Kitaba özgürlük ama insan haklarına saygı

RADİKAL'in manşeti, art arda gelen kitap imha harekátı üzerineydi:

‘‘Beni yak, kendini yak, AB'yi yak.’’

Yazar, şair arkadaşlarım da yasanın kaldırılması konusunda düşüncelerini söylemişler, bu yasaklamaları protesto etmişler. Edebiyatçılara yakışan tavır budur.

Aklı başında her demokrat ve özgürlükten yana kişi bu görüşleri destekler. Ancak maddelerin kaldırılması ile iş bitmiyor, yeni düzenleme getirmek gerekiyor. Sanırım, hukuk kavramını bilenlerin hepsi bu konuya değineceklerdir. Sınırsız özgürlüğün bulunduğu bir hukuk düzenini bilmiyorum.

Hiçbir gerekçe, bir kitabın yok edilmesini haklı gösteremez. Hele müstehcenlik gibi kaygan bir kavram, bir kitabın akıbetini belirleyemez.

Oscar Wilde'ın ölçütünü dünya edebiyat tarihi kadar, hukuk ve ahlák tarihinin de benimsediği inancındayım.

Müstehcen ya da müstehcen olmayan kitap diye bir ayrım yoktur, iyi ve kötü kitaplar diye bir ayrım vardır.

Ben müstehcenliği bir tehlike, bir ülkeyi ahláki çöküntüye sürükleyecek tehlikeler arasında görmedim hiçbir zaman. Yasal güvence altına alınmasını benimsediğim tek gerekçe insan haklarına, bireysel şahıs haklarına tecavüz eden eserlere yaptırım uygulanmasıdır.

Gerek muzır kurulu, gerek 426. ve 427. maddeler, insanın yaratma, okuma özgürlüğünü kısıtlayan, kabul edilemez maddelerdir.

* * *

BAZI
kavramlar çağa, döneme, yüzyıla, dünya görüşüne göre değişik yorumlanırlar.

‘‘Halkın ar ve haya duygularının incitilmesi veya cinsi arzuların tahrik ve istismar eder nitelikte ahláka aykırı yayın yapılması.’’

Birçok kavramda anlaşan insanlar bir araya gelse, ortak bir kanıya varamazlar.

Ar ve haya duygularının incitme oranı hepimize göre farklıdır. Benim adıma, ahlák anlayışımı rencide oranının bir kurulun ya da yasanın belirlemesi söz konusu olmamalı. Ancak bu tür bir yasal müdahale başka ülkelerde de olmuş, zaman içinde yumuşatılmıştır.

Şimdiki kadın ve erkek giyimi, yüz yıl öncesinin ölçütleriyle bakıldığında, mahkûm edilebilir. Hukuk toplumsal ve ahláksal gelişimin, değişimin gerisinde kalmamalıdır.

Cinsi arzuları tahrike gelince...

Herkese göre değişir. Psikoloji ve psikiyatriden, sanat tarihinden, edebiyat tarihinden biraz haberdar olanlar, bu konudaki çeşitlilik konusunu bilirler, bu yüzden de bu yasaya gülerler.

* * *

HANGİ
nitelikte olursa olsun kitabın yasaklanmasına, hele imhasına karşıyım.

Bugün bunları tartışmak, bana yaşadığım zaman dilimini şaşırtıyor.
Yazarın Tüm Yazıları