Ölüm yıldönümde Kemal Bilbaşar’ı okumalıyız

BUGÜN Türk edebiyatının toplumcu, gerçekçi ustalarından öykücü, romancı Kemal Bilbaşar’ın (1910-1983) ölümünün 25. yıldönümü.

Bütün kitaplarını okuduğum, kendisini tanıdığım bir edebiyatçı.

Yıldönümünde onun yazdıklarını, konuşmalarını yeniden gözden geçirdim, özellikle genç kuşağın Türk edebiyatını iyice anlayabilmesi, algılayabilmesi için mutlaka okumaları gerektiği yargısına vardım.

Bazı yazarlar vardır ki, tanıklıklarıyla, yazdıklarıyla yalnız edebiyat tarihinin değil, siyasal, toplumsal tarihin de en önemli başvuru kaynağı niteliğini taşır.

İşte Kemal Bilbaşar, bu adların başında gelir.

Türkiye coğrafyasının bütün bölgelerini ve birimlerini yazdı, insan kanavasını gerçekçiliğin tek düze renkleriyle yansıtmadı, içindeki ironiyi de ustaca yapıtlarına yerleştirdi.

Kasabayı anlatan eserleri, bugün yakındığımız siyasal açmazların, tek partili dönemden çok partili yaşama geçişin, benzersiz, bize ışık tutan saptamaları, onun bugün de neden okunması gerektiği konusunda en tartışılmaz gerekçeleri sunar.

* * *

KEMAL BİLBAŞAR kim/kimler için yazardı? Yanıtını kendi kaleminden okuyalım:

"Fikirde toplumcu, sanatta gerçekçi görüşe bağlı idim. Memleketimiz insanlarının dertlerini, toplum gerçeklerini ancak bu edebiyat tekniğiyle gün ışığına çıkarmak, onlara çözüm yolunu göstermekle mümkün olacağına inanıyordum."

Gerçekçi, toplumcu anlayışı benimseyen bir yazarın yaşamı ile yazdıkları arasında güçlü bir bağ vardır. Bilbaşar’ın da yaşamını okuduğunuzda bu edebi gerçeği fark edersiniz.

Bazı anımsatmalarda bulunmak, bazı yazarları, yapıtları salık vermek, sadece yazarların değil, bütün iyi edebiyat okurlarının görevidir.

Denizin Çağırışı romanını okumadıysanız, Türkiye’de bir ilkin başlangıç eserini bilmiyorsunuz, Türk edebiyatını tanımıyorsunuz demektir.

Yeşil Gölge’yi bilmiyorsanız, Atatürk devrimlerinin ne hale geldiği/getirildiği konusunda bir fikir söyleyecek donanımdan, bilgiden yoksun olduğunuzu itiraf etmelisiniz.

Cemo ile Memo’dan haberdar değilseniz, Güneydoğu ve Güneydoğu insanı üzerine nasıl konuşabilirsiniz?

Edebiyat tarihindeki önemli adları okumadan, onların Türkiye’ye bakışını bilmeden, yaşadığımız ülkenin bugününü anlamak mümkün değildir. Çünkü Bilbaşar gibi yazarlar, bu onurlu işlevi üstlenmişlerdir.

Okullar için mecburi kılınan 100 Temel Eser arasında onun da eseri vardır. Yıldönümü içinde kitaplaşmamış öyküleri de kitap halinde yayımlanacak.

Kölelik Dönemeci de senaryolaştırıldı, sinemaya aktarılacak.

* * *

YAZARLARIN ölüm ve doğum yıldönümleri bize eksik okumalarımızı anımsatır.

Kemal Bilbaşar’ı hiç kuşkum yok, yeni kuşak beğenerek okuyacaktır.

Kemal Bilbaşar’ın eserleri Can Yayınları’ndan çıktı.

Yazarın biyografisini, düşüncelerini, görüşlerini, eserleri üzerinde yazılanlardan seçmeleri okumak isteyenler aşağıdaki siteyi tıklayabilirler:

www.kemalbilbasar.com
Yazarın Tüm Yazıları