Doğan Hızlan: Sanatın coğrafyası genişliyor

Doğan HIZLAN

YİRMİ yıl önce müzik, kültür başkenti İstanbul ile resmî başkent Ankara kıskacında sıkışıp kalmıştı.

Şimdi, Türkiye coğrafyasının hemen hemen her santimetrekaresine bir nota düşüyor.

Issız yerler şenlendi,müziğin ölümsüz sesi yankılanıyor.

Ağrı Dağı'nın eteklerinde Vivaldi, Urfa'da Bach.

Cumhuriyet ideolojisinin kültür pusulasını batıya döndürenler, bunu görselerdi, sevinçten uçarlardı. Emeklerinin boşa gitmediğini anlarlardı.

Seksen sonrasında, müziği, kültürü devlete bırakmayanlar,ya da sanatın gelişmesini, her türlü masrafını, devletin sırtına yüklemeyenlerin zaferidir bu.

Sponsorluk kurumunun; sanatı güçlendirecek ve yaygınlaştıracak işlevinin anlaşılmasından sonra bu patlama olmuştur.

Seksen sonrası gelişim çizgisinin sanata, kültüre, müziğe yansımasıdır.

Hala cumhuriyetin ilk yıllarındaki gibi, devletin sanata katkısını ve müdahalesini özlüyorsanız, size yapabileceğim tek iyilik, zamanı algılayabilmeniz için Saatli Maarif Takvimi armağan edebilmektir.

Yıllar önce, çok sesli müziğin dinleyici sayısı, küçük salonları doldurabilecek kadardı.

Eskiyi övmekte birbirimizle yarışırız, nerde eski hükümetlerin sanata yakınlığı ve yatkınlığı diye yakınır dururuz.

Türkiye'deki sanat,kültür alanındaki gelişmeyi görmemek için kötümserliğin zirvelerinde yaşamanız, karalamayı adet edinmiş olmanız lazım.

Karamsarlığı bir dünya görüşü olarak benimseyenler; bu iyimser tabloya katılmazlar .

Her şeyi devletten bekleyenler de, kültüre; devlet ve hükümet artık yardım etmiyor deyip , başkasının sırtına sorumluluğu yüklemenin keyfini çıkarırlar.

*

İSTANBUL'da şimdi iki festivale birden dinleyici ve seyirciler koşuyor:

Uluslararası İstanbul Müzik Festivali ve Boğaziçi Festivali.

Antalya'da Aspendos'ta operalar sergileniyor, konserler veriliyor.

Efes Antik Kent'te çok sesli müziğin seçkin eserleri seslendiriliyor.

İzmir Festivali de artık bu şehrin önemli bir etkinliği sıfatını kazandı.

Borusan Filarmoni Orkestrası Anadolu'nun değişik kentlerini kapsayan turnesinden yeni döndü.

Kapadokya 2000'de değişik türdeki müzikleri, yerli, yabancı bir çok kişi dinledi.

Yalnız müzik değil,bir çok kentte yeni kitabevleri açılıyor, kitap fuarları düzenleniyor.

Kitap satılmıyor demeyin artık, okur da var.

Hiç kuşkusuz ben bu listeyi sadece çok sesli müzik için yapmıyorum. Değişik türlerin de Anadolu'ya yayıldığını görmekten mutluluk duyuyorum.

Ne yazık ki bu yıl, Bilkent Senfoni Orkestrası, Anadolu turnesini gerçekleştirmedi ya da gerçekleştiremedi. Sebebi ne olursa olsun böyle bir eğitim kurumun bunu sürdürmesi gerekirdi.

*

SANATIN, kültürün, edebiyatın, bilimin bugün geldiği yere bakın, Türkiye coğrafyasında kapladığı alanı inceleyin.

Büyük kentlerden Anadolu'ya açıldığı için, iyimserliğiniz artacaktır.