnek alıp bu yıl yeni bir başlangıç yapabiliriz.
Herkese mutlu bir yıl diliyorum!