Yaz okumaları

İşin ilgi çekici ve garip yanı, bilmediğimiz, tanımadığımız, tür seçiminden haberdar olmadığımız okuru “yazlık kitaplar” diye adlandırdıkları kitaplara yönlendirmektir.
Yabancı gazete kesikleri arasında bir yazıya(*) bakarken bu konuya yeniden dönme gereği duydum.
O yazıda güzel bir illüstrasyon da vardı: Plaj kıyafetiyle ayakta duran üç hanımın elinde kitap var.
Yazıda bir yılın değişik türlerdeki kitaplarından söz ediliyor, sağ sütunda da bir kitap listesi konulmuş.
Hakkında yazılanların konusuna şöyle bir baktım, jet-set’ten polisiyeye, genç hanımların başarılı olması için neler yapmaları gerektiğine kadar farklı alanlardan söz eden kitapları tanıtıyor.
Hele çok satılan bir kitaptan küçük bir bölüm var ki, sanırım en çok orası okunur: “Nasıl profesyonel bir yazar olunur?”
Proust tarzı romanlardan Norveç edebiyatına kadar kaliteli edebiyatı sevenlere de sesleniyor yazıda. Bir yılın kitaplarından yapılmış bu seçmeyi görünce bakın neler düşündüm...

***

BİR yılın kitapları yanı sıra, bir edebiyatseverin mutlaka okuması gereken kitaplar da önerilmeli.
Şimdiye kadar onları okumamış olanların bu eksikliği gidermeleri için bir fırsat olarak düşünülmeli ‘yaz tatilleri’...
Yakın zamanda bir furya halini alan kitap başlıklarını hatırlarsınız: Mutlaka görülmesi gereken 100 yer, mutlaka seyredilmesi gereken 100 film ve bu her alanda devam eder...
Yaz tavsiyelerinde seçmelerinde de en az 10 kitaplık bir liste yapılmalı. Bir yere giderken yanınıza sadece 10 kitap alabileceksiniz, neleri alırsınız gibi abes sorulardan hiç hoşlanmam, böyle bir yere gitmem deyip kestirme cevap veririm.
Gelelim seyahat kitaplarına...
Onları okumadan hiçbir yere gidemem.
Rastlantılar dolu, sürprizlere açık bir hayattan hiç hoşlanmam.
Bilgisiz bir turizme anlam veremem.
Üstelik ben genel rehberler yerine, orayı anlatan yazarların, şairlerin kitaplarını okurum.
Bana göre “yazlık” okur tipleri iki türlüdür. Siz bu sınıflamayı zenginleştirebilirsiniz elbette.
Biri kışın bilinçli bir biçimde seçimini yapar, kitap fuarlarının müdavimidir, o iyi bir okur tipidir. Yaz okuma listesini kışın okuyamadıkları üzerinden yapar...
Bir diğeri de az okuyan ama sevdiği tür belli olandır.
O da gider kendi çizgisinde birkaç kitap alır, tatile çıkar. En çok adını duyduğu kitapların peşindedir, maksat gündemi kaçırmamış olmaktır.
Recep İvedik serisinden birinin fragmanını televizyonda görmüştüm:
İvedik, kitapçıya gider ve bir kitap ister, kitapçıdaki görevli nasıl bir kitap diye sorduğunda şu cevabı verir İvedik: “Okumalık!”
Kanaatimce ikinci tip okur içinde, bu okumalık cevabına yakın bir yaklaşımla kitaba ilgi duyanlar çoğunluktadır...

***

HANGİ okur grubundan olursanız olun, sakın ola ki tatile, seyahate kitapsız çıkmayın! Can sıkıntısına dayanamazsınız.

(*) Page turners for summer, Janet Maslin, International New York Times, May 31-June 1, 2014