Kosova acaba nerede?

Doğan ULUÇ

Tabloid New York Post ve Daily News NATO uçaklarının Yugoslav askeri tesislerini bombalaması '' Harp '' başlığıyla tam sayfa. The New York Times da birinci sayfadan Kosova'dan önce Boşnak katliamının mimarı Miloseviç'i yola getirmeyi amaçlayan bombalama hedeflerini haritada gösteriyor. Oysa yüksek tirajlı saygın The Wall Street Journal hava akınlarına ilk sayfada yalnızca tek sütun ayırmış. Borsa, bankacılık, yatırım ve uluslarası ticaret ağırlıklı gazete Amerikan kamuoyunun ilgi kriterlerini dikkate alıp ' arz ve talep ' ilkesini mi uyguluyor ? Bir nabız yoklaması yapmaya karar verdim.

Manhattan'da Hunter College kampüsü önünde öğle tatiline çıkmış kız-erkek öğrencilere Avrupa'nın göbeğinde patlak veren çatışma hakkında görüşlerini öğrenmek için ''Sizce son günlerin en önemli olayı ne ?''diye soru yöneltiyorum. Yarım insan boyu beton set üzerinde sandviç ve meşrubatla karın doyuran gençler bir diğeriyle bakışarak ilk yanıtı verecek olanı bekliyor. Platform topuklu, ağır makyajlı bir kız öğrenci '' Oscar ödülleri '' diyerek sessizliği bozuyor. Sette bağdaş kurmuş erkek arkadaşı da destek veriyor :

'' Whoopi ( ödül töreni sunucusu zenci komedyen) başarılı değildi. İtalyan komiğin (Roberto Benigni) şaklabanlığı çok uzun sürdü. Hollywood sanki harp özleminde, asker filmleri, yahudi soykırımı geceyi işgal etti.''

Dilleri açılmıştı üniversiteli gençlerin. Önemli gördükleri olayları sıralamaya başladılar. New York polisinin üstüne 41 kurşun sıktığı Afrika'lı göçmen Diallo'nun öldürülmesi, stajyer Monica'nın yeni aşkı, İllionis'de tren ile kamyon çarpışması, eğitim masraflarına yapılan harçlar, şarkıcı Lauryn Hill'in listebaşına yerleşmesi, eşcinsellere saldırıların tırmanışı, sinema biletlerinin 9.5 dolara çıkması, New York Knicks'in sürekli yenilgi alması 20 yaş civarındaki bu genç grubunun güncelinde üst sırada.

Tiyo vermeyi deniyorum : ''Yugoslavya'da olup bitenleri izliyor musunuz ? Kosova nerede ?'' Bir düzineyi aşkın Hunter'lı öğrencide çıt yok. Trafik gürültüsünden anlaşılmadı diye sorumu tekrarlıyorum. Kimi sandviçten bir parça alıyor, kimi kolalı içkiden yudum. Sanki Çin milli marşını söyleyin demişim hissine kapılıyorum. Ama '' Bir elinde cımbız, bir elinde ayna..''felsefesine gömülmüş gençlerin kafasına tabanca dayansa dahi yanıt gelmeyecek. İlgi sınırlarını aşan bir sohbete zorladığımı anlıyorum. Wall Street Gazetesi boşuna tek sütunla geçiştirmemiş Balkan dağlarında yankılanan gürültüyü.

Amerikan gençliği bilim ve kültür denizi içinde eğitim görüyor. En gelişmiş bilgisayar ve elektronik teknolojisine sahip okullarda yalnızca diploma için gerekli konulara takılıp kalıyorlar. Bir süre önce Arizona State University'de gazetecilik fakültesi öğrencilerinin bir sınav testindeki cevapları aklıma geliyor : ''Alzheimer nedir? '', ''İthal bira.'',''Apartheid ( Güney Afrika'da ırk ayrımı) nedir ?'', '' Atina'da eski bir bina.'', ''Louis Armstrong (ünlü caz trompetçi) kimdi ?'', ''Ay'a ayak basan ilk insan.'',''Count Basie (caz öncüsü zenci orkestra şefi) kimdi?'', ''Bir vampir.''

Oysa şükürler olsun bizim gençler böyle değil. Türkiye'de bazı kesimlerde konuştuğum gençler çoğunlukla ayaklı kütüphane gibi. Çeşitli konuda isabetli görüşleri, olay değerlendirmeleri, geniş kültürlerinden gurur duydum. Dünyada olup bitenleri yakından izleme gayretlerine şahit oldum. Acaba Hunter'daki Amerikan öğrenci grubunu Türkiye'ye göndersek sinema biletine zam, stajyer Monica, şarkıcı Lauryn Hill dışında bir dünya olduğunu öğrenebilirler mi dersiniz ?