×
George Washington'ın dişleri bana nedense Mona Lisa'yı hatırlatıyor
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
ABD'nin ilk başkanı George Washington 67 yıllık hayatının 43 yılını diş sorunlarıyla geçirmiş.
Doktoru ağzına bir suaygırının dişlerini takmış. Bu yüzden çenesi öne fırlamış. Dişleri görünmesin, düşmesin diye asla gülümsemezmiş. Acaba Leonardo'nun ünlü tablosunda ağzını açmadan tebessüm eden La Giaconda'nın da mı diş sorunları vardı?
Murat'ın keyfine diyecek yok. Hem Türk tıbbına hem de vatana döviz girişine katkıda bulunduğunu söylüyor. İstanbullu genç, devlet bursuyla Amerika'da işletme eğitimi yapan bir öğrenci. Nedir bu katkı diyorum, yanıtlıyor:
‘‘Bizim mahallede Koreli yaşlı bir manav var, Türklere hayran. Meyve, sebze alırken arada bir sohbet ederiz. Temmuz başında diş ağrıları başlayınca bir dişçiye gitmiş. Alt ve üst çenelerinde sekiz dişi çürümüş. Çıkarılıp yenilerin takılması, kanalların temizlenmesi, dolguların yapılması, iki de köprü gerekiyormuş. Bizim manav ‘Kaça malolacak bunlar?' deyince dişçi ‘15 bin dolar' cevabını vermiş. Adam az daha diş derken kalpten gidecekmiş.’’
Murat eve dönünce İstanbul'da dişçilik yapan teyze oğluna telefon açıyor. Ertesi gün Koreli'ye ‘‘Sen bu işi Türkiye'de yaptır. Altı bin doları geçmez, yol-otel parasını da ekle, gene rahat yedi bin dolar cebinde kalır. Üstelik iyi bir tatil geçirirsin’’ diyor. Türk öğrenci ‘‘Hazırlıklarına yardım ettim, manav geçen hafta İstanbul'a gitti’’diye ekliyor.
Amerika'da diş sorunu başlı başına bir dert. Ciddi diş hastalıklarının tedavisi neredeyse kalp ameliyatı kadar pahalı. Diş yüzünden hayatı zehir olmuş pek çok insan var. Bunların başında George Washington geliyor. Washington bu ülkenin birinci başkanı. ABD başkentine adı verilen başkanın 67 yıllık yaşamının 43 yılı diş sorunlarıyla geçmiş.
YEMİN TÖRENİNDE DİŞLERİ TAKIRDIYORDU
24 yaşından ölümüne kadar altı dişçi değiştiren Washington'un üst ve alt çenelerinde birer tane hariç tüm dişleri çürümüş. Yıllar boyunca gittiği dişçiler alt-üst damakları ince metal kalıpla kapatmışlar, çelik yayla birleştirmişler. Azı dişlerini çene kemiklerine telle bağlamışlar. O dönemde dişçiler eğe, ince testere, çekiç kullanırmış. Washington, tüm çabalara rağmen gıdaları rahat çiğnemeyi başaramadığı gibi konuşma yeteneği de zarar görmüş. Lokmalarını çiğnerken takma dişlerinin düşmesini dahi önleyemezmiş. Doktorlar dayanılmaz çene ağrılarını laudanum adlı ilaçla durdurmuşlar.
Dönemin en ünlü dişçisi Dr. John Greenwood bir suaygırının dişlerini zımparayla traşlayıp, elle cilaladıktan sonra çene kemiklerine oturtmuş. Ancak bu yeni diş takımı ağızın öne fırlamasına, dudakların bir şeyi öpüyormuş gibi büzülmesine sebeb olmuş. 57 yaşında ABD başkanlığına seçilen Washington'ın yemin töreninden birkaç hafta önce, Dr. Greenwood yeni ölmüş kişilerin ağızlarından sökülen sekiz dişi altın vidalarla başkanın çenesindeki suaygırı dişleriyle birleştirmiş. Washington başkanlık yeminini dişleri takırdayarak tamamlamış.
Dr. Greenwood hatıratında başkanın tüm dişlerinin simsiyah olduğunu vurgularken, ‘‘Akşam uyumadan önce dişlerini çıkartıp porto şarabı veya koyu çay dolu bardağa koyardı. Sabahları tebeşir tozunu ıslatıp fırçalardı gene de kararmasını önleyemedi. Dişleri görünmesin diye gülmezdi. Ayrıca güldüğü takdirde düşeceğinden korkardı. Mecbur olmadıkça konuşmaz, yalnızca dinlerdi’’ diyor.
Başkentte Smithsonian Müzesi Bilim ve Tıp Bölümü'nde ilk başkanın takma dişleri üst damağa kazınmış, ‘‘Bunlar Büyük Washington'un dişleri. J. Greenwood’’ ibaresiyle sergileniyor.
George Washington'ın somurtmuş her resmiyle karşılaştığımda nedense zihnimde Mona Lisa canlanıyor. Mona Lisa, İtalyan asili Francesco del Giaconda'nın La Giaconda diye tanınan eşinin kızlık adı. Rönesans döneminin önderi Leonardo Da Vinci'nin 1506 yılında çam ağacı kesiti üzerine işlediği Mona Lisa yapıtı 77X53 santim ebadında. Sanat aleminde gelmiş-geçmiş en değerli tablosu diye anılan resimde 25 yaşındaki Mona Lisa'nın çehresinde gizemli ama hafif keder yansıtan bir gülümseme var. Paris'te Louvre Müzesi'nde karşısında uzun zaman geçirdiğim bu portre ile Washington'un resimlerini belleğimde yanyana koyuyorum. Floransalı La Giaconda sözde tebessüm ediyor ama ağzı kapalı. Acaba George Washington gibi takma diş sorunu mu vardı?
Murat'ın keyfine diyecek yok. Hem Türk tıbbına hem de vatana döviz girişine katkıda bulunduğunu söylüyor. İstanbullu genç, devlet bursuyla Amerika'da işletme eğitimi yapan bir öğrenci. Nedir bu katkı diyorum, yanıtlıyor:
‘‘Bizim mahallede Koreli yaşlı bir manav var, Türklere hayran. Meyve, sebze alırken arada bir sohbet ederiz. Temmuz başında diş ağrıları başlayınca bir dişçiye gitmiş. Alt ve üst çenelerinde sekiz dişi çürümüş. Çıkarılıp yenilerin takılması, kanalların temizlenmesi, dolguların yapılması, iki de köprü gerekiyormuş. Bizim manav ‘Kaça malolacak bunlar?' deyince dişçi ‘15 bin dolar' cevabını vermiş. Adam az daha diş derken kalpten gidecekmiş.’’
Murat eve dönünce İstanbul'da dişçilik yapan teyze oğluna telefon açıyor. Ertesi gün Koreli'ye ‘‘Sen bu işi Türkiye'de yaptır. Altı bin doları geçmez, yol-otel parasını da ekle, gene rahat yedi bin dolar cebinde kalır. Üstelik iyi bir tatil geçirirsin’’ diyor. Türk öğrenci ‘‘Hazırlıklarına yardım ettim, manav geçen hafta İstanbul'a gitti’’diye ekliyor.
Amerika'da diş sorunu başlı başına bir dert. Ciddi diş hastalıklarının tedavisi neredeyse kalp ameliyatı kadar pahalı. Diş yüzünden hayatı zehir olmuş pek çok insan var. Bunların başında George Washington geliyor. Washington bu ülkenin birinci başkanı. ABD başkentine adı verilen başkanın 67 yıllık yaşamının 43 yılı diş sorunlarıyla geçmiş.
YEMİN TÖRENİNDE DİŞLERİ TAKIRDIYORDU
24 yaşından ölümüne kadar altı dişçi değiştiren Washington'un üst ve alt çenelerinde birer tane hariç tüm dişleri çürümüş. Yıllar boyunca gittiği dişçiler alt-üst damakları ince metal kalıpla kapatmışlar, çelik yayla birleştirmişler. Azı dişlerini çene kemiklerine telle bağlamışlar. O dönemde dişçiler eğe, ince testere, çekiç kullanırmış. Washington, tüm çabalara rağmen gıdaları rahat çiğnemeyi başaramadığı gibi konuşma yeteneği de zarar görmüş. Lokmalarını çiğnerken takma dişlerinin düşmesini dahi önleyemezmiş. Doktorlar dayanılmaz çene ağrılarını laudanum adlı ilaçla durdurmuşlar.
Dönemin en ünlü dişçisi Dr. John Greenwood bir suaygırının dişlerini zımparayla traşlayıp, elle cilaladıktan sonra çene kemiklerine oturtmuş. Ancak bu yeni diş takımı ağızın öne fırlamasına, dudakların bir şeyi öpüyormuş gibi büzülmesine sebeb olmuş. 57 yaşında ABD başkanlığına seçilen Washington'ın yemin töreninden birkaç hafta önce, Dr. Greenwood yeni ölmüş kişilerin ağızlarından sökülen sekiz dişi altın vidalarla başkanın çenesindeki suaygırı dişleriyle birleştirmiş. Washington başkanlık yeminini dişleri takırdayarak tamamlamış.
Dr. Greenwood hatıratında başkanın tüm dişlerinin simsiyah olduğunu vurgularken, ‘‘Akşam uyumadan önce dişlerini çıkartıp porto şarabı veya koyu çay dolu bardağa koyardı. Sabahları tebeşir tozunu ıslatıp fırçalardı gene de kararmasını önleyemedi. Dişleri görünmesin diye gülmezdi. Ayrıca güldüğü takdirde düşeceğinden korkardı. Mecbur olmadıkça konuşmaz, yalnızca dinlerdi’’ diyor.
Başkentte Smithsonian Müzesi Bilim ve Tıp Bölümü'nde ilk başkanın takma dişleri üst damağa kazınmış, ‘‘Bunlar Büyük Washington'un dişleri. J. Greenwood’’ ibaresiyle sergileniyor.
George Washington'ın somurtmuş her resmiyle karşılaştığımda nedense zihnimde Mona Lisa canlanıyor. Mona Lisa, İtalyan asili Francesco del Giaconda'nın La Giaconda diye tanınan eşinin kızlık adı. Rönesans döneminin önderi Leonardo Da Vinci'nin 1506 yılında çam ağacı kesiti üzerine işlediği Mona Lisa yapıtı 77X53 santim ebadında. Sanat aleminde gelmiş-geçmiş en değerli tablosu diye anılan resimde 25 yaşındaki Mona Lisa'nın çehresinde gizemli ama hafif keder yansıtan bir gülümseme var. Paris'te Louvre Müzesi'nde karşısında uzun zaman geçirdiğim bu portre ile Washington'un resimlerini belleğimde yanyana koyuyorum. Floransalı La Giaconda sözde tebessüm ediyor ama ağzı kapalı. Acaba George Washington gibi takma diş sorunu mu vardı?
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
