Kültür endüstrisi denince...

Bazılarımız bu kavramı hükümete bağlı bir politika olduğu anlayışıyla reddeder, bazılarımız da hükümetin sanata yardımı olarak iyimser bir yorumda bulunur.
Ş. Abdurrahman Çelik’in Kültür Endüstrisi-Üç Yanlış Bir Doğru* kitabını okursanız, bu sözün kimin tarafından ilk kez ortaya atıldığını, daha sonraları bunun nasıl uluslararası alanda bir başkalaşım süreci geçirdiğini öğrenirsiniz.

Kültür Politikası’ndan neyin anlaşılması gerektiği bilinirse, değerlendirmelerimizi daha doğru yapabiliriz:
“Oysa, kültür politikalarından amaç hiç de devletin kültüre ve sanata yön vermesi değildi. Venedik’te işte bu durum açıklık kazandı (24 Ağustos-2 Eylül 1970’te 88 devletin katıldığı Venedik Konferansı’nda). Yani, kültürel olaylara hiç yön vermeye kalkmadan, yaratıcı nitelikte olan sanatçının ve yazarın çalışmalarına karışmadan kamusal güçler kültürü desteklemeli, onların örgütlenmelerine ve gelişmelerine yardımcı olmalıdır. Devletin nasıl eğitim, sağlık ve ulaşım gibi alanlarda kamusal hizmet verme görevi varsa kültür alanında da aynı tür görev ve sorumluluğu vardır, dendi.”

* * *

KİTAPTAKİ bölüm başlıklarını sıralayacağım. Yararlanma, ilgilenme alanının genişliğini göstermesi açısından listeyi yazıma aldım:
Telif Hakları (Fikri Mülkiyet Hukukunun Genel İlkeleri ve Kavramlar) / Kültür Politikaları / Kültür Endüstrisi Kavramı / Devletin Kültür Üretimi / Müzik Sektörü / Sinema Sektörü (Film Endüstrisi) / Kültür Yatırımları ve Sponsorluk / AB Kültür Ekonomisi / ABD ve Diğer Ülkeler Kültür Ekonomisi / Fikir Hırsızlığı ‘Korsan’ Ekonomisi / Kaynakça.

Bazı başlıkları daha yakın ilgiyle okudum. Bu da Kültür Yatırımları ve Sponsorluk.

Bugün büyük konserlerden büyük sergilere, ulusal ve uluslararası sanat etkinliklerine kadar, sponsorların adını okuyoruz, afişlerde, kataloglarda adlarını okuyoruz. Onlar sayesinde birçok etkinlik gerçekleşiyor.

Etkin Sponsorluk bu kurumun niteliğini tanımlıyor. Sponsorluk yapanın da bundan yararlananın da durumunu belirliyor:
“Bilgi ve iletişim çağında yaşadığımız günümüzde; ön plana çıkmak, farkındalık yaratmak, hedef kitleyle duygusal bir bağ kurmak ve az bütçelerle geniş kitlelere ulaşmak önemlidir.

Artık tüketiciler yalnızca bir ürün ya da hizmeti satın almıyorlar, aynı zamanda o ürünün sunduğu hayat tarzını, hikâyeleri, deneyimleri, duyguları satın alıyorlar. Bunu sağlayan etkin araç; sponsorluktur. Sponsorluk etkin bir pazarlama tekniğidir, bağış ya da yardım değildir.

Sponsorluğun amacı kurumu ya da ürünü tanıtarak imajı oluşturmak, güçlendirmek, endirekt olarak satın alma tercihlerini etkilemektir. Dolayısıyla sponsorluk ticari sonuçların yanı sıra; desteklenen faaliyetin anlam içeriğinin de pazarlama unsuru olarak işlenmesini hedefleyen kalıcı bir iletişim aracıdır.”

Korsanın, özellikle kitap, müzik ve film dünyasındaki durumu her zaman gündemde bir sorun.

Korsanla nasıl mücadele edilecek, Türkiye’deki durum nasıl? Uygulamaları, yasal yaptırımlar, “Fikir Hırsızlığı ‘Korsan’ Ekonomisi” bölümünde ayrıntısıyla sözü ediliyor.

* * *

KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ’nin alanının ne kadar geniş olduğunu, uygulamada neler yapılması gerektiğini inceleyen, araştıran bir çalışma. Kültür dünyasındaki herkes için ve bununla ilgilenenler için iyi bir el kitabı.

Kültür Endüstrisi-Üç Yanlış Bir Doğru, Ş. Abdurrahman Çelik, Literatür Yayıncılık.