Kitapsız gezi olmaz

Tatil günlerinde İstanbul’u daha yakından tanıyarak gezmenin, dolaşmanın zevkini çıkarabilmeniz için.
Biri Saffet Emre Tonguç-Pat Yale’in Boğaz Hakkında Her Şey’i (1) diğeri Kadir Can’ın fotoğraflarıyla İstanbul’un İncileri Adalar (2).
Yazın zaman zaman gezi rehberi niteliğindeki kitapları yazacağım. Sanırım oraya gideceklerin ya da gitmiş olanların ilgisini çekecektir.
Turistin kitaplısını severim.
Elinde rehber olmadan dolaşanların o ülkeyi, o şehri, o semti tanıyacağına inanmam. Bazı kimseler vardır ki, rehber okumadan bu bilgiyi edineceklerini sanırlar, başıboş dolaşmanın adını keşif koyarlar. Her zaman yazarım, insanların en az tanıdığı yer, yaşadığı kenttir. Geçtiği yolları, gördüğü binaları, camileri, sarayları bildiğini zanneder. Oysa asıl yanlış burada başlar. Örneğin İstanbul’da yaşayanların çoğu, bir rehber edinme zahmetine girişmezler.
Boğaz’ı gördünüz, Avrupa ve Asya yakasında dolaştınız. Bilmem İstanbul’da yaşayıp da Boğaz’ı görmeyen var mı? Bugünkü büyüklüğünü düşündüğümüz zaman muhakkak birileri vardır...
Tonguç-Yale’in kitabının kapağındaki yazı, görselliğe düşkün okurlar için kitaba ilgiyi arttıracak bir not: “Boğaz yalılarının görülmemiş fotoğrafları eşliğinde”.
Kitabın başında Boğaz’ın ulaşımından kuşlarına, ağaçlarına, özelliklerine kadar genel bilgi veriliyor. Merak ettiğiniz, Boğaz’da kaç yalı var sorusunun yanıtını aktarayım:
Boğaziçi’nde 366 tane birinci, ikinci ve üçüncü derece tarihi eser niteliği taşıyan yalı bulunuyor. Tarihi niteliği olmayanlar da eklendiğinde Boğaz’ın iki yakasında toplam 600 yalı var.
Elinizde rehber sokakları tanıyarak, onların üstündeki yerleri görerek, elbette büyük resmi de gözden kaçırmayarak bir İstanbul gezisi yapabilirsiniz.
Boğaz kitabında, otellerinden restoranlara, ibadethanelerinden saraylarına, müzelerden yalılarına kadar, yeni bilgiler, çalışmalar bu rehberde yer alıyor.

* * *

KADİR CAN’ın Adalar fotoğrafları, görmediğimiz ya da gözümüzden kaçan ender güzellikleri sergiliyor. Aslında buna şaşırmamak gerek. Birincisi Adalar’ın zenginliğinden kaynaklanıyor, ikincisi ki asıl önemlisi de bu: Kadir Can’ın objektifi her zaman gözden kaçanları gözümüze getirmiştir. Eminönü’ndeki satıcılarda da, 1 Mayıs meydanlarında da en sıra dışı kareler onun objektifinden yansıyanlardır...
Adalar Vakfı Başkanı Halim Bulutoğlu ile Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu’nun kitabı sunuş yazısının adı şöyle: Fotoğraf için en güzel platform: Adalar.
Sunuş yazısından bir bölüm aldım: “Boğaz dünyanın en güzel doğal oluşumlarından birisidir. Kıyılarını sayıları azalmış olsa da inci gibi tarihi yalılar, kasırlar ve saraylar süslüyor. Emirgan, Fethipaşa ve Yıldız gibi yüzlerce çeşit bitkiyi barındıran koruları da var. İki köprüyü de katarsak müthiş bir görsellik yarattığı tartışılmaz.
Köprüleri saymazsak (iyi ki de yok), Adalar da bunların tamamına sahip. Ama artıları da var. Göç yolları üzerinde bulunması nedeniyle kuş çeşitliliği, insanlarla dost hayvanları, ulaşımda kullanıldığı için atları ve faytonları ama en önemlisi yürüyebilme, bisiklet binmeye imkân veren yollarıyla, orman içi patikalarıyla Adalar fotoğraf çekmeye de çok uygun”.
Prens Adaları hakkında bilgiyi de albümden öğrenebilirsiniz.
Bu bilgiden sonra fotoğraflar, Adalar’ın tarihini size görsel dolarak sunacaktır.
Adalar’ın edebiyattaki yerini söylemeye gerek yok. Birçok şair oraları yazmış, oraların bestesini yapmıştır.
Fotoğraflar size bu çağrışımları yaratacak atmosferi de sunuyor.

* * *

REHBERLERİ okuyarak gezin.

1) Saffet Emre Tonguç-Pat Yale, Boğaz Hakkında Her Şey, Boyut Yayıncılık
2) Kadir Can, İstanbul’un İncileri Adalar, Adalar Turizm Geliştirme Merkezi