Doğan Uluç: Zenci Azrail

Doğan ULUÇ

Timothy McVeigh'in gazete ve dergilerden, ekranlara gelen görüntülerini gözönüne getirip bir karakter tahlili yapıyorum. Ortaya olumlu bir tip çıkıyor. Atletik yapılı, güven verici, borcuna kefil olmakta tereddüt etmeyeceğin, kavgada karşında değil yanında görmek istediğin, düzgün görünüşlü genç bir adam. Tabii Timothy'nin kimliğini bilmiyorsanız? 1995 Nisan ayında Oklahoma City'de bir devlet binasına iki ton dinamit yerleştirip havaya uçuran McVeigh, 19'u çocuk 168 kişinin katili.

Geçen çarşamba günü 3,135 parça soruşturma belgesinin mahkemeye sunulmadığı gerekçesiyle idamı ertelenen Timothy McVeigh bu hafta Time ve Newsweek başta olmak üzere sayısız dergide kapak konusu oldu, gazetelerde manşete çıktı. Federal Soruşturma Bürosu'nun(FBI) belgelerdeki ihmali aynı zamanda Amerika'da yeniden ‘‘İdam kalksın mı, kalkmasın mı?’’ tartışmasına yol açtı.

Amerika cinayet gibi ağır cürümlerde gözükara bir devlet. 40 bine yakın insanın ölümüne sebep olan Abdullah Öcalan'ın cezası infaz edilmesin diye tüm Avrupa Türkiye'nin karşısına dikilirken Florida'dan Teksas'a Amerika'nın çeşitli eyaletlerinde her yıl hüküm giyen düzinelerle suçlu elektrikli iskemle, zehirli şırıngayla ölüm yolculuğuna çıkıyor. McVeigh Amerikan hukuk tarihinde en çok sayıda insan öldüren cani. Son bir kamuoyu yoklamasına göre halkın yüzde 72'si, savunma avukatlarına üçbini aşkın soruşturma belgesi verilememesine rağmen, McVeigh'in idamını destekliyor. Ama masum çocuklar, devlet dairesinde çalışan 168 insanın canına göz kırpmadan kıyan McVeigh'in suçunu itirafına rağmen idama karşı çıkanlar da az değil.

İnsan hakları kuruluşları, af örgütleri, dini kurumlar idamı uygarlık dışı ceza ve devlet eliyle cinayet olarak görüyorlar. Bazı hukuk baroları da idamın suçlularda 'caydırıcı' etki yapmadığını istatistiklerle savunuyorlar. İdam cezasına karşı olan gruplar adli hatalar yüzünden suçsuz insanların da darağacına gönderildiğini vurgularken, Time dergisi muhabirleri çok sayıda insanın adli bir tıp uzmanı raporları nedeniyle idam edildiğini bildirdiler. Hem de Joyce Gilchrist adlı bu uzmanın McVeigh'in toplu kıyım yaptığı Oklahoma City'de polis müdüriyetinde çalıştığını ortaya koyarak.

Mahkumların ‘‘Şeytan Büyücü’’ adını taktığı zenci bayan Gilchrist onbeş yıl önce Oklahoma City'de bir bakkal soygununda üç kişiyi öldürdüğü için tevkif edilen 19 yaşındaki Mark Fowler'e uyguladığı testlerden suçlu olduğunu mahkemeye bildirdi. Fowler idama mahkum edildi ve cezası infaz edildi. Mark'ın annesi Laura bir yıl sonra cinsi tecavüze uğrayıp öldürüldü. Robert Lee Miller adlı biri gene 'Şeytan Büyücü'nün testleri sonucunda bu suçtan idam cezasına çarptırıldı, on yıl hücrede elektrikli iskemleye götrülmesini beklerken bir DNA testi sonucunda masumiyeti ortaya çıktı. Daha önce Gilchrist'in raporuyla temize çıkan birisi cinayet sanığı olarak yakalandı. Mark Fowler'ın babası Jim oğlunun yanlış testlerle idam edildiğini belirterek yeniden soruşturma açılmasını istedi. Ağır ceza avukatlarından gelen şikayetleri dikkate alan Oklahoma Valisi Frank Keating 'Şeytan Büyücü'' hakkında savcılık tahkikatına başlattı. Daha ilk araştırmalarda Gilchrist'in saç ve kan grubu örnekleriyle mahkemeye yanlış ifade verdiğini, suçsuz insanları mahkum ettirdiği belirlendi. Adli tıptaki görevinden uzaklaştırılan ‘‘Zenci Azrail’’ Joyce'un 12'si infaz edilen, 11'i hücrede idam gününü bekleyen olmak üzere mahkeme sonucunu etkilediği cinayet, ırza geçme, adam kaçırma gibi binlerce ağır suç davasını şimdi iki avukat ve adli tıp uzmanları yeniden gözden geçirecekler.

İdama karşı ‘‘Ölüm yerine müebbed hapis’’ destekleyenlere karşı ölüm cezasını savunanlar ‘‘Caniler cezaevinde de adam öldürüyor, dışardaki adamlarıyla yeni cinayet siparişi veriyorlar. Bunları beslemek günah olur’’ diyorlar.

Son rakamlara göre Amerika'da ölüm hücresinde 3 bin 55 mahkum var. Ülkede her yıl 25 bini aşkın cinayet işleniyor. Dünyada ölüm cezası uygulayan ülkelerin sayısı giderek azalırken Amerika'da 1983'de gerçekleşen idamlar her yıl tırmanarak 1999'da 180'e ulaştı. İdamın lağvedilmesini isteyenler ne kadar uğraşırsa uğraşsın Timothy McVeigh'in zehirli şırıngayla öldürülmesini kimsenin önleyemeyeceği de kesin.