İlk kitapların heyecanı

HECEÖYKÜ’nün* Öyküde İlk Kitaplar dosyasını görünce ‘ilk’e dair anılarım tazelendi.

İlk yazım 1954 yılında o dönemlerin çok okunan dergilerinden Forum’da yayımlanmıştı, konu Fazıl Hüsnü Dağlarca idi.

1950 Kuşağı’nın da öykücülerinin ilk kitapları 1959 yılında yayımlanmıştı.

Kimlerdi?

Onat Kutlar, Erdal Öz, Orhan Duru, Demir Özlü, Ferit Edgü, Adnan Özyalçıner.

İlk kitaplarının yayımından 50 yıl sonra, Ferit Edgü’nün önerisiyle aralarında tek deneme, eleştiri yazan ben olduğum için ortak bir önsöz istediler. Yazımın başlığı “Solistlerden Oluşan Bir Koro” idi, hepsinin başında yer aldı.

Kuşağımda ilk ödül kazanan da İshak kitabıyla Onat Kutlar’dı.

HECEÖYKÜ’nün yeni sayısında Rasim Özdenören, Eleştiri Meselesi yazısında önemli bir farka değiniyor:

“Kitap tanıtma ile eleştiri birbirinden iki farklı yazı alanı...

Bu basit fark kimi zaman edebiyat uzmanlarınca bile ayrımsanmıyor veya dikkate alınmıyor.

Kitap tanıtma yazısı belli bir şablon kullanılarak gerçekleştirilir. Burada okur kitabı tanımaya yönlendirilir. Örneğin kitabın meta olarak nesnel varlığından, onun kapağından, kâğıt kalitesinden, kapak kompozisyonundan, kitabın türünden, hangi yayınevinin ürünü olduğundan, basım tarihinden vb bilgiler verilmek suretiyle kitap tanıtılır.

Kitap tanıtımından maksat bir bakıma böyle bir kitabın çıktığını okura duyurmak ve okuru o kitabı okumaya yönlendirmekten ibarettir.

Eleştiri ise kitabın nesnel görünümüyle ilgilenmez. Onun ilgisi kitabın içeriğine yöneliktir.”

Esasta Özdenören’in sınıflamasına, ikisi arasında saptadığı farka temelde katılıyorum. Ancak zaman zaman ikisinin de bir arada yapılabileceğini düşünüyorum.

Çünkü tek başına bu uygulama, okur için eksik bilgi olabilir.

İkinci yazı Cahit Zarifoğlu’nun İki Yürek Bir Yürek adlı öyküsü.

*

DOSYA: ÖYKÜDE İLK KİTAPLAR.

Sunuş yazısından birkaç satır:

“Son dönemde öykünün diğer edebiyat türleri içerisinde görünür derecede yükselişe geçtiği, ön aldığı ve ilgi odağı olduğu sanırım bütün edebi ortamlarda konuşulmakta, üzerinde çeşitli değerlendirmeler yapılmaktadır.

Öyküye olan bu yakın ilgi ve rağbet umulur ki güçlü çıkışların, genç atılımların kapılarını aralayacak, yeni ve özgün seslerin de habercisi olacaktır.”

- Ali Karaçalı

- Elif Genç

- Hâle Sert

- Nagihan Şahin

- Safiye Gölbaşı

- Gülhan Tuba Çelik

- Sema Bayar/Gülhan Tuba Çelik ile Evsizler Şarkı Söyler üzerine söyleşi:

Çelik, öykünün nasıl başladığını şöyle açıklıyor:

“Sokaklarda dolaşmayı, insanlara bakmayı, onları anlamayı çalışmayı, duygu dünyalarını gözlemlemeyi, olaylara verdikleri tepkileri ölçmeyi, davranışlarını incelemeyi seviyorum.

Bunları içime alıp içimdekilerle birleştirince başlıyor hikâye.”

Öykü Üzerine Yazılar öyküleri bir yazarın ekseninde, daha donanımlı okumanızı, bugünün gözüyle değerlendirmenizi sağlayacaktır.

Bilgin Güngör’ün yazı başlığı:

“Sanal İletişim Tekniği Etrafında Cemal Şakar’ın Hikâyeleri”.

Bilgisayar ve İletişim Teknolojilerinden Edebiyata:

Sanal İletişim Tekniği Üzerine Birkaç Not.

Ara başlık:

Yalnızlığın, Mutsuzluğun, Yozlaşmışlığın ve -İstisna Olarak- Dostluğun Etrafındaki ‘Sanal’.

Alpay Doğan Yıldız’ın yazısı:

Gündelik Hayatta Öykücü Dikkati:

Fatma Barbarosoğlu’nun Mutluluk Onay Belgesi.

Emin Gürdamar da bir yazardaki iki kavramı irdeliyor:

Yıldız Ramazanoğlu Öykülerinde Değerler Üzerinden Tercih ve Varoluş.

Diğer Öykücüler.

- Soner Oğuz

- Ali Necip Erdoğan

- Mesut Doğan

- Zeynep Sati Yalçın

- Mahfuz Zariç

- Sercan Ceylan

- Ayşe Ünüvar

- H. Neşe Koçak

- Erkam Evlice

- Cahid Efgan Agül

- Ahmet Topbaş

*

İLK kitaplar, geleceğin edebi tohumlarını taşır.

....................................

(*) HECEÖYKÜ dergisi, Sayı: 88, Ağustos-Eylül 2018