Yahşi Baraz’ın sergileri

Bu galerilerin içinde hiç kuşkusuz Galeri Baraz ve sahibi Yahşi Baraz önemli bir yer tutar. Bunun için açtığı sergilere bakmak yeterli olacaktır. Ortaya çıkan sayısal sonuç bile çok şey anlatır! Şimdi bunları bir arada görebileceğimiz, kapsamlı bir çalışma hazırladı Yahşi Baraz.

Yahşi Baraz’ın hazırladığı Galeri Baraz’ın tarihini belgeleyen, üç ciltten oluşan kitapların birinci cildi, Türk Sanatına Yön Veren Sergiler, ikinci ve üçüncü cildi de Yahşi Baraz’ın Büyük Sergileri adını taşıyor.

Galerinin tarihini okumak bir ölçüde Türkiye’nin resim tarihinin de belli bir zaman dilimini okumakla eşanlamlı oluyor.

Talât Sait Halman, Sunuş’ta Yahşi Baraz’ın resim sanatımızdaki yerini saptıyor: “Yahşi Baraz, aşkla, şevkle ülkemize sanat alevini taşıyan öncülerden biri... Hem de o ateşi ömür boyu süren bir tutkuyla canlı tuttu: Türkiye’de ‘modern resmin Promete’si’, doğru dürüst galerinin tek tük bulunduğu, en değerli yapıtların bile hiç pahasına elden çıkarıldığı bir dönemde, nerdeyse kırk yıl önce, gerçek bir profesyonel galeri yarattı. Sanat piyasamızın resim sanatımıza layık bir düzeye yükselmekte olmasına Yahşi Baraz’ın öncülüğü gibi, katkılarının sürekliliği de başrolü oynamıştır. Onun enerjik, bilgili, azimli çabaları olmasa, ülkemizde galericilik gecikmelere uğrayacak, bazı ressamlarımızın yıldızı yıllar sonra parlayacak, kimisi belki de hiçbir zaman büyük üne kavuşamayacaktı.” Önsöz’de Hasan Bülent Kahraman, Galeri Baraz’ın açıldığı 1975 ve sonrasındaki konumuna değiniyor:

“Bu yokluk, yoksunluk, yoksulluk ortamında bir galerinin açılması bir delilik değilse de ancak bir fantezi olarak görülebilir. Alıcının olmadığı bir dünyada sanat yapıtının piyasa değerleri üstünden hareket eden bir galerinin yaşayacağı kısıtlamalar bellidir. Dolayısıyla bu galeri ancak bir kültürel kurum olabilirdi, öncelikle.

Öyle de olmuştur. Galeri Baraz öncelikle bir kültürel kurumdur. Bunun bir çok nedeni vardır...”

Yahşi Baraz da galerinin işlevini, ilk günden itibaren kurumsal hedefini ayrıntılı bir şekilde aktarıyor. Kitaplardaki metinleri de Oğuz Erten yazmış.

* * *

II. CİLTTE Yahşi Baraz’ın büyük sergileri hakkında bilgi veriliyor. Gerek tematik, gerek retrospektif sergilerde yer alan eserlerin görsellerinin bulunduğu kitapta, kronolojik olarak sıralanmış sergiler hakkında bilgiler de veriliyor. Aynı zamanda, bu  sergiler hakkında resim eleştirmenlerinin yazılarından da alıntıları okuyabilirsiniz. Her sergi hakkında ayrıntılı yazı, Galeri Baraz’ın Türk resminin tanınması konusunda yaptığı çabaları da gösteriyor. Sergi biriminde, ölçeğinde hazırlanan yazı, bir galeri açısından resim tarihini gösterse de, akımların, kişilerin bu tarih içindeki yerlerini de belirliyor. Zira açılan sergilerin, katılan ressamların, toplu sergilerin yalnızca adlarını okumak bile, size epeyce bilgi verecektir.

Röportajlar da kitabın içeriğini zenginleştiriyor.

III. cildin başında Hayatı ve Büyük Sergileri Üzerine Yahşi Baraz ile Söyleşi’yi Özlem İnay Erten yapmış.

İhsan Yılmaz’ın kendisiyle yaptığı söyleşide sorduğu, “genç koleksiyonerlere tavsiyeleriniz” sorusuna verdiği yanıt ilgi çekici:

“Antikacı zihniyetiyle yerleşik ve popüler isimlere yönelmesinler. Sanatı bir yatırım aracı olarak değil de koleksiyoner ruhu ile risk alarak takip etsinler. Kalplerini zıplatan, beğendikleri sanatçılara yatırım yapsınlar. Gence ve yeniye yönelsinler, sadece yerel değil uluslararası piyasalardan da eser alsınlar ama fiyatları çok yüksek olan kabul görmüş isimlere değil de yeni yükselen sanatçılara baksınlar. Çok okuyup dünyayı takip etsinler... Bir koleksiyoncu sanat kitaplarını ve dergilerini iyi takip etmeli. İsterlerse güvendikleri galerici ve art dealer’ların fikrini alsınlar.” III. cilt sergi davetiyeleri, İlanlar, Kronolojik Yahşi Baraz Kaynakçası, Kaynakça, Dizin ile son buluyor.

* * *
TÜRK resim sanatının ilgi çekici şahsiyetlerinden Yahşi Baraz ve Türk resim sanatına yönelik, galerinin/galericinin gözünden önemli bir tarih çalışması kitap.
(Türk Sanatına Yön Veren Sergiler ve Yahşi Baraz’ın Büyük Sergileri –üç cilt-, Oğuz  Erten, Galeri Baraz Yayınları)