Mustafa Pilevneli ve İstanbul

Her sanatçının, edebiyatçının bir ülkesi vardır. Pilevneli’nin de bize tanıttığı, unutulmaz fırça darbeleriyle ölümsüzleştirdiği ‘Fenerbahçe’ var.

Sergi salonuna girince, karşınızdaki büyük ebatta resim, onun bir tür tanıtım belgesi.

Sergiyi sergi kataloğunun yazarlarından sanat tarihçisi Ömer Faruk Şerifoğlu ile birlikte dolaştım.

Şöyle tanıttı sergiyi:

“Her malzemeyi büyük ustalıkla kullanan Pilevneli’nin eserlerine topluca baktığımızda, çocukluk yıllarından aşinası olduğu Bizans ikonlarının modern yorumlarından Bauhaus çizgisinde modern soyutlama, minimal kompozisyonlar ve üç boyutlu uygulamalara ancak nitelik ve nicelikte, kapsamlı bir birikim oluşturduğunu görürüz.

Fenerbahçe’nin sakız ağaçları, farklı mevsim ve saatlerde Tarihi Yarımada’nın karşı kıyıdan büyüleyici görüntüsü ve Çengelköy’de bir cami avlusundaki iri gövdeli çınarlar gibi İstanbul’un değişik semtlerinden görünümlerle kentin günden güne kaybolan güzelliklerini ölümsüzleştiriyor.

Pilevneli’nin son dönem resimlerinde, mavi rengin ağırlığı, yaşamla ve kendisiyle bir hesaplaşması görülüyor.

Çoğu zaman şiir yazıyor, boyuyor. Kimi zaman da izleyicisini yakalayıveriyor ansızın, mavinin derinliklerine götürüyor, iç hesaplaşmalarına ortak ediyor, renklerin, güzelliklerin, arınmışlığın dünyasına taşıyor izleyicisini.”

Pilevneli’nin ustası saydığı Bedri Rahmi Eyüboğlu, “Hepimiz bir şeyler yapıyoruz ama Mustafa pentatlon yapıyor” dermiş.

Bir serginin ziyaretçiyi çeken bir özelliği nedir, bilir misiniz?

Bir resme dalıp gidiyorsunuz, onun yorumunu sindirmeye çalışırken, bir başka resimde yeni bir dünyaya adım atıyorsunuz.

Bu elbette sanatçının çeşitliliğini, her objeye yaklaşımdaki değişimi gösteriyor.

Pilevneli ile görüşürken mimarlarla birlikte çalışmalarından söz etti. Türler arası işbirliği beni çok ilgilendirir.

Esinlenme nasıl bir duygudur, ansızın gelir, eseri yaratır ve çekip gider.

Bir suluboya resim aklına düşüyor, atölyeye gidiyor ve yirmi dokuz dakikada çalışmasını bitiriyor.

Bir semti bir ressamdan tanımak, yalnız o semti değil, başka semtleri tanımak için de bize bir tür yöntem öğretiyor.

İstanbul’da faaliyet gösteren kurumların Pilevneli gibi iyi ressamların çalışmalarını binalarında bulundurmalarını düşünürüm her zaman.

Neyse ki yeni AKM’de bir eseri var.

*

SERGİYİ gezdikten sonra bir katalog da edinmenizi tavsiye ediyorum. İstanbul’da yaşıyorsanız, sanat dünyasında değişik akımlarda aynı başarıyı, ustalığı gösteren birinin eserlerine sık sık başvurabilirsiniz.

O kitaplardan birkaç seçmeyi yazıma aldım:

- Haldun Taner ne diyor?

“Her yaşantısını bize iletiyor. Mustafa Pilevneli işte böyle sanatçılardandır.”

- Ömer Faruk Şerifoğlu: “Mustafa Pilevneli’nin Mavi Düşleri.”

Yazıdan Ferit Edgü cümlesi:

“Çevresine bakmasını ve baktığını görmesini bilen, gördüğünü kendi resim dilinde yaratmasını bilen, hemen hemen nesli tükenmiş ressamlar soyundan biridir.”

- ‘Bedri Rahmi’den Mıstık Reis’e’ Şiiri.

- Bir Ömür Fenerbahçe.

- Selim İleri: “Pilevneli’nin Yarattığı Fenerbahçe.”

- Derin Türkömer: “Dostum Mustafa Pilevneli.”

*

SERGİYİ 6 Aralık akşamına kadar gezebilirsiniz.