İyi bir besteci dinlemek emek ister

Bu CD’ler Mekâsadü’l-Elhân’ın yazılışının 600. yıldönümü münasebetiyle çıktı.
Türk musikisinin büyük bestecilerini dinlemenin bu ülkede yaşayanlar için bir estetik zorunluluk olarak yorumluyorum.
Türk musikisini seviyorsanız, sanırım Abdülkâdir Merâgî’nin bestelerinin icra edildiği CD’leri dinlemekten büyük bir müzik zevki alacaksınız. Güftelerin dili Farsça olduğu için sözlerin birçoğunu anlayamayabilirsiniz, ama müziğini dinlemelisiniz. Sözlerini anlamadan müzikten zevk alınabilir mi?
Bu konuda ünlü çok yönlü sanatçı Jean Cocteau bir deneme yapmış, adını yanlış anımsamıyorsam Kral Oidipus adlı bir libretto yazmıştı. Dili ise Latinceydi.
Neyi ispat etmek için böyle bir metin yazmıştı? Ona göre, müzik öne çıktığından metni anlamak birinci şart değildi. Bu görüşle, besteciyi dinleyebilirsiniz. İnanıyorum ki, her eserden ayrı bir lezzet alacaksınız.
Kimdir Hoca Abdülkâdir-i Merâgî?
“Türk musiki tarihine yön vermiş, ortaya koyduğu muhteşem eserleriyle kendinden sonra gelenlere örnek teşkil etmiş olan Türk musikisi nazariyatçısı, bestekâr ve icracı Abdülkâdir-i Merâgi 14’üncü yüzyılın ortalarında, günümüzde İran sınırları içinde kalan Güney Azerbaycan’ın Merâga şehrinde doğdu. Timur Devleti-Osmanlı Devleti arasındaki çekişmelerin yaşandığı yıllarda, en hareketli bölgelerde bulunsa da hükümdarların huzurunda musiki nazariyelerini ispatlayarak birçok başarı kazandı. 1435 yılında Herat’ta çıkan, aralarında birçok bilim adamı ve sanatkârın da bulunduğu, günde ortalama on bin kişinin hayatını kaybettiği büyük bir veba salgınında hayatını kaybetti.”
Ayrıntılı hayat hikâyesini okuduğunuzda birçok siyasi mücadelenin içinde kaldığını, çeşitli yöneticilerin iltifatına mazhar olduğunu öğreneceksiniz.
Abdülkâdir-i Merâgî Besteleri (1) başlığı altında çıkan CD’nin genel sanat yönetmeni Prof. Dr. Gülçin Yahya Kaçar.
CD’nin kitapçığında bestecinin yaşamı, besteleri hakkında bilgi ve metinleri yer alıyor. On iki bestesinin seslendirildiği CD’nin başında yönetmenin Sunuş yazısı var. İcracıların adlarını da öğrenebilirsiniz kitapçıktan. Diğer CD, Hâce Abdülkâdir Merâgî (2) CD’sinin Sanat Yönetmeni: M. İhsan Özer. Seslendirenler Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu.
Bu CD’de on beste seslendirilmiş. İcracıların da adları yazılmış.
G G G
MÜZİKTEKİ yerini, bu CD’lerin kitapçıklarından okursanız, bilerek dinlemek şansını yakalayacaksınız...
Yaratıcılığın bir bestecinin yaşamındaki aşamalarını da okuyup ona bir kere daha hayran kalacaksınız. Benim biyografisinde dikkatimi çeken yan, siyasal mücadelelerde, değişen yönetimlerde bir büyük besteciye gösterilen ilgi oldu. Karşı taraftan bile olsa sanatı sayesinde hep bağışlanmış, el üstünde tutulmuştur. Bugünün siyaset adamlarının da böyle davranmasını yürekten diliyorum.

************************

1) Abdülkâdir-i Merâgî Besteleri, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı.
2) Hâce Abdülkâdir Merâgî, Kültür ve Turizm Bakanlığı.