Hayat sanat ilişkisini ustalardan izleyin (Cüneyt Türel’i sevgiyle anarak)

Yasmine Reza’nın yazdığı oyunu Gencay Gürün dilimize çevirdi ve sahneye koydu.

Sahne tasarımı da Barış Dinçel’in.

Cihan Ünal-Can Gürzap-Mutlu Güney üçlüsünün tiyatro şölenini seyretmenizi isterim. Yıllar önce oyunda Mutlu Güney yerine rahmetli, sevgili arkadaşımız Cüneyt Türel vardı.

Oyunda, Serge’in aldığı bir tablonun yol açtığı sorgulama, insan üzerine çokgen bir tartışma ortamı yaratıyor.

Aslında 25 yıllık dostluk, irdelenmeye değer bir zamanaşımını da beraberinde getirir.

Beyaz bir tablo, yalnız bu üç eski arkadaşın dostluklarının gelgitlerine yol açmıyor. Benim açımdan resim sanatı üzerine görüşleri de sergiliyor. O beyaz, gerçekten beyaz mıdır? İronik bir yaklaşım, sanat tarihine de göndermeleri içeriyor. Dikkatli bir seyirci ironinin, gülümsemelerin, ince mizahın ardındaki zengin çağrışımı, birçok önemli yönü görebilir.

Selim İleri’den ödünç alarak yazabilirim, “Dostlukların son günü” gibi gelen yüzleşmeler, suçlamalar, kirlenmiş bazı renklerin beyazda aklamasıyla oyun son buluyor.

Üç sanatçının da Türkçenin inceliklerini telaffuzuna hayran kaldığımı belirtmeliyim.

Sanatsal bir tartışma ama zaten sanatla hayatın çakışmasını kim reddedebilir ki?

O beyaz tablo önünde tartışmasalardı, yeniden sağlam bir dostluk kuramazlardı.

Aslına bakarsanız, o beyazlık Özdemir Asaf’ın ‘Jüri’ şiirini de çağrıştırdı bana.

*

İSMAİL BAYRAK’ın üçlü ile yaptığı söyleşinin başlığı katıldığım bir uyarı:

“Türkiye’de artık sanat konuşulmuyor.”

Bu söyleşiyi bulup okumanızı öneriyorum. Cihan Ünal’la Can Gürzap’ın tiyatroya, ülkemizde sanatın durumuna, genel kültüre, oyunlara, oyunculara dair söyledikleri önemli saptamalar.

Tiyatronun yükselişte olması yalnız tiyatroseverleri değil, bir ülkenin kültür düzeyini düşünenleri de sevinir. Ama salon sorununun çözülmesine herkes katkıda bulunmalı. Başta devlet olmak üzere.

Söyleşide altını çizdiğim cümleler şöyle:

Cihan Ünal: “Bir kere Türkiye çok değişti. Türkiye’de artık sanat konuşulmuyor. Ve maalesef sanatı olmayan, sanatta başarılı olmayan ülkeler genelde kalkınamıyor.”

Can Gürzap’tan gençlere tavsiyeler:

“Okusunlar, sanattan ayrı kalmasınlar. Sadece okulun eğitimine bırakmasınlar işlerini. Hem bedenlerini eğitsinler spor yaparak hem de beyinlerini ve ruhlarını zenginleştirsinler. Sanatla da yakından ilgilenerek okusunlar.”

Mutlu Güney: “İki usta değil ki, hocam ikisi de, hocaların hocası. Benim için büyük onur. Çok iyi anlaşıyoruz.”

*

TİYATRODAN iyi bir oyun izlemenin mutluluğu ve kafamda pek çok soruyla çıktım.

Sanat ve etrafında şekillenen tartışmalar kadar dostlukları ve onların yeniden inşasını da düşündüm.

Yeni yıl sorgulamalarınız için de başlangıç olabilir bu oyun.