Hepimizin ortak mirası

Memory of the World* (Dünya Belleği). Dünya kültür miraslarının listesi, İsa’dan Önce 1700 yılından bugüne kadar olan zaman dilimini kapsıyor. Dünya Belleği programı 1992 yılında uygulanmaya başladı. Korumanın birbirinden önemli gerekçeleri bulunduğunu hepimiz biliyoruz. Bilhassa tarihte adını bildiğimiz nice yok edilmiş kütüphaneden bugüne gelememiş eserlerin varlığı, ilk akla gelen sebep olabilir... Sadece eski çağlarda mı? Bugün de nice kütüphane benzeri saldırılara maruz kaldı...
Bunların başında 25 Ağustos 1992’de Bosna Ulusal Kütüphanesi ile Üniversite Kütüphanesi’nde 1.5 milyon kitap tahrip edilmesi geliyor. Irak’ta yaşananlar 21’inci yüzyılın ilk yürek ağrısı...
Liste Arnavutluk’la (Albania) ile başlıyor Viyetnam (Vietnam) ile son buluyor.
Her maddenin başında, belgenin, yapıtın, kitabın niteliği tanıtılıyor. Bilginin yanında fotoğrafları görebiliyorsunuz.
Böyle bir kitap, bir turist rehberi özelliği de taşıyor.
Her tatili bir kültür gezisine dönüştürmek mümkün.

DÜNYA BELLEĞİ PROGRAMI NEDİR?

ESİN SULTAN OĞUZ’un** UNESCO Dünya Belleği Programı ve Türkiye’nin Belgesel Mirasları başlıklı makalesinde bu soruya verdiği yanıt şöyle:
“Dünya Belleği Programı uluslararası nitelikli bir programdır ve uluslararası, ulusal ve bölgesel önemi olan belgesel mirasları koruma programı kapsamına dahil etmektedir. Program, herhangi bir ayrım gözetmeksizin belgesel mirasın korunmasını ve bu miraslara erişim sağlanmasını hedeflemektedir. Dünya Belleği Programı’nın temel amacı belgesel mirasın korunmasına yönelik ihtiyaçların ve gerekli mali kaynağın sağlanması amacıyla hükümetlerde, sivil toplum örgütlerinde ve iş çevrelerinde duyarlılığın arttırılması ve yeterli kamuoyunun oluşturulmasıdır.”

DÜNYA BELLEĞİ PROGRAMI KAPSAMINDA TÜRKİYE’NİN BELGESEL MİRASLARI

TÜRKİYE’nin başvurusu üzerine Dünya Belleği’ne dahil edilen Belgesel Miraslar şunlar:
Hitit Tabletleri Arşivi: Hitit Medeniyeti’ne ait tek kayıtlı belge niteliği taşıyan Boğazköy’deki kil tablet arşividir. Kandilli Gözlem ve Deprem Araştırma Enstitüsü Elyazmaları Koleksiyonu: Matematik, astronomi, astroloji başta olmak üzere çeşitli çalışmaları içeren elyazmalarının bulunduğu koleksiyonun, dünyada bu konularda mevcut tek yazma eser koleksiyonu olduğu bilinmektedir. 581 ciltte toplanmış 1339 çalışmayı kapsamaktadır. Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi İbn-i Sina Koleksiyonu: İstanbul’daki Süleymaniye Kütüphanesi, İbn-i Sina’nın günümüze kadar gelebilmiş çalışmalarının elyazması kopyalarına ev sahipliği yapmaktadır. Kimilerinin tarihleri 11. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Koleksiyonda 600’e yakın elyazması bulunmaktadır.

* * *

BÜTÜN dünyanın kültür mirasını öğrenmemiz, görmemiz için iyi bir başvuru kitabı.

---

(*) Memory of the World-The Treasures that Record Our History From 1700BC to the Present Day, UNESCO Publishing.
(**) Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Arş. Gör.