Hece’nin Orhan Kemal Özel Sayısı

Hazırlanan özel sayıların önemini, işlevini bir kez daha yinelemeye gerek bile yok aslında.
HECE’nin(*) bu ay çıkardığı özel sayı Orhan Kemal’e adanmış:
“Bereketli Toprakların Yazarı-Orhan Kemal”.
Büyük ustanın doğumunun 100. yılı nedeniyle hazırlandı bu özel sayı.
Orhan Kemal üzerine yazacakların, inceleme yapacakların bu özel sayıdan yararlanacaklarını, kitaplıklarında Orhan Kemal’in yapıtları yanına koyacaklarından kuşkum yok.
Özel sayıda tam 59 farklı yazarın emeği var
Bu 60 isim;
Hayatı, Kişiliği, Düşüncesi
Romancılığı ve Öyküleri
Yazı ve Eserlerinin Açısı
Mektuplar ve Tanıklar
Soruşturma ve Kaynakça bölümlerinde yazarı kuşatıcı biçimde, hayatından eserine, yaptıklarından yazdıklarına irdeliyorlar.
Bu özel sayıların, benim için en çekici bölümleri arasında albüm ile bibliyografya kısmı başta gelir... Zamana yayılacak yeni inceleme yazılarını okumadan önce, albümlerde bilmediğim fotoğraflara bibliyografyada daha önce okumadığım yazı ve eserlere ulaşırım çünkü.
Romanları, hikâyeleri ile Türk edebiyatının zirvelerindendir ama yazdığı ile yaşadığı arasındaki paralellik, bir yazarın dik duruşuna da örnek gösterilecek adlardan biridir Orhan Kemal.
Yazarları, yazdıkları ve yaşamları açısından sınıflamak mümkündür.
Kişiliği ile yazdıkları ayrı olanlar da vardır. Ama ikisi birbiriyle örtüşen bir yazardı Orhan Kemal, yazdıkları dışında konuşmalarıyla da edebiyatın işlevini öğretti.

* * *

BAZI yazılardan seçmeler ileteceğim.
HECE’nin başındaki yazı, tanıtıcı özelliklerin yanı sıra, okurlara genel bir Orhan Kemal portresi de sunmaktadır. Özellikle “‘Ben insana inanıyorum’ diyen yazar, insanların temelde iyi oldukları noktasından hereket eder. Her ne kadar Anadolu insanının inanç, ahlak ve değerler sistemi bağlamında hayat algısını ve hayat dinamiklerini, siyasal yaklaşımları nedeni ve genellemeler yoluyla gereği gibi anlayamadığını ve değerlendiremediğini yazdıklarında ve siyasal tavrında görsek de Orhan Kemal’in bir yazar olarak güç aldığı ikinci bir nokta da ülkesinin insanına bu kadar yakın durmasında aranmalıdır” yargısına sonuna kadar katılıyorum.
Gerçekten de Orhan Kemal gibi büyük yazarı okumadan, ne Türk edebiyatını öğrenebilirsiniz, ne Türk insanının özelliklerini algılayabilirsiniz, ne de Türkiye coğrafyasının siyasal ve toplumsal dinamiklerini değerlendirebilirsiniz. Çünkü Orhan Kemal birçok özelliği içeren simge yazarlardan biridir.
Özel sayıların, ilk önce altı çizilmesi gereken özelliği, değişik kişilerin, uzmanların, araştırmacıların, eleştirmenlerin bir yazara yaklaşımındaki farklılıkları sergileyerek o yazara yeni okuma kapıları açmasıdır.
Okura, yeni okuma kapıları açan bu özel sayılar tek kişinin yazdığı inceleme, edebiyat tarihi kitaplarından çok daha zengin sonuçlar doğurur... Yeni okumalarda yol gösterici öğeler taşır.

* * *

HECE’nin Bereketli Toprakların Yazarı Orhan Kemal Özel Sayısı’nı salık veririm. Eski okurları da onu yeniden okuma gereksinimi duyacaklar.

----------------------------------------------

(*) Bereketli Toprakların Yazarı Orhan Kemal, HECE 205, Özel Sayı: 27, Ocak 2014.